Marcin Błaszczyk Biologia I genetyka

2.2.2.4. Potencjały postsynaptyczne 
Neurotransmitter po połączeniu się z receptorem postsynaptycznym 
może spowodować depolaryzację błony (np. otwarcie kanałów sodowych 
i napływ Na
+
do wnętrza komórki). W takim przypadku, różnica 
potencjałów w błonie komórki postsynaptycznej zmaleje, a więc zbliży 
się do potencjału progowego. Takie zjawisko nosi nazwę 
postsynaptycznego potencjału pobudzającego (EPSP – ang. excitatory 
postsynaptical potential). Działają tak między innymi: acetylocholina 
(Ach), aminy jak adrenalina, noradrenalina, dopamina, serotonina, 
histamina itd. Jednak możliwe jest też inne działanie neurotransmittera: 
hiperpolaryzacja błony komórkowej, dzięki napływowi anionów 
chlorkowych (Cl
-
) po otwarciu odpowiednich kanałów. W tym przypadku 
komórce będzie dużo trudniej osiągnąć potencjał progowy, mówi się 
wówczas o postsynaptycznym potencjale hamującym (IPSP – inhibitory 
postsynaptical potential). Do najpowszechniejszych neurotransmitterów 
wywierających taki efekt zalicza się kwas gamma-aminomasłowy 
(GABA – gamma-aminobutyric acid) oraz glicynę. 

---

54 
Sumowanie pobudzeń 
Jednorazowe pobudzenie komórki bodźcem o zbyt małej wielkości 
może spowodować zbyt małą zmianę potencjału jej błony, aby 
doprowadzić do wystąpienia potencjału czynnościowego. Jednak 
jednocześnie dany fragment błony komórkowej może zostać pobudzony 
w kilku, kilkudziesięciu miejscach, na przykład przez większą liczbę 
synaps położonych blisko siebie. W takim przypadku zsumowane 
pobudzenie może okazać się już wystarczające do przekroczenia 
potencjału progowego. Jest to zjawisko sumowania pobudzeń w przestrzeni. 
Podobnie, jeśli małe pobudzenie w jednym punkcie błony powtarza się 
wielokrotnie i wystarczająco często, aby pompa sodowa nie nadążyła 
z odtworzeniem potencjału spoczynkowego, nastąpi sumowanie pobudzeń 
w czasie. To samo dotyczy również synaps i neurotransmitterów 
hamujących. Stopień pobudzenia komórki nerwowej jest często wypadkową 
aktywności setek synaps pobudzających i hamujących.