447
Möhtərəm “Novbahar” müdiri diyor: Qafqasiya Azərbaycan türklə-
rinin islamiyyət evində özlərinə məxsus otaq tutmağa həqləri yoxdur:
məgər inke özlərinə məxsus olan bu otağı bizə, yəni İrana, yainki Os-
manlı türklərinə ilhaq edələr. Vəlainə sabiqki qərar üzrə imrari-həyat
etməlidirlər.
Əcəba: biz Qafqasiya Azərbaycan türklərinin arzuları əksinə olan
bu qədər məhəbbətsizlik haradan nəşət etmişdir?
“Müsavat” islam aləminin mərzəsində ittihad toxumu səpdigi za-
manda böylə məna və imkanlara rast gəldigi acınacaq bir haldır.
Təəssüflər! Təəssüflər!
“Novbahar” özünün bir səhv və iştibahı ilə bu müqəddəs toxumları
öz səhifəsində puç edir! Bütün bizim bədbəxtliklərimiz cəhalətdən na-
şıdır. Əlbəttə, bir vəqt gələcək ki, “Novbahar” müdiri özünün tutduğu
və yazdığı şeylərdən peşiman olub öz vicdanı yanmda məsul olacaqdır.
“Novbahar” diyor ki: bizi təcəlli ediyorlar.
“Müsavat” firqəsinin məslək və proqramma büsbütün zıdd və mü-
xalif olduğu üçün biz bunu ciddən təkzib ediyoruz. Yuxarıda zikr olun-
duğu kibi “Müsavat” firqəsi İran dövlətinə və onlarm hüququna təərrüz
və təcavüz edən dövlət və ya millətin böyük bir düşmənidir:
Budur ki, “Novbahar” müdiri möhtərəm Azərbaycan adından na-
haq xof və dəhşətə düşmüşdür. Hərçəndi “Açıq söz” qəzetəsində
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə cənabları “İrşad” qəzetəsinin yazdıqla-
rma cavab olaraq bəyanat vermişdilər və bu bəyanatı “Rədd” qəzetəsi
tərcümə və inşa etdikləri üçün nəzərimizcə bir şübhə yeri qalmamışdı.
Bununla bərabər təkrar ediyoruz, Azərbaycan yüz on il bundan qa-
baq havayi-ruzigardan təqsim olundu və Araz çaymın Şimal tərəfində
olan qitələri rus aldıqdan sonra Azərbaycan adım götürüb Zaqafqasiya
adlandırdılar ki, Məvarayi-Qafqaz olsun.
“Açıq söz”, 2 fevral 1918, JVe671
İştibah - səhv, yanlış
Dara - sahib
N a b u d -y o x
Təməddün - mədəniyyət
Xahan - istəyən
Mərzə - sərhəd, hüdud
448
Bakı bolşeviklərinin kadetlərə “təslirai”
Bu gün Bakının siyasiyat səhnəsində qərib bir hailəyi-məzhəkə (tra-
gi-komediya) tamaşası oynanıyor. Bolşeviklik, bir ilə qədər kadetlərlə
boğuşmuş olan bolşeviklik, bu gün kadetlərə, daşnaklara, menşevik və
sairlərə təslim oluyor, kapitulasiyon ediyor. Hailədir, onunçün ki, bol-
şeviklik istər nə səbəblə olursa-olsun, kadetlərin, daşnakların hüzuri-
qələbəsində bayrağxnı endirərək təslim oluyor. Bütün şüarlarilə, bü-
tün bir sənəlik müddəa və dühullarilə, bütün mübarizə və qanlarx ilə
müxaliflər ayağxna kəndini qurban ediyor. Məzhəkədir, onunçün ki,
kadetlər və daşnaklar bolşeviklərlə fikirdə, sözdə öpüşüyor, qucuşu-
yorlar.
Bu gün kənar sol partiya başçıları nümayəndələri kənar sağ partiya
başçılarx, vəkillərinə əl verib əl sıkışıyorlar. Yəni bolşeviklik - kadet,
daşnak və sairlərlə bir çalğıyı çalıyor, bir şərqiyi oxuyor, bu günə qədər
biri-birini boğmaqda olan bu iki cərəyan müməssilləri hal-hazırda
məclislərdə bir sözü söylər, bir qərarə səs verir, bir mətləbi təsdiq edər
oldular. Bu gün bunların naşiri-əfkarı olan mətbuat biri-digərinin fik-
rini təqviyə və təkid edər. Biri-digərindən mütalimə və fıkirlər iqtibas-
la kəndi fikirlərini də onlara qoşar və bu surətlə təzvici-əfkar elərlər.
Bu uyuşma və anlaşma hər nə qədər zahirdə kadetlərin, daşnakla-
rın bolşevikligə bir güzəşti (ustupka) kibi görülürsə də, həqiqət halda
bütün mənasilə bolşevikligin müxaliflər hüzurunda bayrağını endirib
təslimi və bütün-bütününə iflas və şikəst etməsidir. Çünki bunlar bol-
şeviklik şüarları üzərinə birləşməyib yalnızdan-yalnız kadetlik və daş-
naklıq amalları naminə əqdi-vəfaq ediyorlar.
Bakı kadetlərinin müvərrici-əfkarx və eyni zamanda erməni millət-
çilərinin qəhrəman şücaətşarı olan “Baku” səhifələrində həftələrdən
bəri ortada böylə bir uyuşma və anlaşma amalları hüsulinə zəmin ha-
zırlayan və bəlkə də artıq bunun hasil olduğuna dəlalət edən əlamətli
yazılar görülməkdə bulunuyordu.
Bu günə qədər bolşevik partiyalarını sögə bildikcə sögüb-sa-
yıb, onlarxn başçılarilə qeyri-təlaq qeyri-təlağə gələn, ya ölüm, ya di-
rim - deyə boğuşan “Baku” qəzetəsi nə oldu da birdən-birə havası-
nı dəgişdirib, bolşevik mətbuatı ilə həmavaz olmağa və onların çaldı-
449
ğı havalara ahəngdaş olub, onlarla eyni şərqiyi oxumaya başladı - sua-
lı xatirlərə gəliyordu.
Bunun əlbəttə, mühüm bir nöqtəsi olduğu məlum idi. Çünki birdən-
birə vaqe olan pək ziyadə əmmarəli bir hal idi. Həm bu günlərdə bunun
əsl mənası da, nöqtəsi də zahir oldu.
Son günlərin məclislərində söylənən sözlər və fikirlər bütün bu
hikmətlərin iç üzünü tamamilə açıyordu. Yuxarıda zikr olunan partiya-
lar təntənəli bir surətdə əl-ələ verib işə girişdiklərini bildirdilər.
Fəqət bunlar nəyin ətrafmda birləşdilər? Hanki siyasət yürütməgə
bilaittifaq səslarini bir etdilər?
Bakmm və bütün Qafqazın müsəlman, gürcü, erməni və rus de-
mokratiyası bundan xəbərdar olmalı, bu günə qədər özlərini əmələ,
kəndçi və soldat mənafeinin müdafei adlandıran başçıların bu dol'o noyə
təşəbbüs etdigini bilməli və imdiyə qədər burjua, əksinqilabçı, millətçi
və sərmayəçi və daha kim bilir nə qədər ləqəblərlə damğalanıb tam bir
sənə boğuşduğu güruhlarla bu gün nədən ötrü bir sözü söylədigini və
nə üçün bunların ayağma bayrağmı endirdigini iş başmda olanlardan
soruşmalıdır.
