Yaşlilikta Tedavi Kilavuzu indb

YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU
Yaşlıda Diyabet Patogenezi
 50 yaşından sonra her 10 yıl için plazma glukoz düzeyi, açlıkta 1 mg/dL ve OGTT’nin 2. 
saatinde ise 9 mg/dL artış göstermektedir. 
 Hiperinsülinemik öglisemik klemp çalışmalarında, yaşlılarda gençlere göre dokularda in-
sülin duyarlılığında azalma olduğu gösterilmiştir. Hücre içi glukoz oksidasyonunda da 
bozulma vardır.
 Yaşlılarda insülin duyarlığında azalmanın sebepleri şunlardır:
o  Abdominal yağ dokusu artışı,
o  Fiziksel aktivitede azalma,
o Sarkopeni,
o Mitokondriyal 
disfonksiyon,
o  Hormonal değişiklikler (insülin benzeri büyüme faktörü-1: IGF-1 ve dehidroepiand-
rosteron sülfat: DHEAS düşüklüğü),
o  Oksidatif stres ve inflamasyon artışı,
o  Diyabetojenik ilaç kullanımı
 Beta hücre disfonksiyonu da yaş ilerledikçe artmaktadır. 75 gram glukoz ile OGTT uy-
gulandığında ilk saatlerde düşük kalan insülin sekresyonu, sonraki saatlerde toparlanmak-
tadır. Tip 2 diyabet gelişen olgularda ise, 1. faz insülin sekresyonu en az %50 oranında 
azalmıştır. Kimlere göre? 
 Yaşlılarda aynı zamanda bazal insülin salgısının pulsatil amplitüdleri de azalmıştır. Bu 
pulsasyonlardaki azalma; insülin duyarlılığında da azalmaya yol açmaktadır.
 Yaşlılarda beta hücresinin inkretinlere (glukagon benzeri peptid-1: GLP-1 ve glukoz-ba-
ğımlı insülinotropik peptid: GIP) verdiği yanıtta da azalma vardır.
 Bazı çalışmalarda yaşlılarda GIP sekresyonunda artış saptanmıştır. GIP insülin sekresyo-
nunu GLP-1 kadar uyarmasa da; glukagon sekresyonunun artışında temel rol oynayarak 
hiperglisemiye katkıda bulunur. 
 Yaş ilerledikçe GLP-1 sekresyonunun arttığı gösterilmiştir. GIP’in aksine GLP-1, insülin 
sekresyonunun gerçekleşmesinde çok güçlü bir uyarıcıdır. Aynı zamanda GLP-1, gluka-
gon sekresyonununda da azalmaya yol açar. 
 Dipeptidil peptidaz-4 (DPP-4) hem GIP hem de GLP-1’i inaktive eder. Yaşlılarda DPP-4 
aktivitesinde azalma olduğu gösterilmiştir.
 Yaşlı diyabetli bireylerin pankreaslarında amilin depolanması saptanmıştır. Amilin, beta 
hücresini apopitoza götüren bir çeşit amiloid’dir.