Научный вестник. ФерГУ
Yüklə 204 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Kalit so‘zlar: ziyoratgoh, maqbara, vasiqa, pir, avliyo, Mashat mozor, Chaqqa mozor, Qirguli, ziyorat turizmi.
Marg‘ilon shahri o‘zining 2000 yildan oshiq tarixi davomida O‘rta Osiyoning fan, madaniyat, ma’naviyat va ma’rifat markazlaridan bo‘lib keldi. Bu yerda buyuk allomalar, shoir va shoiralar, san’atkorlar, mohir hunarmandlar yetishib chiqdilar. Ular o‘zlarining qomusiy bilimlari, dilkash she’riyati, yuqori san’ati va an’anaviy kasb – hunarlari bilan Marg‘ilon shahrini dunyo uzra tarannum etdilar. Bu shahar mamlakatimizning boy tarixi, milliy davlatchiligimiz hamda koʻhna qadriyatlarimizning shakllanishi va rivojlanishida alohida oʻrin tutadi. Sobiq mustabid tuzum davri mafkurasi asosida milliy ma’naviyatni rivojlantirishga, moddiy – ma’naviy yodgorliklarni keng miqyosda o‘rganishga deyarli umuman yo‘l qo‘yilmagan. Sobiq sovet ittifoqi davrida ham tarixiy –madaniy yodgorliklarni asrab – avaylashga doir ko‘plab meyoriy – huquqiy hujjatlar qabul qilingan, ammo ularning deyarli katta qismi amaliyotga tadbiq etilmagan. Natijada tarixiy va moddiy – madaniy yodgorliklarni asrash o‘rniga ulardan “ishlab chiqarish vositalari” sifatida foydalanish holatlari ro‘y berdi. Bu esa tarixiy va moddiy – madaniy yodgorlikning holatining salbiy ko‘rinishga ega bo‘lishiga, tarixiy qadr – qimmati va tarixiylik holatini yo‘q bo‘lib ketishiga sabab bo‘ldi. O‘zbekiston Respublikasida tarixiy – madaniy yodgorlik va turizm sohasini rivojlantirish uchun davlat tomonidan kommunikatsiyalar, yangi texnologiyalarni rag‘batlantirish muhim hisoblanib, bu borada ishlar bosqichma – bosqich olib borilgan. Istiqlolning dastlabki kunlaridanoq bu sohadagi ahvolni tubdan o‘zgartirish mamlakatimizda eng asosiy va hal qiluvchi vazifalardan biriga aylandi. Madaniy meros obyektlarini muhofaza qilish va ularning huquqiy tizimlari yaratildi. O‘zbekiston Respublikasining bosh qomusi Konstitutsiyasiyaning 49-moddasida Fuqarolar O‘zbekiston xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini asrab – avaylashga majburdirlar. Madaniyat yodgorliklari davlat muhofazasida ekanligi belgilab qo‘yildi. Ushbu modda asosida ko‘plab huquqiy normativ hujjatlar qabul qilindi. Tarixiy madaniy yodgorliklarga doir qonunchilik hujjatlari xalqaro huquq normalariga mos ravishda ishlab chiqildi va sohaga tegishli ko‘plab xalqaro shartnoma, Konvensiyalar Oliy Majlis tomonidan ratifikatsiya qilindi. Jumladan, 1993-yilda “Madaniy va tabiiy merosni muhofaza qilish umumjahon |