2.3. G`aznachilik faoliyatining tashkiliy elementlari
G`aznachilik faoliyat ko`rsatishi uchun uning quyidagi
tashkiliy elementlari mavjud bo`lishi va o`zaro bog`liqlikda
ama! qilishi zarur. Ular (2.7-rasmga qarang):
1. g`aznachilikning yagona hisobraqami.
2. g` aznachilikning bosh kitobi.
3. g`aznachilik organlari.
4. g`'aznachilikning axborot tizimi.
5. g`aznachilikda budjet mablag`larini boshqarish.
G``aznachilik alohida operatsiyalarni, shuningdek, davlat
maqsadli fondlarining mablag`iari bilan operatsiyalami amaiga
oshirish uchun g’aznachilikning yagona hisobraqami doirasida
subschyotlarirh ochish huquqiga ega. Bu subschyollardagi
qoidiqlar g’aznachilikning yagona hisobraqami qoldig`ining
ajralmas qismi hisobianadi.
G`aznachilikning bosh kitobi. G`aznachilikning bosh kitobi -
budjet ijrosi g’azna usulining asosiy elementlaridan biridir.
g`aznachilikBosh kitobi bilan davlatmoliyaviy resurslarining
hisob-kitobi yuritiladi va moliya tizimining axborot tizimi
faoliyat ko`rsatadi. G`aznachilikning Bosh kitobi budjet
operatsiyalari
buxgalteriya
hisobini
yuritishning
kompyuterlashtirilgan tizimida G`aznachilikning Bosh kitobida
davlat tashkilotlari va muassasalari bilan bo`ladigan barcha
moliyaviy operatsiyalar o`z ifodasini topadi. Gaznachiiikning
Bosh
kitobi
Gaznachtlikrung
yagona
hisobraqami
va
subschyotlari
bilan
bo`ladigan
operatsiyalardagi
barcha
buxgalteriya provodkalarini aks ettiradi. G`aznachilikning Bosh
kitobi ham respublika budjetidan, ham mahalliy budjetlardan
mablag`
bilan
ta'minlash
hisob-kitobining
o`z
vaqtida
yuritilishini tairsinlaydi.
G 'aznachilik organlari. G`aznachilik Moliya vazirligi
tarkibidagi
davlat
organi
hisoblanadi.
g`aznachilikning
Qoraqalpog`iston
Respubiikasi
g`aznachilik
Boshqarmasi,
Toshkent shahar va viioyatlar Boshqarmalari, shahar va
tumanlarda g`aznachilikbo`limiari kabi hududiy organlari
faoliyat yuritadi. g`aznachilikka O`zbekistoRespublikasi Moliya
vaziri rinbosari, O`zbekistoRespublikasi Vazirlar Mahkamasi
tomonidan tayinlangan Davlat g`aznachisi rahbarlik qiladi.
O`zbekistoRespublikasi
Moiiya
vazirligining
buyrug`iga
muvofiq g`aznachiiikning hududiy organlari tuziladi va
tugatiladi.
g`aznachilik
organlarining
xarajatlarim
moliyalashtirish respubiika budjetidan amalga oshiriiadi.
g`aznachilikning axborol tizimi. G`aznachiiikka yagona
axborot tizimi xizmat qiladi. Hozirgi kunda g`aznachilikning
yagona axborot tizimi yaratilgan boiib, "Davlat mablag`larini
boshqanshning axborot tizimi" (DMBAT) deb ataladi. Budjet
operatsiyaiari
bo`yicha
kodlashtirilgan
va
tasnifiangan
maiumotlar DMBAT ga avtomatik ravishda yuklanadi, bu esa
daromadlami tasniflar, hududiy belgilari, budjetdan mablag`
oluvchi tashkilotlar bo`yicha aniqlash nnkonini beradi.
Daromadlar avtomatik ravishda tegishii budjetiarga belgilangan
normativiar asosida o`tkaziladi. Daromadlami yillik vaoylik
prognoz qilish bilan bog`liqtadbirlar o`zgarishsiz qolsa-da,
tushutnlarni o`tkazish endilikda banklar tomonidan emas,
DMBAT tonionidan amalga oshiriladi.
|