Microsoft Word ishlab chiqarish va istemol doc

“Bir necha o’n yillar 

davomida respublikada ssenariysi uzoq Markazda 

to’qilgan qarorlar amalga oshirild i, “kom paniyalar” 

o’tkazildi. O’zbeqistonning  chinakam manfaatlari 

o’ziga xos sharoiti va imko niyatlari p isand qilinmadi. 

Natijada xalq xo’jaligining  nuqsonli, bir  tomonlama 

xom-ashyo tuzilmasi shakllandi. Respublika ayrim xom 

- ashyo turlar ini y oqilg’i asbob  - uskunalar va 

---

19 

 

texnologiyalarnig ina emas, balki hayotiy muhim oziq  - 

ovqat mahsulotlarin i, xalq is’temoli mollarin i chetdan 

keltir ishga majbur.

 (I. A. Karimov "O’zbeqiston buyuk 

kelajak sari" T. "O’zbeqiston" 1998y. 36 -b.) bo’lgan 

bo’lsalar, iqtisodiyotni erkinlashtirish asnosida  

tadbirkorlar uchun tadbirko rlik faoliyatiga keng yo’l 

ochildi. 

Endi oltita omilni birikish jarayonlarini tushuntiram iz.      

Shu oltala omilni birikishi tufayli ishlab chiqarish 

tashkil etiladi.   Bunda inson omili va uning kobiliyat i 

asosiy omil xisoblanadi.   Ishlab chiqarish jarayonini 

quyidagi yig’indilarni natijasi deb qaraladi.    

Ya’ni,  

I/ch=A+V+S+D+E+F.      

Bunda: I/ch – ishlab chiqarish, 

  A – yer,  

  V – kapital,  

  S – inson mehnati (ishchi kuchi),  

  D – tadbirkorlik qobil yati, 

  E – axborotlar, 

  F – ekalogiya.   

   

      Ko’rib turganimizdek qachonki yuqoridagi 

omillarning barchasi birgalikda ishlab chiqarishga jalb 

qilingandagina, samara va yuqori foydaga erishish 

mumkin.  

      Ma’lumki qishilarni extiyojlari ko’p qirral i bo’lib, u 

cheksizdir bu extiyojni ta’minlab borish, ishlab chiqarish 

va xizmat ko’rsatish soxalarining rivojlanish darajasiga 

bog‘liq bo’ladi.   Shuning uchun ham ishlab chiqarish 

---

20 

 

o’zini maqsadiga va mazmuniga ega bo’ladi.   Ishlab 

chiqarish tufayli modd iy va ma’naviy ne’matlar  ishlab 

chiqariladi , lekin u cheklangan iqtisodiy resurslar bilan 

bajariladi.   Resurslar cheklanganligi sababli ulardan 

tejab-tergab foydalanishdan maqsad undan unumli 

foydalanishga erishishni ta’minlab, kishilarni kundalik 

va undan keyingi moddiy va ma’naviy extiyojlarni 

qondirib borish asosiy maqsad xisoblanadi.   Ishlab 

chiqarishni maqsadi va mazmuni ham shundan iborat 

bo’lmog’i lozim.   Ishlab chiqarishni zaminida inson 

mehnati yotadi.   Mehnat tufayli ishlab chiqarish 

vujudga keltiriladi, mehnat tufayli maxsulotlar ishlab 

chiqariladi, xizmatlar ko’rsatiladi.   Shu sababli  

iqtisodchilar ta’kidlab o’tganlaridek, mehnat kishilar 

hayotining asosi xisoblanadi umuman olganda inson 

mehnati bilan tabiatga  ta’sir ko’rsatadi, uni ya’ni  tabiat 

moddalari o’zgarishi uchun  mehnat bilan yangi texnika, 

texnologiyalar yaratadi, bu yo’lda o’zini ilmini, 

malakasini ham, oshirib boradi.