Amaliy mashg’ulot- 3 Mavzu: Saralash usullari va ularning qo‘llanilishi. Saralashning yaxshilangan usullari va ularning qo’llanilishi

---

AMALIY MASHG’ULOT- 3 
Mavzu: Saralash usullari va ularning qo‘llanilishi. Saralashning yaxshilangan 
usullari va ularning qo’llanilishi. 
 
Ishdan maqsad: Ushbu laboratoriya ishining maqsadi talabalar qanday 
saralash usullari va algoritmlari mavjudligini va ularning samaradorliklarini 
baholashni o‘rganishlari kerak. Shu asosda saralash usullarini qiyosiy tahlil 
qilishlari, C++ dasturlash tilida fayllar bilan ishlashni va ularga oid dasturlar 
tuzishni o‘zlashtirishlari kerak. 
Qo‘yilgan masala: Talabalar topshiriq variantiga mos saralash usuli 
yordamida masalani yechish dasturini yaratish ko‘nikmasiga ega bo‘lishlari kerak. 
Ish tartibi: 
1. 
Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o‘rganish; 
2. 
Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish; 
3. 
C++ dasturlash muhitida dasturni yaratish; 
4. 
Natijalarni tekshirish; 
5. 
Hisobotni tayyorlash va topshirish. 
 
Pufakchali usuli bilan saralash algoritmi. 
Bunday usul karta o‘yinida keng qo‘llaniladi. Elementlar (kartalar) hayolan 
“tayyor” a(1),...,a(i-1) va boshlang‘ich ketma-ketliklarga bo‘linadi. Har bir qadamda 
(i=2 dan boshlanib, har bir qadamda bir birlikka oshirib boriladi) boshlang‘ich 
ketma-ketlikdan i-chi element ajratib olinib tayyor ketma-ketlikning kerakli joyiga 
qo‘yiladi. 
Pufakchaorqali saralash algoritmi quyidagicha bo‘ladi: 
for (int i = n-1; i >= 1; i--) 
{ 
for (int j = 0; j < i; j++) 
{ 
if (a[j] > a[j+1]) 
{ 
swap(a[j],a[j+1]); 
} 
} 
} 
for (int i = 0; i < n; i++) 
cout< 
 
Tanlash orqali saralash algoritmi 
 
Mazkur usul quyidagi tamoyillarga asoslangan: 
1. 
Eng kichik kalitga ega element tanlanadi. 
2. 
Ushbu element a
0
birinchi element bilan o‘rin almashinadi. 
3. 
Keyin mazkur jarayon qolgan n-1, n-2 elementlar bilan 

---

takrorlanib, to bitta eng “katta” element qolguncha davom ettiriladi.