Scientific Bullettin of NamSU-Научный вестник НамГУ-NamDU ilmiy axborotnomasi–2022-yil_4-сон 580
-
to‘plangan‖ ma’lumotlarni‖ tahlil‖ qilish‖ va‖ qayta‖ ishlash,‖ ma’lumotlarni‖ tanlash‖ va‖ ularni‖
vizualizatsiya uchun qulay formatga tarjima qilish;
-
grafik‖ g'oyani‖ ishlab‖ chiqish‖ va‖ ma’lumotlar‖ hajmiga,‖ nashr‖ formatining‖ maqsadlariga
qarab vizualizatsiya vositalarini tanlash.
Infografikani amalga oshirish bosqichida quyidagi operatsiyalar bajariladi [6]:
-
matnni‖ alohida‖ komponentlarga‖ ajratish:‖ vaqt,‖ joy,‖ son‖ ma’lumotlar,‖ sharhlar‖ va‖
boshqalar;
-
ushbu qismlarni vizuallashtirish yoki matn formatida saqlash imkoniyatini baholash;
-
konkret yoki mavhum tasvirni tanlash; uning stereotiplar va tinglovchilarda tarqalishi
bilan bog'liqligini baholash;
– tasvirlarni‖stilizatsiya‖qilish,‖shakl‖va‖mazmun‖o‘rtasida‖uyg‘unlik‖yaratish;
– statistik‖ ma’lumotlarni‖ grafik‖ va‖ diagrammalarga‖ aylantirish,‖ kompozitsiya‖ jihatidan‖
vizual‖shakllarni‖birlashtirish‖yo‘llarini‖izlash;
-
tarixiy‖yodgorliklar‖yordamida‖voqealar‖va‖tasvirlarning‖vaqtdagi‖o‘zaro‖bog‘liqligi‖(vaqt‖
jadvallarini yaratish, vaqtning ramziy yoki raqamli ifodasini tanlash);
-
kelajakdagi‖ grafiklar‖ makonida‖ ma’lumotlarni‖ tizimlashtirish‖ (matnning‖ turli‖ qismlari‖
o‘rtasidagi‖
sabab-natija
munosabatlarini
aniqlash,
voqealarni
tartibda
taqsimlash,
o‘quvchilarning‖ ustuvorliklarini‖ belgilash,‖ matn‖ qo‘shimchalarini‖ tanlash‖ yoki‖ tuzish,‖
ma’lumotlarning‖to‘g'riligini‖tekshirish);
-
grafikaning yakuniy tartibi (afzalroq eskiz yaratish);
-
sarlavha‖va‖subtitr‖yaratish‖(nominativ,‖metaforik‖bo‘lmagan);
-
infografikani tekshirish va tahrirlash (matn, tasvirlar, shuningdek mualliflik huquqi).
Shunday‖qilib,‖infografikaning‖quyidagi‖xususiyatlarini‖ta’kidlash‖mumkin:
-
grafik ob'ektlarning mavjudligi;
-
foydali va dolzarb maʼlumotlar;
-
rangli taqdimot;
-
mavzuning aniq va mazmunli yoritilishi.
O'qituvchilar infografikadan qulay va foydali o'qitish usuli sifatida unumli foydalanishlari
mumkin. Yaxshi grafikalar ma'lumotni osongina olish va hazm qilishni osonlashtiradi. O'quv
jarayonida infografikadan foydalanmoqchi bo'lganlar uchun infografikani yaratishda 5 ta asosiy
bosqich mavjud (2-rasm) [6]: