Инсан алвери гурбанларына бирбаша йардым
Yüklə 3,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Истинадлар 1 щттп://www.унъжин.орэ/Доъументс/Ъонвентионс/дъатоъ/финал_доъументс_2/ ъонвентион_енэ.пдф ; щттп://унтреатй.ун.орэ/Енэлисщ/нотпубл/18-12-а.Е.доъ 2 ЫОМ (2003). Трафиъкинэ ин персонс: Ан Аналйсис оф Афэщанистан. Ынтернатионал Орэанизатион фор Миэратион, Кабул, Афэщанистан [Инсан алвери: Яфганыстана аид тящлилляр. БМгТ, 2003-ъц ил] 3 Росенберэ, Р. (Ед.) (2003). Траффиъкинэ оф Ындонесиан Wомен анд Ъщилдрен. Ынтернатионал Ъатщолиъ Миэратион Ъоммиссион анд тще Солидаритй Ъентер: Жакарта, Ындонесиа [Р. Розенберг “Индонезийада гадын вя ушаг алвери” Бейнялхалг Католик Миграсийа Комиссийасы вя Щямряйлик Мяркязи, Ъакарта, Индонезийа, 2003-ъц ил] 4 У.С. Стате Департмент (2005). Трафиъкинэ ин персонс Репорт: Жуне 2005. Унитед Статес Департмент оф Стате, Wасщинэтон, ДЪ [Инсан алвери щаггында щесабат: ийун 2005-ъи ил. АБШ Дювлят Департаменти, Вашингтон, Колумбийа Даиряси] 5 УНЫЪЕФ (н.д.) Фаът Сщеет: Траффиъкинэ. УНЫЪЕФ. [Инсан алвери щаггында фактлар. ЙУНИСЕФ, тарихсиз], “щттп://www.униъеф.орэ/протеътион/филес/траффиъкинэ.пдф” сайтындан йцклянилмишдир. 6 ЫЛО (2005). А Элобал Аллианъе аэаинст Форъед Лабоур: Элобал Репорт ундер тще Фоллоw-уп то тще ЫЛО Деъларатион он Фундаментал Принъиплес анд Риэщтс ат Wорк 2005. Ынтернатионал Лабоур Оффиъе, Эенева, Сwитзерланд [Мяъбури Ямяйя Гаршы Глобал Алйанс: БЯТ-ин Иш Йерляриндя Рящбяр Принсипляр вя Щцгуглар щаггында Бяйаннамясиня уйьун тядбирляр цзря глобал щесабат. БЯТ, Ъеневря, Исвечря, 2005- ъи ил] 7 Йеткинлик йашына чатмамыш шяхслярля мцсащибянин кечирилмяси вя онлара кюмяк эюстярилмясиня аид ялавя тювсийялярля таныш олмаг цчцн зящмят олмаса, ашаьыдакы сянядляря дя бахын: Эуиделинес он тще Протеътион оф Ъщилд Виътимс оф Траффиъкинэ: Провисионал Версион. 2006. УНЫЪЕФ, Ъщилд Протеътион Сеътион, НЙ [Инсан Алверинин Ушаг Гурбанларынын Мцдафияси Принсипляри: Мцвяггяти Вариант. ЙУНИСЕФ-ин Ушагларын Мцдафияси Шюбяси, 2006-ъы ил]; УНЫЪЕФ Референъе Эуиде он Протеътинэ тще Риэщтс оф Ъщилд Виътимс оф траффиъкинэ ин Еуропе. 2006, УНЫЪЕФ Реэионал Оффиъе фор ЪЕЕ/ЪЫС щттп://www.униъеф.орэ/ъееъис/протеътион_4440.щтмл [Авропада Инсан Алверинин Ушаг Гурбанларынын Щцгугларынын Мцдафияси цзря Рящбяр Мялумат Сяняди. ЙУНИСЕФ-ин Мяркязи вя Шярги Авропа вя МДБ цзря Реэионал Нцмайяндялийи, 2006-ъы ил]; Унитед Натионс Ъонвентион он тще Риэщтс оф тще Ъщилд: Эенерал Ъоммент он Треатмент оф Унаъъомпаниед анд Сепаратед Ъщилдрен Оутсиде тщеир Ъоунтрй оф Ориэин: щттп://www.унщъщр.ъщ/тбс/доъ.нсф/(сймбол)/ ЪРЪ.ЭЪ.2005.6.Ен?