Fənn: Hərbi tibbi hazırlıq və fəlakətlər təbabəti
Şöbə: “Müalicə işi”
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci
90
2. Təmas - xəstə gəmiricilər və onların ifrazatları ilə təmasdan;
3. Alimentar - infeksiyalaşmış ərzağın və suyun istifadəsi zamanı;
4. Transmissiv - qan sorucu həşəratların dişləməsindən.
Tulyaremiya ilə xəstə insanlar ətrafdakılar üçün yoluxucu olurlar. Patoloji prosesin ağırlığı və
xarakteri orqanizmin immunobioloji müqavimətindən çox asılıdır. Tulyaremiyanın
əsas kliniki
formaları: daxili orqanların zədələnməsi üstünlük təşkil etməklə, lokalizasiyasına görə,
tənəffüs
yollarının (ağciyər), mədə-bağırsaq traktının (abdominal forma) generalizə yayılmış forması var.
Xüsusi təhlükəli infeksiyalar haqqında hamının məlumatı olmalıdır. Çünki bəzi ölkələr bu
xəstəliklərin törədicilərindən bioloji silah kimi də istifadə edə bilərlər.
Əvvəllər xüsusi təhlükəli
infeksiyalara vəba, taun, sibir yarası (qara yara) aid idi. İndi bu siyahıya hemorragik qızdırmalar olan
Lassa, Meymun, Marburq, Ebola qızdırması, təbii çiçək, tulyaremiya, respirator xəstəlik olan SARS
virusu da daxil olub.
Xüsusi təhlükəli infeksiyalar işlənən zonada (bakterioloji ocaq) göstərilən ilk tibbi yardım -
Bakterioloji silah (xüsusi təhlükəli infeksiyalar) tətbiq olunan ocaqda ilk növbədə əsas epidemik
tədbirlər,
yəni karantin, observasiya yerinə yetirilir. Ərazidə spesifik və qeyri-spesifik profilaktika
tədbirləri aparılır. Mikrobun növü təyin olunduqdan sonra peyvənd briqadaları
tərəfindən zərdab,
anatoksin, habelə bakteriofaq və antibiotik vurulur. Xəstələr aktiv sürətdə aşkar edilir. Gün ərzində
sanitar drujinalar tərəfindən əhali 2 dəfə termometriya edilir, sorğu aparılır. Xəstə adamla, ölü və onun
əşyaları ilə kontaktda olmuşlar 6 günlüyə izolyasiya olunurlar. Xəstələr
təcili şəkildə müvəqqəti
açılmış xəstəxanalarda müalicə olunmalıdırlar. Xəstəxanada ciddi rejim təyin edilir. Qulluq edən
adamlar lazım gəlsə (taun əleyhinə) qoruyucu paltarlarda olmalıdırlar, epidemiyaya qarşı rejimə riayət
etməli və xəstəxana yaxınlığında ayrılmış evlərdə qalmalıdırlar. Karantin axırıncı xəstə sağaldıqdan
sonra götürülür. Dezinfeksiya, dezinseksiya, deratizasiya tədbirləri aparılır, şəxsi gigiyena qaydalarına
riayət edilir. Xəstələrə qulluq edən tibbi xidmətin şəxsi heyəti peyvənd olunmalı və mütəmadi olaraq
müayinədən keçməli və immun sistemi yüksəldən dərman preparatları qəbul etməlidirlər. Ölənləri
xüsusi yerdə basdırmalı və torpağa 25 sm qalınlığında xlorlu əhəng tökülməlidir.
Qeyd etdiyimiz
tədbirlər MMTX tərəfindən həyata keçirilir.