Məlum ki, bolşevik hökumət adamları və onlarm vilayətdəki orqan-
ları Kadet partiyasım “xaric əz qanun” elan etdi və xəlq düşməni deyə
miliətlərə elan elədi. Menşevikləri, hakəza yalançı sosialist və kadetlor
quyruğu adlandırdı, daşnaksütyun partiyasım - bunlardan daha bedtər
mütəəssib millətçidir - dedilər. Bolşevik partiyaları və onlarm məhəlli
qəzetələri bu güruhlarm cümləsilə şu qədər aylardan bəri sögüşdülor,
dögüşdülər, bir-birinə verilməyən nam vo ləqəb qalmadı. Şimdi nasıl
oldu da bunlarm cümlosi birdən-birə tövhidi-lisan elodi və hanki bir
məsələ üzərində birləşdilər?
Məlum ki, kadetlər bolşevik partiyası ilə, yonı kəndçi və əmoiə
nümayəndələrilə əl-ələ verib sinif mübarizosinə girişmiyəcəklor, kapita-
listlərə qarşı amansız müharibə açmayacaqlar. Eynisilo daşnaqsütyun
partiyası da beynəlmiləlçi demokratiya ilə bir amal vo məqsədin arxa-
sından mübarizəyə getmiyəcək və bunlardan daha ziyadə bolşevikləri
“vətənsatıcı” adlandırmış menşeviklər də onlarm mənfəəti naminə itti-
faq edib mövqeini buraxmayacaq.
450
Böylə olan surətdə hankı mosolo üzorindo hərəkotlori uydurmaqla
siyasi “blok” hasil oldu?
İştə, Qafqasiya demokratiyasmın və bilxassə müsəlman demok-
ratiyasımn cəvabmı bilmək istədigi və bilməsi vacib olan məsəlonin
can alacaq nöqtəsi buradadır. Burasmı mülahizə edərkən biz biliyo-
ruz ki, hali-hazırda kadetləri, menşevik və daşnakları bolşeviklərlə bir
nöqtəyə toplayacaq yalnız iki maddə ola bilər: buniardan biri “milli
mübarizə”, ikincisi də “sonuna qədər hərbə dəvam!” şüarıdır. Onlar heç
bir vəchlə bu şüardan əl çokəcək degil və yalnız bu uğurlarda başqa
məslək ərbabilə birləşə biləcəkdir. Binaənileyh, bunlarla “blok yapan”
bolşeviklərin də mütloq bu iki maddənin birini və ya ikisini bəyan et-
miş və yalmz bu şüarlar ətrafmda onlarla birləşə bilmiş olmalan ehti-
mah qalır.
Böylə olan swətdə, əcəba, “millətlərin qardaşlığını” elan edən və
“bilatəxir sülh istəyiriz!” sədalanm yüksəldən və bunun üçün şu qədər
fədakarlıqlara qatlanan demokratik təbəqələrin, xüsuson bolşeviklik
cərəyanma mənsub olan omələ və kondçilorin monfootləri kadetlərin
mənafeilə birləşo bilərmi? Bu qədər müddət zərfmdə tökülən qanlar
və şu qodər verilən qurbanlar azmıdır ki, bir daha bu gün kadetlərin
mənafei uğrunda bu qanlara bpğulmaq təşəbbüsləri görülsün? Bu qan-
lan kim bilir daha nə qodər dəvam etdirməkdə Qafqasiya demokratiya-
sı monfəətdarmıdır?
İştə, bu məsələyi məzkur Qafqaz millətlərinin demokratiyası özü
həll etməlidir. Bu dcmokratiya, kondisinin qarşısına hazırlanan təşəb-
büslorin nədən ibarət olduğunu gözəlcə hesaba almalı vo anın namindən
kəndisinə daha no qədər qan həmlolori tərtib edildigini bilmolidir.