Опен Доъумент [БМТ-нин Ушаг Щцгуглары щаггында Конвенсийасы: мцшайият олунмайан вя мяншя юлкясиндян хариъдя айры йашайан ушагларла иш цзря цмуми шярщ]; Лет'с Талк: Девелопинэ Еффеътиве Ъоммуниъатион wитщ Ъщилд Виътимс оф Абусе анд Щуман Траффиъкинэ. Септембер 2004. УНЫЪЕФ: Косово [Эялин данышаг: Зоракылыьын вя инсан алверинин ушаг гурбанлары иля сямяряли цнсиййятин инкишаф етдирилмяси. ЙУНИСЕФ- Косово, сентйабр 2004-ъц ил]; 8 Щоме Оффиъе, Ъроwн Просеъутион Сервиъе, ет ал. (2001). Аъщиевинэ Бест Евиденъе ин Ъриминал Проъеединэс: Эуиданъе фор Вулнерабле ор Ынтимидатед Wитнессес, Ынълудинэ Ъщилдрен. Лондон: Ъроwн ъопйриэщт [Ъинайят арашдырмаларында ян йахшы дялиллярин ялдя олунмасы: щяссас вя горхудулмуш шащидляр, о ъцмлядян ушаглар цчцн Рящбяр 42 Сяняд. Бюйцк Британийа ДИН-ин Ъинайят Ахтарыш Хидмяти, Лондон, 2001-ъи ил] 9 Беля щалларда шяхсля инсан алверинин ещтимал олунан гурбаны кими ряфтар олунмалыдыр вя дягиг гярар гябул едилянядяк она бярпа олунмаг вя фикирляшмяк цчцн тяляб олунан вахт верилмяли, мцвафиг хидмятляр эюстярилмялидир. 43 Ялавя Ы: Статусун Мцяййянляшдирилмяси Цчцн Мцсащибянин Кечирилмяси Цзря Форма Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı IOM-OIM-BMqT Statusun Müəyyənləşdirilməsi Üçün Müsahibənin Keçirilməsi Üzrə Forma BMqT-nin _(ölkənin adı)__Nümayəndəliyi Məxfi Qeydiyyat haqqında məlumatlar BMqT-nin fərdi identifikasiya nömrəsi: Adı: Soyadı: Vətəndaşlığı: Cinsi: (K/Q) Mənşə ölkəsi: Doğulduğu tarix: (gün-ay-il) Doğulduğu yer: Hadisə/iş haqqında məlumatlar Đ stiqamətləndirən təşkilatın növü: (QHT/BT/Hüquq-mühafizə orqanı/Səfirlik/BMqT Nümayəndəliyi/Fərdi qaydada müraciət-gəlmə/ Digər/Məlumat yoxdur) Qeyd edin- Ad: Olduğu yer: Statusun müəyyənləşdirilməsi üçün müsahibənin keçirilmə tarixi: (gün-ay-il) Müsahibənin keçirildiyi yer: BMqT-nin insan alverinə qarşı məsələlər üzrə müsahibəçinin adı: Müsahibə iştirakçısının dili: Tərcüməçi? (Hə/Yox) Tərcüməçinin adı: CƏLB OLUNMA Müsahibə iştirakçısı ilə onu cəlb edən arasında əlaqə necə yaranmışdır? (Şəxsi əlaqə/Qəzetdə elan/Radioda elan/Đnternetdə elan/Televiziyada elan/Ailə üzvü tərəfindən satılmışam/Oğurlanmışam/Digər vasitələrlə) DĐGƏR VASĐTƏLƏR olduqda açıqlayın Müsahibə iştirakçısının fikrincə, o son təyinat məntəqəsinə gələrkən hansı işlə məşğul olmalı idi? (Ev işlərində köməkçi/Dayə/Kənd təsərrüfatı işləri/Ev qulluqçusu/Qanunsuz müəssisədə/Ticarətdə/Dilənçilik/Aşağısəviyyəli kriminal fəaliyyətin digər formaları/Rəqqas(-ə)–əyləncə sahəsində/Seks biznesdə/Ofisiant/ Digər iş/Məlumat yoxdur) Son təyinat məntəqəsinə gəldikdən sonra müsahibə iştirakçısına hansı məbləğdə əmək haqqı vəd edilmişdir? (Hər ay ABŞ dolları ekvivalentində) Müsahibə iştirakçısı cəlb edənə hansısa məbləği əvvəlcədən ödəmişdirmi? (Hə/Yox) Ödəmişdirsə, nə qədər? (ABŞ dolları ekvivalentində) Müsahibə iştirakçısı cəlb edilməmişdirsə, insan alverçiləri tərəfindən güclə aparılmışdırmı? (Hə/Yox) Müsahibə iştirakçısı güclə aparılmışdırsa, öz mənşə ölkəsində başqa yerə güclə daşınmışdırmı? (Hə/Yox) Müsahibə iştirakçısı oğurlanaraq öz mənşə ölkəsindən xaricə güclə aparılmışdırmı? (Hə/Yox) 10/02/2007 3 