Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki slavyan universiteti


Bağlayıcılı  tabesiz  mürəkkəb  cümlələrin  intonasiyası



Yüklə 0,54 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/26
tarix23.04.2022
ölçüsü0,54 Mb.
#56140
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26
fonetika-proqram

Bağlayıcılı  tabesiz  mürəkkəb  cümlələrin  intonasiyası.  Bunların 

tərəfləri  arasındaki  bağlayıcılar  (birləşdirmə,  qarşılaşdırma,  iştirak, 

bölüşdürmə  və  inkar  bildirən  bağlayıcılar)  və  onların  cümlələrin 

sintonasiyasında rolu.  

Ortaq cümlə üzvü və ortaq sözü olan tabesiz mürəkkəb cümlələrin 

intonasiyası.  



Tabeli 

mürəkkəb 

cümlələrin 

intonasiya 

xüsusiyyətləri. 

Komponentlərinin  bağlanma  vasitələrinə  görə  tabeli  mürəkkəb  cümlənin 

tipləri:  1)Analitik  tipli  tabeli  mürəkkəb  cümlələrin  intonasiyası:  a)  nisbi 

əvəzliklərlə  bağlanaraq  budaq  cümləsi  baş  cümlədən  əvvəl  gələn  tabeli 

mürəkkəb cümlələrdə intonasiya (mübtəda, xəbər, tamamlıq, təyin, zaman, 

yer,  səbəb,  kəmiyyət  və  tərzi-hərəkət  budaq  cümləli  tabelı  mürəkkəb 

cümlələr);  b)  Ki  bağlayıcısı  ilə  bağlanaraq  budaq  cümləsi  baş  cümlədən 

sonra  gələn  tabeli  mürəkkəb  cümlələrdə  intonasiya  (mübtəda,  xəbər, 

tamamlıq, təyin, səbəb, məqsəd budaq cümləli tabelı mürəkkəb cümlələr);   

2)  Sintetik  tipli  tabeli  mürəkkəb  cümlələrin  intonasiyası.  Bunların  –mı,-

mi,-mu,-mü  sual  əvəzliyi  və  -sa,-sə  şərt  şəkilçisi  ilə  bağlanması  və  budaq 



 

 

18 



cümlənin  baş  cümlədən  əvvəl  gəlməsi  (şərt,  güzəşt  və  zaman  budaq 

cümləli  tabeli  mürəkkəb  cümlələr)  3)  Analitik-sintetik  tipli  tabeli 

mürəkkəb  cümlələrin  intonasiyası.  Bunların  yaranmasında  həm  analitik 

(bağlayıcılar  və  bağlayıcı  sözlər),  həm  də  sintetik  (şəkilçiləşmiş  ədatlar) 

vasitələrin iştirak etməsi və bu baxımdan iki qismə ayrılmaıarı: a) bağlayıcı 

söz  və  ədatın  köməyi  ilə  bağlananlar;  b)  bağlayıcı  və  ədatən  köməyi  ilə 

bağlananlar. Hər birinin intonasiya xüsusiyyətləri. 


Yüklə 0,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin