1-Hyper-threading texnologiyasi(120-135). docx

SMT  texnologiyasi  afzalliklari. SMT  faqat  bitta  fizik protsessorning

resurslarini (shu  jumladan keshlarni) bo’lishadigan bir nechta  mantiqiy protsessorlar

konsepsiyasidan foydalanadi;

Bitta protsessorda ikkita oqimning bir vaqtda bajarilishining afzalligi shundaki,

ko’p mustaqil ko’rsatmalarning mavjudligidir;

Uzun  konveyer  tufayli,  registrga  bosim  ko’proq  va  oqimda  katta  kechikish

kuzatiladi;

Parallel ish yuki, qoida tariqasida, funksional birliklarni ko’proq yuklaydi.

3. Asosiy hisoblash markazi haqida tushunchalar

Protsessor  yadrolari  arxitekturasi  keng  ma'noda  ko'plab  elementlardan  tashkil

topgan murakkab tizimga ishora qiladi.

Rivojlanish  jarayonida  yarim

o'tkazgichli  tuzilmalar  (mikrosxemalar)

rivojlanib boradi, shuning uchun protsessorlarni qurish printsiplari, ularning tarkibiga

kiradigan  elementlar  soni,  ularning  o'zaro  ta'sirini  tashkil  etish  usuli  doimo  o'zgarib

turadi. Shunday qilib, bir xil asosiy dizayn tamoyillariga ega protsessorlar odatda bir

xil  arxitektura  protsessorlari  deb  ataladi.  Va  bunday  printsiplarning  o'zi  protsessor

arxitekturasi (yoki mikroarxitektura) deb nomlanadi.

Mikroprotsessor  (yoki  protsessor)  kompyuterning  asosiy  qismidir.  U

axborotni  qayta  ishlaydi,  dasturlarni  bajaradi  va  tizimdagi  boshqa  qurilmalarni

boshqaradi. Dasturlarning qanchalik tez bajarilishi protsessor kuchiga bog'liq.

Yadro.Yadro  har  qanday  mikroprotsessorning  asosidir.  U  kremniy  chipida

joylashgan  millionlab  tranzistorlardan  iborat.  Mikroprotsessor  umumiy  maqsadli

registrlar  (UMR)  deb  nomlangan  maxsus  yacheykalarga  bo'linadi.  Hammasi  bo'lib

protsessorning ishi buyruqlar va ma'lumotlarni xotiradan ma'lum ketma-ketlikda olish

va  ularni  bajarishdan  iborat.  Bundan  tashqari,  kompyuterning  ishlashini  yaxshilash

uchun  mikroprotsessor  ichki  kesh  xotirasi  bilan  jihozlangan.  Kesh xotirasi – buffer

sifatida  ishlatiladigan  protsessorning  ichki  xotirasi  (operativ  xotira  bilan  aloqada

uzilishlardan himoya qilish uchun).

Hisoblash  texnologiyasining  rivojlanish  sur'atini  osongina  kuzatish  mumkin:

soniyada bir necha ming operatsiyani bajaradigan ENIAC (umumiy maqsadlar uchun

birinchi  elektron  raqamli  kompyuter)  dan  Tianhe-2  superkompyuteriga  (sekundiga

1000 trillion suzuvchi nuqta operatsiyalari). Bu shuni anglatadiki, hisoblash tezligi 60

---

125

yil  ichida  trillion  marta  oshgan.  Yuqori  samarali hisoblash  tizimlarini  yaratish  eng

qiyin ilmiy va texnik muammolardan biridir. Hisoblash texnikasining tezligi atigi bir

necha million marta ko'paygan bo'lsa, hisoblashning umumiy tezligi trillionlab marta

oshdi.  Ushbu  ta'sir  hisoblashning  barcha  bosqichlarida  parallellikdan  foydalanish

orqali  erishiladi.  Parallel  hisoblash  xotirani  oqilona  taqsimlashni,  ma'lumotlarni

uzatishning  ishonchli  usullarini  va  hisoblash  jarayonlarini  muvofiqlashtirishni

izlashni talab qiladi.