səhifədən 1-si 44 BMqT-nin _(ölkənin adı)__Nümayəndəliyi Məxfi DAŞINMA Səfərdən əvvəl hər hansı yol xərcləri tələb olunubsa, onları kim ödəyib? Đ stifadə olunmuş nəqliyyat vasitələrini göstərin: (Piyada/Avtomobil/Bərə/Qatar/Hava nəqliyyatı/Digər vasitə/ Məlumat yoxdur) Müsahibə iştirakçısı dövlət sərhəd-keçid məntəqəsindən keçmişdirmi? (Hə/Yox) Keçməmişdirsə, sərhədi harada və necə keçmişdir - Keçmişdirsə açıqlayın - Müsahibə iştirakçısı ona məxsus şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlərdən və ya şəxsiyyəti təsdiq edən saxta sənədlərdən istifadə etmişdirmi? (Ona məxsus sənədlər/Saxta–Saxtalaşdırılmış sənədlər/Məlumat yoxdur) Giriş/çıxış vizası tələb olunmuşdurmu? Giriş vizası: (Hə/Yox) Çıxış vizası: (Hə/Yox) Hazırda şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlər haradadır? (Müsahibə iştirakçısında/Đşə götürəndə/Polisdə/Đnsan alverçisində/Məlumat yoxdur) Müsahibə iştirakçısı tranzit ölkələrdə müəyyən vaxt qalmışdırmı? (Hə/Yox) Qalmışdırsa, açıqlayın - O həmin ölkələrdə hansısa fəaliyyətlə məşğul olmuşdurmu? (Hə/Yox) Hansı fəaliyyətlə? (Ev işlərində köməkçi/Dayə/Kənd təsərrüfatı işləri/Ev qulluqçusu/Qanunsuz müəssisədə/Ticarətdə/Dilənçilik/Aşağısəviyyəli kriminal fəaliyyətin digər formaları/Rəqqas(-ə)–əyləncə sahəsində/Seks biznesdə/Ofisiant/ Digər fəaliyyət/Məlumat yoxdur) Đ STĐSMAR Müsahibə iştirakçısı son təyinat məntəqəsinə gəldikdən sonra hansı növ fəaliyyətlə məşğul olmuşdurmu? Digər növdə fəaliyyət olduqda, açıqlayın Bu fəaliyyətə son təyinat məntəqəsinə gəldiyi andan etibarən hansı müddət keçdikdən sonra başlanılmışdır? (1 həftə ərzində/1 həftədən sonra) Müsahibə iştirakçısı güclə, onun istəyinə zidd olaraq hansısa fəaliyyətlə məşğul olmuşdurmu? (Hə/Yox) Məşğul olmuşdusa, buna necə nail olnuşdur? (Hədə-qorxu/Fiziki zorakılıq) Müsahibə iştirakçısı bu fəaliyyətlə məşğul olaraq nə qədər pul qazanmışdır? (ABŞ dolları ekvivalentində/ayda) Müsahibə iştirakçısına qazanclarını özündə saxlamaq icazəsi verilirdimi? (Hə/Yox/Qismən) Müsahibə iştirakçısı cəlb edənlərə/istismarçılara borc ödəməli idimi? (Hə/Yox) Ödəməli idisə, açıqlayın - Nə qədər? (ABŞ dolları ekvivalentində/ayda) Bu nəyin borcu idi Müsahibə iştirakçısının hansı dərəcədə hərəkət etmək azadlığı var idi? (Tamamilə qadağan olunmuşdu/Yalnız müşayiətlə/Məhdudiyyət yox idi/Məlumat yoxdur) Đ sitsmar şəraiti necə idi? Normadan artıq iş vaxtı Seçim etmək üçün məhdud azadlıqlar/heç bir azadlıq yox idi 10/02/2007 3 səhifədən 2-si 45 BMqT-nin _(ölkənin adı)__Nümayəndəliyi Məxfi TƏSDĐQEDĐCĐ MATERĐALLAR Ə lavə təsdiqedici materiallar Polis və ya immiqrasiya orqanlarının hesabatları Đ stənilən yol sənədi və ya bilet Getmə-gəlmə immiqrasiya kartları Đ nsan alveri prosesi zamanı zorakılığıa məruz qalma haqqında tibbi arayışlar Saxta əmək müqaviləsi və orijinal elanın surətləri Müsahibə iştirakçısı tərəfindən