Darsni mustaxkamlash
Metallarni bosim ostida ishlashni mohiyati.
Bosim ostida ishlash turlari.
Bosim ostida ishlashda metal ichidagi o„zgarishlar.
Elastik va plastik deformatsiyalar.
Zagotovkani qizdirish uchun pechlar.
Struktura o„zgarishi.
Zagotovkani qizdirish darajasini aniqlash.
Olovli va kamerali pechlar.
Kontaktli elektr pechlar.
Uyga vazifa
1.Tezkor savollar tuzib kelish
2. Metal quyish usullari mavzusini konspekt qilish.
55
XULOSA VA TAKLIFLAR
Kasb hunar kollejlarida kichik mutaxassislar tayyorlashga qo„yilayotgan
talablar bugungi kundagi dolzab muammalardan biridir. O„quv – tarbiya jarayonini
takomillashtirish, ta‟lim jarayonida yangi zamonaviy axborot kommunikaion
texnologiyalar va pedagogik texnologiyalarni qo„llash orqali kichik mutaxassis
kadrlar tayyorlash sifatini yaxshilash vazifasi qo„yildi.
Shundan kelib chiqqan holda kasb hunar kollejlarida bu vazifani hal qilish uchun
bitiruv malakaviy ishi mavzusini “Metall quyish usullari” mavzusini o„qitishda
pedagogik texnologiyalardan foydalanish bo„lib kasb xunar kollejlarida
Materialshunoslik, konstruksion materiallar texnologiyasi kabi fanlardan
metallarning tarkibi sturukturaviy tuzilishi – ularning ishlab chiqarish texnologik
jarayonlar atroflicha o„rganildi, tahlil qilindi. Mavzuni o„rganib biz ushbumavzuni
o„qitish bo„yicha quyidagi takliflarimizni bermoqchimiz.
1.
“Metall
quyish
usullari”
mavzusini
o„qitishda
pedagogik
texnologiyalardan foydalanish mavzusini tayyorlashda metallar haqida tushuncha
ularning tuzilishi ishlab chiqarish bo„yicha texnologik ma‟lumotlaridan kasb
hunar kollejlari o„quvchilarining saviyasiga mos, kichik mutaxassislar tayyorlash
bo„yicha tarmoq standartlari talablariga mos o„quv materiali belgilab olindi.
2. Tanlab olingan o„quv materiali pedagogik, psixologik jihatdan tahlil
qilinib, uni Kasb hunar kollejlarida noananaviy o„qitishning aqliy hujim
metodidan foydalanildi va dars ishlanmasi ishlab chiqildi.
3. Касб ҳунар коллежларида “Metall quyish usullari” mavzusini
o„qitishda pedagogik texnologiyalardan foydalanish mavzusini o„qitishda
qo„llanilgan “Aqliy hujum” metodi va ulardan foydalanish usullari ishlab chiqildi.
4. Tadqiqot natijasida ishlab chiqilgan usullar Kasb hunar kollejlarida ta‟lim
jarayonida mavzuni o„qitish bo„yicha dars ishlanmasi ishlab chiqildi va ushbu
mavzuni o„qitish yuzasidan takliflar berildi.
“Aqliy hujum” metodi asosida “Metall quyish usullari” mavzusini o„qitish
texnologiyasi bo„yicha ishlab chiqilgan tavsiyalar Kasb hunvr kollejlarida maxsus
56
fan o„qituvchilari, o„quv ustalariga amaliy yordam beradi va ta‟lim samaradorligini
oshirishga xizmat qiladi deb hisoblayman.
“Aqliy hujum” metodi noan‟anaviy metodlardan biri bo„lib, u g„oyalarni
generatsiya qilish usuli, ya‟ni o„quvchilar birlashgan holda qiyin muammoni
yechish uchun shaxsiy g„oyalarni ilgari suradilar va ularni umumlashtirib va tahlil
qilib aniq takliflar ishlab chiqadilar.
Kasb hunar kollejlarida “Metall quyish usullari” mavzusini o„qitishda. yangi
o„qitish texnologiyasi bo„yicha darslarni loyihalayotganda “aqliy hujum”
metodidan foydalanishni ko„proq tavsiya etamiz.
Ўқувчиларга металл қуйиш усулларининг таркибий қисмлари
тўғрисида батафсил тушунча берилгандан кейин уларнинг олдига маҳаллий
шарт – шароитдан келиб чиққан ҳолда метал қуйиш тизимини
такомиллаштириш муаммоси қўйилади ва у дарснинг асосий мақсади қилиб
белгиланади.
57
ADABIYOTLAR RO„YXATI
1. Shamuratov U.A. “Qо„ymakorlik nazariya asoslari” “Ma‟ruzalar matni”
Toshkent.2002 y
2.Gulyayev B.B. “Teoriya liteynqx protsessov” Mashinostroniye. 1976 g.;
3. Balandin G.F. “Teoriya formirovaniya otlivok” M. Mashinostroyeniye 1 tom
1976 g 2 tom 1980g.
4. Balandin G.F. Vasilyev V.A. “Fiziko- ximicheskiye osnovq liteynogo
proizvodstva” Mashinostrosnis. M.1971 g uchebnos posobiye.
5. Shumixin V.S.Vaо„yenko K.P. “Plavka ivnepechnaya obrabotka chugina”
Kiyev, Viyeshaya shkola. 1992 g.
6. Rasulov S.A. “Qо„ymakorlikda metallarni suyuqlantirish usullari” Toshkent.
О„qituvchi. 1998 y. 27 ta
7. Vasilyev V.A. “Fiziko-ximicheskiye osnovi liteynogo proizvodstva»
M.mashinostroyeniye. 1994g
Qо„shimcha adabiyotlar.
1. Kosnikov G.A. Osnovi texnologii liteynogo proizvodstva, Sankt-Peterburg, izd.
Sankt-Peterburgskogo unv-a, 2001
2. Kumanin I.B.Formirovaniye strukturi i svoystv litogo plava. Sbornik.
Mashinostroyeniye, 1968 g
3. Veynik A.I.Raschyot otlivki. Mashinostroyeniye, 1964 g.
4. Krestovnikov A. N. Vigdorivich V.N Ximicheskaya termodinamika mashgiz, M
1962 g,
5. Berg P.P. Kachestvo liteynoy formi. Mashinostroyeniye, 1971g.
6. Krestovnikov A.N. Vigdorovich V.N. Ximicheskaya termodinamika Mashgiz,
M 1962 g.
7. Vladimirov L.I. Termodinamicheskiye rascheti ravnovesiya metallurgicheskix
reaksiy. Mashgiz, M 1986 g.