Marcin Błaszczyk Biologia I genetyka

analogowe sygnału: nasilenie zmiany odpowiada wielkości amplitudy 
bodźca. Jak opisano w rozdziale o potencjale czynnościowym komórki 
nerwowej (rozdz. 2.2.2.2.), przewodzenie sygnału w komórkach 
nerwowych jest możliwe wyłącznie zgodnie z zasadą „wszystko albo nic” 
– sygnał jest zawsze maksymalny, nie ma możliwości modulowania jego 
amplitudy. Jednak informacja o sile działania bodźca jest równie ważna 
jak ta, że bodziec w ogóle wystąpił, więc musi zostać jakoś przekazana. 
Rozwiązaniem jest kodowanie cyfrowe. Polega ono na tym, że ze zmianą 
amplitudy bodźca zmienia się częstotliwość przewodzenia potencjałów 
czynnościowych w aferentnych włóknach nerwowych. 

---

46 
Na przykład, kiedy temperatura skóry nie zmienia się – częstotliwość 
wyładowań wynosi do 10/sekundę, ale w zależności od tempa 
ochładzania może osiągnąć ponad 100 wyładowań/sekundę (przy 
gwałtownym oziębieniu). 
W zależności od energii potrzebnej do pobudzenia receptora (do 
wystąpienia potencjału generującego) można mówić o różnym progu 
pobudliwości receptorów. Może on być bardzo niski, czyli receptor może 
być bardzo czuły i reagować już na minimalne zmiany natężenia bodźca 
(np. komórki siatkówki reagują potencjałem generującym już na jeden 
kwant światła, receptory czucia spadku temperatury – na obniżenie 
temperatury o 0,001 ºC). 
Jeśli bodziec wystąpi, a potem trwa dłużej, receptory mogą się 
adaptować do jego obecności, tj. z czasem zmniejszać swoją reakcję 
(potencjał generujący) na jego obecność. W zależności od tempa adaptacji 
receptory dzieli się na szybko adaptujące się (fazowe, np. dotyku, ucisku) 
i wolno adaptujące się (toniczne, np. bólowe, zakończenia pierścieniowo-
spiralne, baroreceptory).
Receptory klasyfikuje się ze względu na pochodzenie bodźców, które 
odbierają. Wyróżnia się telereceptory (odbierają bodźce spoza 
organizmu, których źródło jest w dużej odległości), eksteroreceptory 
(odbierają bodźce z powierzchni ciała), proprioreceptory (odbierają 
bodźce dotyczące przestrzennego położenia ciała) i interoreceptory 
(bodźce dotyczące stanu narządów wewnętrznych).