yazılmış məktublar QƏRAR Müsahibə iştirakçısı insan alverinin qurbanıdırmı? (Hə/Yox) Đ nsan alverinin qurbanı deyilsə: (Qanunsuz daşınan miqrantdır/Başqa növ cinayətdən zərər çəkmiş şəxsdir/Tənzimlənməyən miqrantdır/Şübhəli daxil olma) O, evinə qayıtmaq istəyirmi? (Hə/Yox) O, BMqT-nin müvafiq yardım proqramından istifadə etmək hüququna malikdirmi? (Hə/Yox) Bu cür hüquqa malik deyilsə, hansı səbəbdən malik deyil? (BMqT-nin köməyindən imtina edir/Deportasiyası haqqında qərar var/ Şübhəli daxil olma /Digər səbəb) Digər səbəbdirsə, açıqlayın BMqT-nin köməyindən imtina edirsə, bunun səbəbi nədir? (Qorxur/ Ölkədə qalmaq istəyir/BMqT-yə və ya QHT-yə etibar etmir/Digər səbəb) Digər səbədirsə, açıqlayın Qeydlər 10/02/2007 3 səhifədən 3-sü 46 ФЯСИЛ 3. ИСТИГАМЯТЛЯНДИРМЯ ВЯ РЕИНТЕГРАСИЙА ЦЧЦН ЙАРДЫМ Фяслин мцндяриъаты Эириш 3.1 Йардым цчцн истигамятляндирмя вя кючцрцлмя 3.1.1 Бейнялхалг истигамятляндирмяляр 3.1.1.1 Бейнялхалг кючцрмяляря щазырлыг проседурлары 3.1.1.2 Бейнялхалг информасийа мцбадиляси проседурлары 3.1.1.3 Бейнялхалг кючмя проседурлары 3.1.2 Юлкя дахилиндя истигамятляндирмяляр 3.1.2.1 Юлкя дахилиндя щазырлыг проседурлары 3.1.2.2 Юлкядахили информасийа мцбадиляси проседурлары 3.1.2.3 Юлкя дахилиндя кючмя проседурлары 3.1.3 Юлкяйя дахил оланда кюмяйин эюстярилмяси 3.1.4 Ишин давам етдирилмяси 3.2 Реинтеграсийа 3.2.1 Реинтеграсийанын гиймятляндирилмяси вя планы 3.2.1.1 Реинтеграсийанын фярди гайдада гиймятляндирилмяси 3.2.1.2 Реинтеграсийанын ситуасийайа эюря гиймятляндирилмяси 3.2.1.3 Реинтеграсийа планы 3.2.2 Реинтеграсийа просеси 3.2.2.1 Реинтеграсийа цчцн кюмяйин эюстярилмяси механизмляри 3.2.2.2 Гябул едян, хидмят эюстярян тяшкилат тяряфиндян илкин дястяк 3.2.2.3 Даща узунмцддятли реинтеграсийа дястяйи 3.2.2.4 Инсан алвери гурбанларына дювлят дястяйи 3.2.3 Реинтеграсийа цчцн йардымын нювляри 3.2.3.1 Тибби гайьы/сящиййя хидмятляри 3.2.3.2 Консултасийа верилмяси 3.2.3.3 Мадди йардым 3.2.3.4 Щцгуги йардым 3.2.3.5 Тящсил мцяссисяляриня бярпа олунма 3.2.3.6 Пешя тялими 3.2.3.7 Микро-мцяссисяляр вя эялир эятирян фяалиййят 3.2.3.8 Ишя дцзялмя, ямяк щаггларына дотасийалар вя тяърцбя кечмя програмлары 3.2.3.9 Мянзилля тямин олунма вя йашама 3.2.4 Йеткинлик йашына чатмамыш шяхслярин реинтеграсийасына йардым 3.2.5 Реинтеграсийа просеси иля ялагядар ямялиййат тящлцкясизлийи 3.2.6 Реинтеграсийа просесинин мониторинги 3.2.7 Гиймятляндирмя 3.2.7.1 Инсан алвери гурбанынын гиймятляндирилмяси 3.2.7.2 Юзцнцгиймятляндирмя 3.2.7.3 Хариъи гиймятляндирмя Ялавя 1: Мониторинг щесабаты 47 Эириш Бу Фяслин мягсяди инсан алвери гурбанынын мяншя вя тяйинат юлкясиндя, йа да 3-ъц юлкядя хидмят эюстярян тяшкилатлара илк мцсащибядян вя инсан алверинин гурбаны статусунун мцяййянляшдирилмясиндян тутмуш мцтяхяссисляря истигамятляндирмядян вя реинтеграсийа просесинядяк статус вя шяхсиййятляри мцяййянляшдирилмиш инсан