Bu qədər zəmandan bəri dəvam edən qanlı kabus pəncosində bo-
ğulub da acından ölmək dorocosinə gəlmiş olan demokratiya qətiyyən
böylə siyasi dolablara qurban ola bilməz. Qarşısına hankı oyunlar hazır-
landığmı gözəlcə dərk edorso, onları dof etməyə və bu oyunları hazır-
layan adamları hesaba çəkməyə onun güci çatacaqdır. Qafqaz və xtisu-
sən Bakı demokratiyasınm mənafei məzkur partiyalarla birləşib də on-
ların önündə bayrağını endirərok təslim olmaqda degil, bu günə qədər
dəvam etdirdigi sülh siyasətində sabitqodəm qalıb, nə olursa-olsun, sül-
hi vücudə gətirməkdədir. Artıq maskalar açılmışdır. İş başında olan-
451
ların bu gün kimlorlə vo hankı firqə və güruhlarla bir sözü söylədigi
və nə surətlə demokratiya mənafeini qurban etməgə tədarüklər görül-
dügü meydandadır. Xəlqin gözü-başı açıq və ayıq olub, ayağı altma
hiyləgəranə qurulmuş tələ Və torlara (duzaq və dama) düşməməlidir.
Demokratiyamn əsl məqsədi və şüarı kadetlərin özlərilə və onlara
bənzər əksinqilab və əkshərəkət güruhlarilə mübarizə etməkdən ibarət
ikən, iş baş.nda olanlar biləks, anın gözünü yalandan uydurma duman-
larla pərdələyib kadetlərlə olbir olaraq milli mübarizələr meydanma so-
xulmaq istiyorlar. Kəzalık mərkəzi bolşevik hökuməti Türkiyə ilə sülh
imza etmiş olduğu halda, “müharibəyə dəvam!” şüarilə milyonlarla de-
mokratiyä təbəqatım qanlara boğmuş kadetlərə quyruq olub yeni başdan
kim bilir daha nə qədər qan və qurban meydanları açmaq üçün tədarükiər
görüyorlar. Dörd ildən bəri sülhə susanmış demokratiya birdəfəlik bun-
lara “dəf ol!” sədasını eşitdirməli. Bu günə qədər əksinqilabçı, kapita-
list, burjuy və filan deyə boğaz-boğaza gəldigi firqə və güruhlarla bir
mənada söz söyləmək demokratiya üçün faciəli bir təslim, bir bayraq
endirişi olduğu kibi, yalmz kadetlər üçün bir məzhəkə tamaşası təşkil
edəcək və şübhəsiz hər şeydən əvvəl “bu tamaşanm” qanlı hailəsi (tra-
gediyası) oynanacaqdır. Məzhəkəsi pərdəsində meydana çıxan yalnız
kadetlər və sair hürriyyət və demokratiya düşmənləri olacaqdır.
Bir sənə dəvam edən bu qədər qovğa və davalardan sonra da “sülh!”
yerinə “hərbə dəvam!” şüarı ilə kadetlərə səsdaş olmaq və “sinfi mü-
barizələr!” yerinə də “millətləri millətlərə saldırış!” havasma çalğı çal-
maq demokratiya üçün faciəli bir təslim təşkil edər və bütün bu qədər
gurultularm nə qədər mənası olduğunu dəxi göstərir hallardandır.
Demokrat
“Açıq söz”, 6 mart 1918, JVs697
Hailə - tragediya
D ü h u l-tə b il
Şikəst - məğlub olma
Əqdi-vəfaq - uzlaşma bağlantısı
Hakəza -L' bunun kimi, beləcə
Kəzalık - eləcə, onun kimi
Əmmar - əmr edən, çağıran
452
“Müsavat”da
Rəsulzadənin istefası yalandır
Son günlərdə “Müsavat” nümayəndələrindən Məhəmməd Əmin
Rəsulzadə cənablarınm Zaqafqasiya Seymindən istefa verdigi həqqində
bir xəbər çıxmışdır. Aldığımız mövsuq (mötəbər) və mühəqqəq xəbərlərə
görə Məhəmməd Əmin əfəndi hal-hazırda sülh murəxxəslərilə bərabər
Trabzondadır və Seym əzalığından istefa verməmişdir.
