Hiperosmolar Hiperglisemik nonketotik koma Yrd. Doç. Dr.İlhan korkmaz

Hiperosmolar Hiperglisemik nonketotik koma

• Yrd.Doç.Dr.İlhan KORKMAZ

HHNK

• Genellikle

• Kan şekeri>600mg/dl

• Kan pH>7.3

• HCO3>15meq/mol

• İdrarda keton +1 pozitif olabilir

• Plazma osmolalitesi>315mosm/kg

Patofizyoloji

• Kan glukozunda azalmış insülin miktarına bağlı olarak artma

• Karaciğerden glikojenoliz ve glukoneogeneziste de artma.

• Böbreğin glukoz metabolizmasında bozulma.Kan şekeri 180mg/dl yi aşınca böbreklerden glukoz atılmaya başlanır.beraberinde su atılımı da artar.

• Su ile beraber Na,fosfat,magnesium ure ve kalsiyum atılımı da artar.

• Bu döngü esnasında yaklaşık ağırlığın %20si oranında su kaybedilir.

Ketoasidoz neden olmuyor???

• Az miktarda insülinin varlığı karşıt hormonların kan düzeyini ve lipolitik etkisini azaltıyor.

• Hiperosmolarite lipolitik ajanların etkisini azaltıyor.

Ketoasidoz ile HHNK farkları

Osmolarite nasıl hesaplanır??

Klinik bulgular

• Genelde yaşlılar ve vital bulgularda ve bilinç düzeyinde bozulma ile getirirler

• Bulantı

• Kusma

• Halsizlik

• Öksürük

• Sık idrara çıkma

• Karın ağrısı

• Ortostatik hipotansiyon

• Taşikardi

Fizik muayene bulguları

• Genelikle tipik bulguları yoktur.aşırı sıvı kaybına bağlı olarak deri turgor ve tonusunda azalma.

• Muköz membranlarda kuruluk.

• Hipotansiyon

• Göz kürelerinde çökme

• Reflekslerde artma veya azalma

• Stupor

• Hemipleji hemiparestezi

Laboratuar bulguları

• Hiperglisemi

• Hipopotasemi

• Kan Na değeri her 100mg/dl glukoz için 1.6meq/Lt azalma gösterir.düzeltilmiş Na değeri hesaplanır.

• Ölçülen Na+(ölçülen kan şekeri-100/100)*1.6

• Genelde Bun/kreatinin >30

• Lökositoz

• Fosfat <1.0 ise ciddi kardiyak disritmiler görülebilir

• Laktik asidozdan dolayı anyon gap artmıştır.

Tedavi

• Sıvı tedavisi

• İnsülin tedavisi

• Elektrolit tedavisi

Sıvı tedavisi

• Toplam sıvı kaybının yarısı ilk 12 saatte diğer yarısı sonraki 24 saate tamamlanmalıdır.

• Ortalama kayıp 8-12 Lt.

• İlk 2 saate hastanın ihtiyacına göre 1-3lt kadar SF verilmelidir. Beyin ödemi gelişebileceğinden bilinç yakın takip edilmelidir.

Elektrolit tedavisi

• K<3.3 ise 40 meq/h

• 3.3 ile 5.0 meq arasında ise 20-30meq/h

• >5.0 ise vermeyin 2 saat aralıklarla kontrol edin.

İnsülin tedavisi

• İnsülin tedavisine başlamadan hastayı hemodinamik olarak stabil hale getirin!!!!

• 0.1u/kg İV bolus ve 0.1u/kg/saat infüzyon

• Kan şekerini saatte 50-75mg olacak şekilde düşürmeye çalışın.eğer daha az düşüyorsa infüzyon hızını 2 katına çıkarın fakat fazla düşüyorsa hızı yarıya düşürün.

• Kan şekeri 300mg/dl olunca %5 dextroz ve sf beraber verin.infüzyon dozunu 0.05u/kg olarak azaltın.

Tedavi