Çukurova üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İKTİsat anabiLİm dali



Yüklə 1,26 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə14/87
tarix02.01.2022
ölçüsü1,26 Mb.
#39572
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   87
1.4.1. Ürün Hayat Devreleri Kuramı 
1966  yılında  Reymond  Vernon  tarafından  ortaya  konulan  ve  DYY’lerin 
nedenlerini açıklamaya çalışan kuramlardan biridir.  
 


 
 
16 
 
Ülkeler,  gerek  teknolojik  yapılarına  gerekse  sahip  oldukları  hammadde 
kaynaklarına  göre,  ya  var  olan  malların    ya  da  yeni  malların  üretiminde  uzmanlaşma 
yolunu tercih etmektedir. 
 
Vernon’a  (1966)  göre,  yeni  teknoloji  içeren  malların  üretimi  ilk  önce  doğal 
olarak    yüksek  Ar-Ge  harcaması  yapabilen,    yüksek  gelirli,  teknolojik  açıdan  gelişmiş 
ülkeler  tarafından  gerçekleştirilirken,  daha  sonra  ürünler  yeni  olma  özelliklerini 
yitirdikçe  ihracat  ve  DYY’ler  yoluyla  malın  üretimi  diğer  sanayileşmiş  ve  az  gelişmiş 
ülkelere  kaymaktadır.  Hatta  zamanla  ürüne  yönelik  yenilikleri  elinde  bulunduran 
ülkenin sözkonusu ürünü daha ucuza üretebilen, kaynak avantajına sahip diğer ülkeden 
ithal edebilğini ifade etmektedir 
 
Yeni  bir  malı  ilk  üreten  ve  pazarlayan  şirket,  kullandığı  teknolojinin  diğer 
şirketler  tarafından  bilinmemesi  ve  yeni  mala  karşı  özellikle  yüksek  gelir  gruplarında 
talebin  fiyat  elastikiyetinin  düşük  olması  nedeniyle,  başlangıçta  piyasada  tekelci  bir 
güce sahip olacaktır. 
Yeni  malın  ekonomik  ömrü,  ürünün  icadı,  olgunlaşması  ve  standartlaşması 
olarak üç döneme ayrılmıştır. Öncelikle yeni üretilen bir malın üretimi, küçük miktarda 
ve  iç  piyasaya  yönelik  olarak  gerçekleştirilirken,  diğer  taraftan  üretime  yönelik 
çıkabilecek  sorunların  çözümlenmesine  çalışılmaktadır.  Bu  sebeple,  üretim,  tüketiciye 
olabildiğince  yakın  bir  bölgede  gerçekleştirilerek,  sorunların  daha  kısa  sürede  teşhis 
edilip,  kesin  bir  biçimde  çözümlenmesi  amaçlanmaktadır.  Ürün  üretiminin  hem  iç 
piyasaya  hem  de  dış  piyasaya  yönelik  olarak  arttığı  olgunlaşma  aşamasında,  talebin 
fiyat  ve  gelir  elastikiyetinin  artmasından  dolayı,  daha  geniş  pazarlar  elde  etmek  için 
başvurulacak tek rekabet  yolu,  malı daha ucuza üretebilmek, başka  bir deyişle  fiyatları 
düşürebilmektir.  Bu  nedenle,  üretimin  tümü  veya  işgücünün  yoğun  olduğu  üretim 
aşamaları, az gelişmiş ülkelerdeki ucuz  işgücünden  faydalanmak  için  DYY’ler  yoluyla 
bu ülkelere kaydırılacaktır (Vernon, 1966; Alpar, 1978; s 48-51). 
Ürünün üretiminin ve teknolojisinin standardize olduğu bu dönemde, ürünün dış 
piyasaya  ihracatı  ile  üretim  teknolojisi  de  çeşitli  taklitlere  maruz  kalabilecek  böylece, 
ürünün  hammaddesine  sahip  olan  ülkeler,  ürünün  teknolojisini  icat  eden  ülkeye  göre, 
rekabet  avantajı  elde  edebilecektir.  Dolayısıyla,  yenilikçi  firmanın  Pazar  payını 
korumak,  üretim  maliyetini  düşürmek,  gümrük  tarifelerinden  korunmak  ve  yeni  ürüne 
yönelik  teknolojiden  en  yüksek  getiriyi  elde  edebilmek  amacıyla  DYY  yapmaya 
yöneldikleri gözlenmektedir.  Bu teorinin, yüksek yenilik içeren endüstrilerde ve yenilik 


 
 
17 
 
dönemi  kısa  ürünler  için  geçerli  olduğu  ifade  edilmektedir  (  Norman,  Featherstone, 
2003; Appleyard, 2001,  160) 

Yüklə 1,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   87




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin