Fənn: Klinik psixologiya Müəllim: Dos. N. Z.Çələbiyev

       Psixosensor  pozuntular.  Psixosensor  pozuntular  mərkəzi  sinir  sistemində 

sensor sintez prosesinin pozulması nəticəsində meydana çıxır. Metomorfopsiya adı 

altında təsvir olunan bu pozuntular əsasən üç formada rast gəlinir. 

     1)  makropsiya  -  ətrafdakı  əşyaların,  ölçüsündən  böyük  (məsələn,  küçələr, 

binalar, ağaclar, avtomobillər və s.) qavranılması; 

     2) mikropsiya - əşyaların ölşüsündən kiçik qavranılması; 

     3) 

dismeqalopsiya 

–  cisimlər  həcmdə  deyil,  formaca  dəyişilmiş 

(məsələn,üçbucaq  çevrə  şəklində,  çevrə  dördbucaq,  düz  xərr  əyri-üyrü  və  s.) 

qavranılır. 

      Psixosensor  pozuntular  ətrafındakı  cisimlərə  aid  olarsa  bunlar:  derealizasiya, 

orqanizmin öz hissələrinə aid olarsa,  depersonalizasiya (person – şəxs deməkdir) 

deyilir.  Derealizasiya  zamanı  “kiçilmiş”,  “böyümüş”  və  ya  “öz  formasını 

dəyişmiş”  əşya  orqanizmdən  kənar  mühitdə  yerləşir.  Depersonalzasiyada  isə 

pozuntu bədənin hissələrinə aid olur. Xəstəyə elə gəlir ki, onun bütün bədəni və ya 

ayrı-ayrı orqanları (məsələn, qolu, başı, ayaqları) mütənasib və ya qeyri-mütənasib 

şəkildə böyümüşdür və ya kiçilmişdir. Bir çox hallarda bədən quruluşunun parsial 

pozuntuları qeyd edilir. Xəstə hiss edir ki, başı həddindən artıq böyümüşdür, onu 

çiyinləri üzərində saxlaya bilmir və ya qolu o qədər böyümüşdür ki, hətta yorğanın 

altına  belə  sığmır.  Bəzən  xəstəyə  elə  gəlir  ki,  qolu,  ayağı  və  ya  başı  bədənindən 

ayrılıb sanki havada dayanıb, yaxud da başı bir çiyin üzərindədir. 

       Psixosensor  pozuntular  əksər  təsadüflərdə  qısamüddətlidir,  xəstəlik  halı 

keçdikdən  sonra  patoloji  qavrama  da  yox  olur.  Mərkəzi  sinir  sisteminin  orqanik 

xəstəliklərində və şizofreniyada rast gəlinən psixosensor pozuntular xeyli müddət 

davam edə bilər.