алвери гурбанларына ян габагъыл кюмяйин эюстярилмяси цчцн аддымбааддым истигамятлярин верилмясиндян ибарятдир. Инсан алвери гурбанларынын няляря цстцнлцк вермяляриня вя мцдафия ещтийаъларына щюрмятля йанашма Инсан алвери гурбанынын мяншя юлкясиня вя йа иъмасына гайтарылмасы щеч дя щямишя онун цчцн ян йахшы вя йа арзуолунан гярар дейил. Инсан алверинин гурбанлары адындан фяалиййят эюстярян тяшкилатлар мцтляг нязяря алмалыдырлар ки, инсан алвериня мяруз галмыш бязи шяхсляр мяншя юлкяляриндя тягиблярдян, щяйат вя азадлыгларына гаршы тящлцкялярдян горха биляр вя бу сябябдян дя гайытмаг игтидарында вя йа арзусунда олмайа билярляр. Гайытмаьа имканы вя истяйи олмадыьыны нцмайиш етдирян инсан алверинин гурбанлары мяншя вя транзит юлкяляриндяки сыьынаъаг цчцн мцраъият етмяк проседурларына вя инсан алверинин гурбанлары цчцн диэяр хцсуси мцдафия механизмляриня истигамятляндирилмялидирляр. Ейни заманда, инсан алвери гурбанынын тяйинат юлкясиндя даща узун мцддят ярзиндя галмасы вя йа 3-ъц юлкяйя эетмяси цчцн иъазянин верилмяси, яэяр о буну истяйярся, мягсяди иля тяшкилатлар инсан алверинин гурбаны адындан онун марагларыны мцдафия едя билярляр. Буна ряьмян, йардым едянляр йадда сахламалыдырлар ки, инсан алвери гурбанынын мяншя юлкясиня гайыдышы, яэяр о буну истямирся, мцтляг шякилдя мяншя иъмасына гайытмасыны тяляб етмир. Имкан олдугда, инсан алвери гурбанынын сечдийи иъмайа кючмяси цчцн мцвафиг хидмятляр эюстярилмялидир. Бу Фясил бир-бири иля гаршылыглы ялагядя олан 2 щисся васитясиля тягдим едилир: Истигамятляндирмя вя кючцрцлмя Реинтеграсийайа кюмяк Бу бюлмяляр кюмяйя аид мцхтялиф вариантларын иъмалыны вя щяр бир бюлмянин неъя истифадя едилмясиня аид мцфяссял тювсийя вя изащатллары тяклиф едир. Буна бахмайараг, инсан алверинин мащиййяти нязяря алынмалы вя мцтляг вурьуланмалыдыр ки, щяр бир конкрет ишля она хас олан фярди гайдада мяшьул олмаг лазымдыр вя демяк олмаз ки, бу Фясил конкрет юлкядя конкрет шяхс цчцн мювъуд ола биляъяк бцтцн мцмкцн вариантлары щяртяряфли шякилдя ящатя едир. Бундан башга, мялумдур ки, мцяййян щалларда мадди мящдудиййятляр вя йа милли контекстин хцсусиййятляри сябябиндян реинтеграсийа кюмяйинин бязи нювляри мювъуд олмайа биляр. Ейни заманда, бир тяшкилатын инсан алверинин гурбанына тяляб олунан бцтцн нюв хидмятляри эюстярмяси вя йа онун статусунун мцяййянляшдирилмяси, истигамятляндирилмяси, эери гайтарылмасы вя реинтеграсийасындан ибарят бцтюв бир просес бойу кюмяк эюстяря билмяси аз ещтимал олунандыр. Буна бахмайараг, бу Рящбяр Сяняд тяйинат, транзит вя мяншя юлкяляриндя мцдафия вя кюмяклийин тямин едилмяси просесляринин бцтцн мярщяляляриндя фяалиййят эюстярян бцтцн тяшкилатлар цчцн нязярдя тутулмушдур. 