İslam şƏRİƏTİNDƏ sağlamliq və uzunöMÜRLÜLÜk elmi VƏ TİBBİ

Siqaret əvəzinə qalyan çəkməyimiz yaxşı 
olmazdımı? 
                                                 
1
 “Səlamət” aylıq jurnalı. 

---

 
93 
Doktor  Qulamrzanejad:  Bunların  heç  biri  yaxşı  deyil, 
bunların hamısı pisdir, zərərlərlə doludur, amma siqaret 
qəlyandan daha pisdir.
1
 
 
 
SON SÖZ 
Siqaret  və  ona  bənzər  tütün  məmulatlarının  istifadəsi 
haqda  son  sözümü  universitet  müəllimi  və  ürək 
həkimlərindən 
birinin 
məşhur 
cümləsi 
ilə 
yekunlaşdırıram. O deyir: "Hər bir siqaret çəkən bir gün 
siqareti  tərgidəcəkdir,  amma  kaş  ki  o  gün  gec 
olmayaydı".  
Narkotik maddələr 
Mərcəi-təqlidlərin 
fətvasına 
əsasən 
narkotik 
maddələrə qurşanmaq haram hesab edilir. Bu baxımdan 
biz  bu  maddələrin  zərərlərinin  kiçik  bir  hissəsinə 
toxunaraq,  sözün  uzanmaması    üçün  onun  iqtisadi, 
ictimai,  ailəvi  və  axirətlə  bağlı  çoxsaylı  zərərlərini  qeyd 
etməyi lazım bılmirik. 
Narkotik maddələrin cismi zərərləri: 
1  -  Mədədə  və  bağırsaqlarda  həzm  pozuntusu. 
Ürəkbulanma,  iştahanın  azalması,  ishal,  qusma,  qanda 
şəkərin  artması,  meri  xərçəngi,  mədə  və  on  iki  barmaq 
bağırsaqda yara, mədə şirəsinin və öd kisəsinin ifrazının 
azalması və ifrat dərəcədə arıqlığı buna şamil etmək olar. 
                                                 
1
 Həmin qaynaq. 

---

 
94 
2  -  Gözün  qeyri-təbii  yumulub-açılması,  gözün 
qaranlıq 
gətirməsi, 
göz 
şəbəkisindəki 
kapilyar 
damarlarda  pozuntu  və  gözün  vaxtından  tez  görmə 
qabiliyyətini itirməsi. 
3  -  Ağciyərlərdə  çatışmazlıqların  üzə  çıxması,  çətin 
nəfəs  alma,  tənəffüsün  zəifləməsi  və  dayanması,  agciyər 
xərcənginin  meydana  gəlməsi,  bronxit,  astma  və  nəfəs 
borularının tutulması. 
4 – Kişi və qadında cinsi meylin korlanması, öz-özünə 
axıtma, kişilərdə döşlərin böyüməsi.
1
 
5  –  Narkomanlar  adi  şəxslərdən  8  dəfə  artıq  xaya 
xərçənginə yoluxurlar.
2
 
6  -  Bağırsaqların  fəaliyyətinin  dayanması  üzündən, 
onlarda güclü quruluq yaranır, bu da qida maddələrinin 
və  vitaminlərin  cəzbində  problemlər  yaradır.  Bu  da  öz 
növbəsində,  hüceyrələrin  hamısının  qida  ilə  təmin 
edilməməsinə  səbəb  olaraq,  onların  tədricən  məhv 
olmasına  gətirib  çıxarır.  Bu  zaman  vaxtında  müalicə 
etməmə, narkomanın ölümü ilə nəticələnə bilər. 
7  –  Narkomanlar  müxtəlif  dəri  xəstəliklərinə  düçar 
olurlar. Bu xəstəliklər narkotik maddələri iynə ilə bədənə 
vuran şəxslərdə daha artıqdır. 
8  –  Təhlükəli  mikroblar,  çirklər,  çəkinin  düşməsi, 
düzgün  qidalanmama,  əzələ  zərərləri,  qaraciyər  və 
böyrəkdə  narahatçılıqların  yaranması,  QİÇS,  hepatit, 
ürək  ağrıları,  ürək  və  beyin  infarktları  və  yuxu 
                                                 
1
 
"
Soğate Mərg
"
, səh.73. 
2
 
"
Soğate Mərg
"
, səh.117. 

---

 
95 
pozuntusu və s. bütün bunlar narkotik maddələrə aludə 
olmağın ölümlə sonlanan ziyanlarından sayılır.
1