“Açıq söz”, 13 mart 1918, ^T®700
Mühəqqəq-doğruluğu müəyyən edilmiş
Murəxxəs-vəkil, müvəkkil, səfir
453
MÜNDƏRİCAT
ÖN SÖZ..................................................... .............. ,........ ...............................................................3
AZƏRBAYCAN TƏŞƏKKÜLÜNDƏ “MÜSAVAT’
(M. Ə. RƏSULZADƏ ƏFƏNDtNİN MÜHAZİRƏSİ)............................ ............................... ......... 7
AZƏRBAYCAN DAVASI................................................................................................................ 19
MÖVLUD BAYRAMIXÜSUSUNDA.............................. ........................................... .................. 25
1916-CIİL....................................................... ................................................................................ 28
HEYRƏTLİ XƏBƏR HƏQQİNDƏ............................................. .................................................... 32
BÖYÜK VÜQUAT QARŞISINDA VƏ ONUN ƏLAMƏTLƏRİ.....................................................36
GÜRCÜ QƏZETƏLƏRİNİN TƏL0Bİ MÜNASİBƏTİLƏ............................................................. 40
VİLSONUN İKİNCİ NOtASI HƏQQİNDƏ............................ ....................................................... 42
VİLSON NİTQİNİN İKİNCİ CƏHƏTİ............................................................................................ 45
“AŞIQ SÖZ” İDARƏSİNDƏN.........................................................................................................47
“MİLLƏTLƏRİN TƏMİNİ-HÜQUQ” MƏSƏLƏSİ........................................ ............................... 48
BİR TƏRCÜMANIN HEKAYƏSİ....................................................................................................50
İBTİDAİ TƏLİM MƏSƏLƏSİ..........................................................................................................53
GÜRCÜLƏRLƏ MÜSƏLMANLAR............................................................................. .................. 56
GÜRCÜ-TÜRK ETİLAFI............................ ....................................................................................60
BİR ETİRAF MÜNASİBƏTİLƏ...................................................................................................... 63
MÜSƏLMAN İDAREYİ-RUHANİYYƏLƏRİ............................ ................................................... 66
İSLAM DİNİ VƏ ANA DİLİ........................................................................ ....................................68
BÖYÜK İNQİLAB........................... ................................................................................................73
HÜRRİYYƏT QARŞlSlNDA........................................... ............................................................... 75
NOVRUZ........................................ ...... ...........................................................................................78
NOVRUZİ-HÜRRİYYƏT....................................................... ......................................................... 80
BAHARİ-HÜRRİYYƏT................................................................................................................... 81
MƏCLİSİ-MÜƏSSİSANA HAZIRLAŞALIM..................................................................................85
CÜMHURİYYƏT.................................... .........................................................................................88
POLYAK MİLLƏTİNƏ XİTABNAMƏ...... ............................. ......................................................... 91
4 GÜN XƏLQ İÇİNDƏ..................................................................................................................... 93
BİR BÖYÜK. BAYRAM DAHA................... ................................................................................ 110
RUSİYA MÜSƏLMANLARININ İCTİMAİ VƏ
BAKI MÜSƏLMAN CƏMİYYƏTLƏRİNİN BORCU................................................................. 112
İKİ BAXIŞ ORTASINDA.................................. ............................ ..................................................115
İKİ HÖKUMƏT............................................................................................................................... 118
GENERAL KUROPATKİNİN HÜRRİYYƏTİ...........;.................................................................. 120
CÜMHURİYYƏTİ-ƏNAM ŞÜARI
KADET FIRQƏSİ VƏ MÜSƏLMANLAR......................................................................................123
KADET FIRQƏSİ VƏ MÜSƏLMANLAR.................................... .................................................127
MİLYUKOV HƏQQİNDƏ...............................................................................................................129
MƏQSUDOVUN FACİƏSİ................................................................... .........................................130
RUSİYA MÜSƏLMAN İCTİMAt HARADA OLMALIDIR........................................................... 132
CƏMAƏT İDARƏSİ....................................................................................................................... 134
QAFQAStYA MÜSƏLMAN İCTİMAİ MÜNASİBƏTİLƏ............................................................. 142
HÜRRİYYƏT BORCU....................................................................................................................144