1 Бу Рящбяр Сянядин фясилляри бцтцн тяшкилатлар цчцн ейни сявиййядя ящямиййятли ола билмяз. Амма, бцтцн просеси баша дцшмяк вя тяшкилатлар арасында ялагяляндирмяни тякмилляшдирмяк мягсяди иля хидмят эюстярян тяшкилатлара мяслящят эюрцлцр ки, бу фяслин щамысыны охусунлар; бу тяшкилатлар нязяря алмалыдырлар ки, бу Фяслин йалныз бязи бюлмяляринин онларын эюстярдикляри хидмятляря аидиййяти вар. Инсан алвери гурбанларына бирбаша кюмяк эюстярян сыьынаъаг вя диэяр мцяссисяляря аид мювзу щяддиндян артыг мцряккяб, щяссас вя щям 48 истигамятляндирмя, щям дя реинтеграсийа просесляриня ящямиййятли дяряъядя тясир едян бир мясяля олдуьундан сыьынаъаьын идаря олунмасына аид спесифик мясяляляр мцвафиг олараг айрылыгда 4-ъц Фясилдя бахылыр. Психи саьламлыг вя мцвафиг йанашмалар кими сямяряли истигамятляндирмя вя реинтеграсийайа аид ваъиб мясяляляр бцтцн мярщялялярдя нязяря алынмалыдыр вя бунула ялагядар олараг, бу Фясилля Сящиййя аид 5-ъи Фяслин бирликдя юйрянилмяси ваъибдир. Мцдафия вя бирбаша йардымын ясас принсипляри Инсан щцгугларына аид мцвафиг принсипляри вя БМТ-нин Палермо Протоколуну рящбяр тутараг, ашаьыда верилмиш ясас принсипляр бцтцн мцдафия вя йардым тядбирлярини, о ъцмлядян хидмят эюстярян тяшкилатын сыьынаъагла баьлы щящата кечирдийи фяалиййяти истигамятляндирмялидир. Инсан щцгугларына щюрмят вя бу щцгугларын мцдафияси Инсан алвери юзц-юзлцйцндя инсан щцгугларынын ъидди шякилдя позулмасындан ибарят олдуьундан вя адятян, инсан алвери гурбанларынын щцгугларынын кобудъасына позулмасы иля нятиъяляндийиндян йардым вя мцдафия иля баьлы бцтцн сяйляр бу гурбанларын щцгугларынын бярпа едилмясинся вя сонракы щцгуг позмаларын гаршысынын алынмасына йюнялдилмялидир. Инсан щцгуглары бцтцн щуманитар фяалиййятин ясасыны тяшкил едир. Хидмят эюстярян тяшкилатлар кюмяк алан бцтцн инсан алвери гурбанларынын ясас щцгугларынын инсан щцгугларына аид БМТ-нин Инсан Алверинин, Хцсусян Гадын вя Ушаг Алверинин Гаршысынын Алынмасы, Арадан Галдырылмасы вя Ъязаландырылмасы щаггында Протоколу, Ушаг Щцгуглары щаггында Конвенсийа, Гадынлара Гаршы Айры-Сечкилийин Бцтцн Формаларынын Ляьв Едилмяси щаггында Конвенсийа кими ясас глобал вя реэионал сянядлярдя вя диэяр мцвафиг бейнялхалг сяняд вя стандартларда, о ъцмлядян инсан щцгуглары цзря мониторинг органларынын ясас гейдляриндя вя БМТ-нин Инсан Щцгуглары цзря Али Комиссарлыьынын инсан щцгуглары вя инсан алвериня аид тювсийя олунан принсип вя рящбяр мцддяаларында ифадя олундуьу кими риайят олунмасына диггят йетирмялидир. Инсан алверинин гурбанлары бу сянядляря уйьун олараг, юз щцгуг вя вязифяляри щаггында мялуматландырылмалыдырлар. Мялуматлы разылыг Инсан алвери гурбанларына эюстярилян бцтцн йардым нювляри онларын там вя мялуматлы разылыьы ясасында эюстярилмялидир. Инсан алвери гурбанынын хидмят эюстярян тяшкилатын мцвафиг програмына дахил олунмасы анындан етибарян, онун йенидян ъямиййятя гайтарылмасынадяк бцтцн мцддят ярзиндя хидмят эюстярян тяшкилатлар вя онларын партнйорлары истянилян тяклиф вя йа тядбирля ялагядар разылыьын ялдя