Turkish Studies
Yüklə 454,57 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Turkish Studies
yapıyordu. Bu sanat muhtemelen komĢuları Türklerden Fin Ugorlara geçmiĢtir. 69 Ayrıca el iĢi sadece elbiselerde değil ağaçtan yaptıkları beĢik, tekne, kutu gibi mamullerde de kullanılıyordu. Üzerlerine basit fakat kabilelerinin saygı duyduğu etkileyici hayvan resimleri ve Ģekilleri iĢliyorlardı. Diğer bir dekorasyon sanatı ise dövmeydi. Dövme sivri uçlu bir iğne veya kemikle yüzlere veya bedene geometrik Ģekillerin iĢleniĢiyle yapılıyordu. Bazen Ģamanlar hastalıklarda tedavi yöntemi olarak bu metodu kullanabiliyordu. 70
Hanti ve Mansilerin dini inanıĢları tıpkı diğer kuzey Avrasya kavimleri gibiydi. Onların her Ģeyden sorumlu ulu tanrısı Num Tarem‟di. Onlar, ruhların doğada; taĢ ağaç, göl, gök gürültüsü, hayvan v.s. yaĢadığına inanıyordu. Kaz, kunduz, geyik, kartal, kuğu gibi hayvanlara totem olarak inanıyor ve boyların bu totemlerden neĢet ettiğine inanıyorlardı. 71 Ruhlara saygı ormanlardaki tapınaklarda yapılıyor zaman zaman insanlar özel alanlarda toplanıp özel ritüellerle savalara ve salgın hastalıklara karĢı dua ediyorlardı. Boyların Ģaman ve kamları bütün dini ve ibadet faaliyetini ellerinde tutuyor, geyik at veya diğer hayvanlardan kutsal bilinen ağaç altlarında tanrıya kurban kesiliyor, yine kam veya Ģaman tarafından kurban kanları insanların alınlarına sürülüyordu. Bazen kurban törenleri mezarlıklarda da yapılabiliyordu, ölenlerin mezarına özel eĢyaları, silahları alet ve edevatı konuyordu. 72
totem olan hayvanların avlanmasından kaçınılıyordu. BaĢtanbaĢa Sibirya yerlilerinde kahverengi ayı totem kabul ediliyor ve halk bu hayvana büyük saygı gösteriyordu. Kahverengi ayı hak ve adaletin simgesi ormanın sahibi sayılıyordu. Ġsmi doğrudan değil de “pençeli yaĢlı adam”v.b., farklı Ģekillerde dolaylı söyleniyordu. Ancak çok özel durumlarda dini ritüel için bu ayı avlanır ve eti taze olarak tüketilirdi; ayı bayramı diye de bilinen ayıların ruhunu kutsamak için yapılan bu ibadet bütün Sibirya yerlileri tarafından bilinse de özellikle Hanti ve Mansiler tarafından 12. yüzyılın baĢlarına kadar yapılmaktaydı. Avlanan ayı köylüler tarafından coĢkuyla karĢılanır, etrafında danslar edilir, avcının evinde ortaya serilir, iki pençe arası kırmızı bir örtüyle örtülür yiyecek ve içecekler hazırlanır, her yerden misafirler kabul edilir, insanlar özel maskeler giyer Ģarkılar söylerlerdi. 73
boynundan yapılmıĢ yaylı çalgıları vardır. Müzikteki yetenek ve imkânları bakımından kuzey kavimleri arasında temayüz etmiĢlerdir. Kutlamalar birkaç gün devam eder, sonra ayının eti misafirlere ikram edilir ve baĢı bir kazığa geçirilerek köy meydanına asılırdı. Hanti ve Mansilerin bir diğer ritüelleri ava hazırlık yapan erkeklerin avlayacakları hayvanları taklit etmeleriydi. SavaĢ dansları ve törenler toplanılan ortak bir mekânda yapılırdı, uzaktaki kabile sakinlerine burada kutsanan ok savaĢa davet için gönderilirdi. Sadakat yemini ise kana bulanmıĢ bir kılıcı öperek yaparlardı. 74
Yüklə 454,57 Kb. Dostları ilə paylaş:
|