www.ziyouz.com kutubxonasi
16
subatin av-infiruu jami’an” («Niso» surasi).
Ma’nosi: “Ey, musulmonlar, kofirlar muqobillarida o‘z extiyotlaringizni ko‘ringlar, ya’ni
ularning hamla va xujumlaridin xabardor turing. Va mudofaalari uchun yetarli harbiy
asboblaringizni xozirlab turinglar. Keyin ularga muqobala uchun alohida-alohida bo‘lib
yoki hammalaringiz bir jam’ bo‘lib chiqinglar”.
Mana shu oyati karima ma’nolaridan ma’lum bo‘ladiki, dushman muqobilida vaziyat
taqozosiga ko‘ra xozirlik ko‘rish Allohning amriga itoat qilishdir. Bunday xukmlarga
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan ortiqroq yaxshi amal qiluvchi kim bor? U
zotning zirra, qalqon, qilich va boshqa asboblarni iste’mol etishlari ilohiy hukmga amal
qilishdir. Tavakkulga xilof emas, balki ayni tavakkuldir.
I z o h. Bu masala ustida musannifning kichik bir risolasi «Islom nazarinda Siloh»ni
ko‘rilsin. Inshoalloh foydadan holi bo‘lmas.
87. Anas ibn Molik roziyallohu anhu dedilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Fath
kuni Makkai mukarramaga kirganlarida, boshlarida qalqonlari bor edi. Qalqonlarini olib
qo‘yib, xotirjam turgan edilar, bir kishi kelib dedi: «Yo Rasulalloh, ibni Xatal Ka’ba
g‘ilofiga yopishib turibdi». Rasululloh sollallohu alayhi vasallam “Uni o‘ldiringlar” deb
xukm qildilar. Ibni Shixob Zuxriy dedilar, menga yana shu ma’lum bo‘ldiki, o‘sha kuni
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ehromda emasdilar.
I z o h. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Makkaga fotihona kirgan kunlarida, tamomi
ahli Makka xush va havasdin mahrum bo‘ldilar. Qochishga joy, yurishga oyoq
topmadilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kamoli rahm-shafqatlaridan e’lon
qildilarki, har kim Baytulloh sharifra kirib olsa, unga omonlik berilur va har kim o‘z o‘yiga
kirib olsa, unga ham omonlik berilur. Har kim qurolini tashlasa, unga ham omonlik
berilur. Lekin erkaklardan o‘n bir kishiga va ayollardan olti ayolga bunaqa omonlik
bermadilar, qonlari halol etildi. Shunday bo‘lib turib ham o‘sha erkaklardan yetti kishi va
ayollardan ikki ayol musulmon bo‘ldilar, ularni ozod etildi. To‘rt erkak, to‘rt ayol qoldilar,
ular qatl qilindi.
Mana shu sakkiz kishining biri Ibn Xatal edi. Bu odam avval musulmon bo‘lish uchun
Madinai munavvaraga kirib, musulmon bo‘lib, nomini Abdulloh qo‘ygandi. Bir kuni
Rasululloh sollallohu alaixi vasallam uni zakot yig‘ib kelish uchun bir qabilaga
yuboradilar.U o‘sha qabilada turgan vaqtida o‘zining bir musulmon g‘ulomini “taomni tez
hozirlamading”, deb urib o‘ldirib qo‘yadi. Keyin qasosdan qo‘rqib, Madinaga qaytmay
murtadlikka yuz tutgancha, Makkaga qochib keladi. Makkada turib, Rasululloh sollallohu
alayhi vasallamni xajv qila boshlaydi. Ikki nafar nag‘machi, ashulachi cho‘rilarni sotib
olib, ularga xajviy she’rlarini yod oldiradi. Cho‘rilar Rasululloh sollallohu alayxi
vasallamga yozgan hajviy she’rlarini nag‘ma qilib, o‘qib berar edilar, u badbaxt esa
bundan quvonar edi. Shuning uchun Rasululloh sollallohu alayxi vasallam uning ham
xunin xadar qildilar. Shu sababdan uni Baytulloh-al-harom ichida bo‘lsa ham o‘ldirildi.
I z o h. Bu hadis ustida fiqhga taalluqli ikki masala vujudga keladi. Birinchisi, Haram
sharif ichida hadd va qasos joriy qilinadimi yoki yo‘qmi? Ikkinchisi, Makkai mukarramaga
miyqot horjidin beixrom kirish mumkinmmi yo yo‘qmi?
Shamoili Muhammadiy. Muhammad at-Termiziy
Dostları ilə paylaş: |