олунмасына ъящд етмяздян яввял мцвафиг тядбир, сийасят вя проседурлары еля тярздя изащ етмялидирляр ки, инсан алвери гурбанлары онлары баша дцшсцнляр. Инсан алверинин гурбаны савадлы оларса, йардым просесинин мцяййян мярщялясиндя онун тяряфиндян йазылы шякилдя разылыьын верилмяси тювсийя олунур. Ямякдашлар инсан алвери гурбанынын дилиндя даныша билмядикляри тягдирдя, онунла йазылы вя шифащи цнсиййятин тяшкили мягсяди иля тяръцмячи хидмятляринин тямин едилмяси цчцн бцтцн зярури тядбирляр эюрцлмялидир. Инсан алверинин гурбаны ушаг оларса, эюрцляъяк истянилян тядбирля ялагядар бцтцн мясялялярля вя разылыьын ялдя олунмасы иля баьлы онун гяййуму иля мяслящятляшмяляр апарылмалыдыр. Ушаг Щцгуглары щаггында Конвенсийанын 12-ъи маддясиня уйьун олараг, ушаьын ряйи вя истякляри юйрянилмяли вя нязяря алынмалыдыр. Бу ряй вя истяклярин баша дцшцлян шякилдя ифадя олунмасыны тямин етмяк мягсяди иля бурада садаланан мясялялярля ялагядар ушаглара бцтцн зярури мялуматларын, мясялян онларын сялащиййятляри, коммуникасийа васитяляри дя дахил олмагла, мювъуд олан хидмятляр, сыьынаъаг цчцн мцраъиятин едилмяси просеси, аилянин ахтарышы вя мяншя юлкясиндяки 49 вязиййят барядя (Ушаг Щцгуглары щаггында Конвенсийанын 13, 17 вя 22(2)-ъи маддяляри) билэилярин тягдим едилмяси щяддиндян артыг ваъибдир. Гяййумлуг, гайьы, йашайыш вя щцгуги тямсилчилик мясяляляринин тяшкилиндя ушагларын ряйляри нязяря алынмалыдыр. Бу информасийа щяр бир ушаьын йашына вя инкишаф сявиййясиня уйьун шякилдя тягдим олунмалыдыр. Сющбятдя иштирак етмяк габилиййяти цнсиййятин дцзэцн гурулмасындан асылы олдуьуна эюря, зярури оларса, проседурун бцтцн мярщяляляриндя тяръцмячилярин олмасы тямин едилмялидир. 2 Айры-сечкилийин йол верилмязлийи Ъинси мянсубиййят, сексуал орийентасийа, йаш, ямяк габилиййятинин олмамасы, дяринин рянэи, сосиал синиф, ирги вя дини мянсубиййят, дил, сийаси ягидя вя йа диэяр яламятляр зямининдя айры-сечкилийя йол верилмядян ямякдашлар тяряфиндян инсан алвери гурбанларына имкан дахилиндя ян йахшы кюмяйин тягдим едилмяси мягсяди иля БМгТ хидмят эюстярян тяшкилатлара айры-сечкилийя йол верилмямяси щаггында йазылы сийасятя малик олмаларыны тювсийя едир. Ейни заманда, партнйор тяшкилатлар вя гурбанларын истигамятляндирилдийи тяшкилатлар тяряфиндян инсан алвери гурбанларына мцнасибятдя ейни ющдяликляря риайят олунмасы цчцн мцвафиг сяйляр эюстярилмялидир. Мяхфилик вя шяхси щяйатын тохунулмазлыьы щцгугу Инсан алверинин гурбанына аид бцтцн мялуматларын ишлянилмяси вя мцбадиляси, щямин шяхсин мяхфилик вя шяхси щяйатынын тохунулмазлыьы щцгугуна риайят едилмякля, тямин олунмалыдыр. Инсан алверинин гурбаны иля илк эюрцшдян етибарян йардым просесинин баша чатмасынадяк олан мцддят ярзиндя ишчи щейят мцвафиг шяхся аид вя конкрет ишля ялагядар бцтцн шяхси информасийанын мяхфи сахланылаъаьыны тямин етмялидир. Мяхфи информасийа инсан алверинин