T. C. Ankara üN Đ vers đ tes

2.1.3
 
Fiziksel Kiplik  
           Fiziksel kiplik, herhangi birinin yapabileceği ya da yapmak zorunda olduğu  
eylemle ilgili fiziksel yetenekleri ifade eden bir kiplik türüdür. Örneğin: 
 
           Er kann 100 m in 10,3 Sekunden laufen, weil er ein guter Läufer ist. 
           O iyi bir atlet olduğu için 100 m’yi 10,3 saniyede koşabilir. 
           Bu cümlede atletin  fiziksel yeteneklerini ifade eden ‘fiziksel kiplik’ anlamı  
vardır.  O iyi bir atlettir. Bu yüzden 100 m’yi 10,3 saniyede koşabilir.  
 
2.1.4
 
Đ
stek Kipliği  
           “Đstem belirten kiplik (bulethisch),  olası bir evrende bir şey istenilmesini, isteğe 
ilişkin  kipliği,  istek  kipliğini,    istem  belirten  kipliği  (volitiv)  ifade  eder.  Genel  olarak 
wollen ve mögen fiilleri bu kiplik anlamını ifade eder.” (CHLOSTA vd., 2008: 315) 
 1) Er will  in Jena studieren, um seine Sprachkenntnisse    
     vervollständigen zu können. 
   Dil bilgilerini mükemmelleştirmek için Jena’da öğrenim görmek istiyor. 

---

 
48 
  Yukarıdaki  cümle  Jena’da  öğrenim  görmek  isteğiyle  istek    kipliğini  (volitiv) 
ifade etmektedir.  Gönüllülük kipliği (Voluntative Modalität) de istek kipliğinin bir alt 
kategorisi olarak ele alınabilir.  
  
            2) Wollen wir eine Tasse Kafee trinken? 
  
    Bir fincan kahve içelim mi?/ içer miyiz? 
 
 
         Yukarıdaki  2. cümle,   konuşucunun    istem iradesini,   gönüllüğünü belirtmekte 
ve dinleyenin isteğini, gönüllülüğünü sormaktadır. “ [-AyIm],  [Ø],  [-sXn],  [-AlIm],  [-
Xn],  [-XnXz],  [-sXnlAr]”  (ASLAN,  2007:  8-9)    biçimbirimleri  gönüllülük  kipliği 
biçimbirimleridir. Yukarıdaki örnekteki gibi, asıl işlevi geniş zaman biçimbirimi olan 
[
-Er
]
 biçimbirimi de, gönüllülük ifade edebilmektedir.