MÜHİTİMİZDƏKİ HƏRƏKƏTLƏR MÜNASİBƏTİLƏ................................................................ 146
454
BUXARA İLƏ XİVƏDƏ............................................................................................................. 148
QAFQASİYA QURULTAYI..........................................................................................................150
QAFQASİYA MÜSƏLMAN QURULTAYINDA
SİYASİ-MİLLİ MƏQSƏDLƏR.................................................................................................... 152
İRANDA RUS ÇARİZMİ............................................................................................................. 158
QƏFLƏT ZAMANI DEGİL!......................................................................................... ...............160
NƏRƏYƏ GEDİYORUZ?..................................................................................................... 7T....162
BİZİM NÖQTEYİ-NƏZƏRDƏN RUSİYADA
CÜMHURİYYƏTİ-ƏNAM.......................................................... ................................................166
ÜMUMRUSİYA MÜSƏLMAN SYEZDİ.......................................................................... ..........169
MOSKVA MÜSƏLMAN SYEZDİNDƏ OXUNAN SALİKOV MƏRUZƏSİ.............................. 220
SOLLARIN SƏHVİ......................................................................................................................223
RUS İMPERİALİZMİ HƏQQİNDƏ............................................. ...............................................226
FİTNƏLƏRƏ QARŞI.................................................................................................................. 229
DUMA SEÇKİLƏRİ..................................................................................................................... 231
İYUNUN BİRİNDƏKİ İĞTİŞAŞ HƏQQİNDƏ........................................................................... 234
TAZƏ DUM SEÇKİLƏRİ MÜNASİBƏTİLƏ..............................................................................237
SOSİALİZM HƏQQİNDƏ....................................................................................................... ;...240
FİTNƏLƏR HƏQQİNDƏ.......................................................................................... ................. 244
SEÇKİLƏR.................................................................................................................................. 247
BU NƏDİR?................................................................................................................................. 250
TAZƏ RƏFİQİMİZİ TƏBRİK..................................................................................................... 252
EYDİ-FİTR MÜNASİBƏTİLƏ.................................................................................................... 255
BÖHRANI-İNQİLAB...................................................................................................................258
TAZƏ ŞURAYİ-MİLLİ............................................................................................... ................ 260
BƏLƏDİYYƏ SEÇKİLƏRİ HƏQQİNDƏ...................................................................................262
SOLDAN SAĞA.......................................................................................................................... 264
FEDERALİZM VƏ DEMOKRATİZM........................................................................................267
ƏTRAFIN BİTİŞDİRİLMƏSİ......................................................................................................274
HARADA MƏDƏN ORADA BƏN!............................................................................................ 276
ƏMƏLƏLƏRLƏ MƏDƏNÇİLƏR.............................................................................................. 279
MİLİSYA TƏŞKİLATI.................................................................................................................281
YENƏ MƏDƏNLƏR MƏSƏLƏSİ...............................................................................................283
ÜÇ QURULTAY.......................................................................................................................... 285
MOSKVA ŞURASI.................. ....................................................................................................288
MƏCLİSİ-MÜƏSSİSAN DƏVƏTİ QARŞISINDA...................................................................... 291
MƏKULAT ÇƏTİNLIGI..............................................................................................................293
MİI.Lİ TƏLƏBLƏR.....................................................................................................................295
ƏQL HAKİM OLDU!..................................................................................................................299
6 AY İNQİLAB.............................................................................................................................301
ƏKSİNQİLAB............................................................................................................................. 303
VƏZİFƏ BAŞINA........................................................................................................................306
KORNİLOV MACƏRASI............................................................................................................309
