20
mülkiyet haklarının fiyatlarının belirlenmesinin de oldukça güç olması sebebiyle lisans
anlaşmaları yerine yatay bütünleşme yolu tercih edilmektedir (Oksay, 2004; Şatıroğlu,
1984, s 27-28).
İçselleştirme ekonomisinin nedenleri şu şekilde belirtilebilir:
- Yenilikçi firmanın ürün hakkındaki teknoloji ve pazarlama konularındaki
know-how’dan geniş ölçüde yararlanma isteği,
- Mübadele esnasında işlem maliyetlerinin önemli boyutlara ulaşması, burada
işlem maliyetleri ile kastedilen ticaret esnasında fiyat dışında ortaya çıkan maliyetlerdir.
Bu maliyetleri belirleyen unsurlar, ev sahibi ülkenin gümrük tarife yapısı, firmanın en
etkin ölçeğine göre, yabancı piyasanın genişliği, alıcı ve satıcılar arasındaki taşıma ve
koordinasyon maliyetleridir. Yatay ve dikey bütünleşmeler yoluyla bu tür maliyetlerin
tamamen ortadan kaldırılması veya en düşük seviyeye indirilmesi hedeflenmiştir.
İçselleştirme yaklaşımının DYY’lere en büyük katkısı, yatırımcıların neden
lisans anlaşmaları, yönetim anlaşmaları gibi yollar yerine DYY’leri tercih ettiklerini
açıklamasıyla sağlamıştır (Seyidoğlu, 1998; İyibozkurt, 1985).
Dostları ilə paylaş: