Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi / Journal of Balkan Research Institute
Cilt/Volume 7, Sayı/Number 1, Temmuz/July 2018, ss. 111-166.
111
Geliş Tarihi–Received Date: 30.04.2018
Kabul Tarihi–Accepted Date: 18.06.2018
DOI: 10.30903/Balkan.444800
ARAŞTIRMA MAKALESİ – RESEARCH ARTICLE
TÜRKÇENİN OĞUZ SAHASININ İKİ VATAN ŞAİRİ:
BAHTİYAR VAHAPZADE VE ABDÜLFETTAH RAUF’UN
“VATAN” TEMALI ŞİİRLERİ ÜZERİNE
KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME
Ertuğrul KARAKUŞ
ÖZ
Bahtiyar Vahapzade ve Abdülfettah Rauf, vatanlarının ve bölgelerinin
isimleri farklı olsa da Türkçenin Oğuz sahasında eser vermiş, benzer şartları ve
süreçleri yaşamış olmaları hasebiyle, “vatan” temalı şiirlerinde benzer yaklaşımlar
sergilemişlerdir. Her iki şair de vatana dair kaygılar duyar. B. Vahapzade’de bu
durum “hâlden şikâyet ve gelecek kaygısı” olarak kendisini gösterir. A. Rauf’ta bu
duygular “hâlden şikâyet ve vatanın şanlı geçmişine özlem” olarak tezahür eder.
B. Vahapzade “vatan” kavramından genel olarak Güney ve Kuzey
Azerbaycan’ı anlar. Ancak Abdülfettah Rauf vatan vurgusunu, kendisi için çok
önemli anlamlar ifade eden “Üsküp, Vardar Nehri, Meddah Medresesi, Islahhane
Parkı” gibi özel alanlara yöneltir.
Her iki şairin de kaygıları kendi bulundukları ülkelerin sınırlarını aşar. A.
Rauf; Balkanlar dışındaki İslâm coğrafyasının dertleriyle de hemhâl olur. B.
Vahapzade de özellikle Türkmençay Antlaşmasıyla ikiye bölünen Azerbaycan vatanı
için kaygılanır. Şair ayrıca, sürgün ve katliamlara uğrayan Türk toplulukları olan
“Karaçay, Ahıska, Kırım Türkleri” ve Almanya’daki gurbetçi Türkler için de
kaygılanır.