DİVİZİYANIN BƏYAN ATI......................................................................................................... 311
BAKIKƏNDLƏRİNİN MÜQƏDDƏRATI............................... ...................................................313
CÜMHURİYYƏT ELANI............................................................................................................316
TÜRKÜSTANLIQARDAŞLARIMIZA.......................................................................................318
455
BİHUDƏ TƏKLİFLƏR............................................. ................................................................... 321
MfLLƏTLƏR QURULTAYI................ ........................................................................................ 324
BİR DƏRS DAHA......................................................................................................... ...............328
MƏKULAT BÖHRANI................................................................................................................ 329
ÇÖRƏK YOXDUR...................................................................................................................... „331
QURBAN BAYRAMI........................................................... .......................................................333
PETJERBURQ DEMOKRAT ŞURASI.......................................................................................... 335
FEDERALİZMİN QƏLƏBƏSİ.................................................................................................... 338
BAKl UYEZDİ HƏQQİNDƏ ÜÇ NƏZƏR...................................................................................341
BÖYÜK BİR İTİK........................................................................................................................ 346
MƏDƏNLƏRDƏ ZABASTOVKA...............................................................................................350
YÜRÜDÜGÜMÜZ YOL.............................................................................................................. 352
AVAZI-MÜSAVAT........................................................................................................................ 354
FİNLANDİYADAN DƏRS.......................................................................................................... 356
“MÜSAVAT’IN MÜHAZİRƏSİ.................................................................................................. 359
'BmW 'QƏRƏZW foT............ .................................................................................................. 360
YENİ HÖKUMƏTİN TAZƏ BÖYANNAMƏSİ............................................................................363
MƏSULİYYƏTLİ BİR ETİNASİZLİQ........................................................................................ 365
NÖMRƏLİ SEÇKİLƏR................................................................................................................368
BİRİNCİ FİRQƏ QURULTAY!.................................................................................................... 370
“NAGƏHAN” BİR QƏLƏBƏ...................................................................................................... 372
BU GÜN İMTAHAN GÜNÜ........................................................................................................ 375
“MÜSAVAT” QURULTAYI.......................................................................................................... 376
XÜSUSİ TELEQRAF....................................................................................................................391
MÜŞAHİDAT............................................................................................................................... 392
TÜRK ƏDƏMİ-MƏRKƏZİYYƏT FİRQƏSİ “MÜSAVAT”..........................................................397
TÜRK ƏDƏMİ-MƏRKƏZİYYƏT FİRQƏSİ “MÜSAVAT”..........................................................399
MƏCLİSİ-MÜƏSSİSAN SEÇKİLƏRİ.......................................................................................... 401
QİYAMƏT.................................................................................................................................... 404
MİLLƏTLƏRİN HÜQUQU VƏ HƏRƏKƏTLƏRİ...................................................................... 407
BUGÜNKİ İBTİDA.......................................................................................................................409
HƏMİYYƏT GÜNÜ..................................................................................................................... 411
MİLLİ HAL VƏ HİSSİYYAT........................................................................................................ 412
XAN SARAYININ TƏSLİMİ........................... '...........................................................................414
1917-Cİ İL.......................... ...........................................................................................................417
MƏCLİSİ-MÜƏSSİSAN................. ............................................................................................. 423
1918-Cİ İL YANVARIN 12-DƏ MİLLİ ŞURANIN
İCLASINDA M.Ə.RƏSULZADƏNİN ÇIXIŞI.............................................................................. 425
SÜLH ƏTRAFINDA TÜRKİYƏ İLƏ MÜTARİKƏ......................................................................426
ƏSİRLƏR GÜNÜ.............................................................. Dostları ilə paylaş: |