гурбанлары, сящиййя органлары вя диэяр хидмят эюстярянляр тяряфиндян тягдим олунмуш, щямчинин инсан алвери гурбанынын щцгуги статусуна аид мялуматлардан ибарятдир, лакин бу ъцр информасийа тякъя бу мялуматларла мящдудлашмыр. Хидмят эюстярян тяшкилатлар ишчи щейятин инсан алвери гурбанына аид мялуматларла мясулиййятля, хидмяти зяруриййят принсипи чярчивясиндя вя гурбанын йазылы разылыьы ясасында давранмасыны тямин етмялидир. БМгТ тювсийя едир ки, тяшкилатлар инсан алвери гурбанынын вя йа диэярляринин тящлцкясизлийи цчцн проблемин йарандыьы щаллары чыхмаг шярти иля, мцвафиг гурбан яввялъядян мялуматландырылмадан вя онун мялуматлы разылыьы олмадан щеч бир информасийанын ачыгланмамасына аид тясдиг едилмиш сийасятя малик олмалыдыр. Шяхси мялуматларын сахланылмасына аид проседурлар цзря ялавя информасийа вя тювсийялярля таныш олмаг цчцн зящмят олмаса, 1-ъи Фяслин 1.2-ъи вя 5-ъи Фяслин 5.17-ъи бюлмяляриня бахын. Инсан алверинин ушаг гурбанларына эялдикдя ися, Ушаг Щцгуглары цзря Комитя юзцнцн 6 сайлы Цмуми Шярщляринин 29-30-ъу параграфларында гярара алмышдыр ки, цзв дювлятляр ушаг щцгугларынын, о ъцмлядян шяхси щяйатын тохунулмазлыьы щцгугунун мцдафиясиня аид ющдяликляря уйьун олараг, мцшайият олунмайан вя йа аилясиндян айрылмыш ушаглар щаггында ялдя олунмуш мялуматларын мяхфилийини мцдафия етмялидир (мад.16). Бу ющдялик сящиййя вя сосиал тяминат мясяляляриня дя шамил едилмякля, истянилян вязиййятдя тятбиг олунур. Ейни заманда, мяхфилик мясяляляри диэярляринин щцгугларына да щюрмятля йанашманы нязярдя тутур. Мясялян, мцшайият олунмайан вя йа аиляляриндян айрылмыш ушагларла ялагядар топланылмыш мялуматларын ялдя едилмяси, мцбадиляси вя сахланылмасы заманы щяля дя ушаьын мяншя юлкясиндя олан йахынларынын, хцсусян дя ушаьын аиля цзвляринин рифащыны тящлцкя алтына гоймамаг мясялясиня хцсуси диггят йетирилмялидир. Бундан башга, ушаьын олдуьу йер щаггында информасийа йалныз онун тящлцкясизлийи вя йа “ян йахшы марагларынын” башга йолларла тямин олунмасы цчцн тяляб олундуьу тягдирдя, онун валидейнляриндян эизлядилмялидир. 50 Юз мцгяддяратыны щялл етмя вя иштирак Инсан алвери гурбанларынын мялуматлы сечим етмяк вя гярар гябул етмяк щцгуг вя ещтийаъларынын танынмасы яламяти олараг, хидмят эюстярян тяшкилатын ямякдашлары гурбанларла ялагядар гярарын гябул едилмяси просесиндя онлары мцмкцн гядяр чох иштирак етмяйя чаьырмалыдырлар. Ишчи щейят инсан алвери гурбанларынын шяхси ляйагят щиссляринин вя мцстягилликляринин бярпасы, талеляри иля баьлы мясулиййятин юз цзярляриня эютцрцлмяси цчцн юзцня яминлик щиссинин эцъляндирилмяси, юз щяйат вя эяляъякляри цзяриндя нязарятин бярпасы истигамятиндя инсан алвери гурбанлары иля бирэя ишлямяйя чалышмалыдыр. Ушагларын конкрет щцгуг вя ещтийаъларына эялдикдя ися, зящмят олмаса, йухарыда верилмиш “Мялуматлы разылыг” бюлмясиня бахын. Фярди мцалиъя вя гайьы Инсан алвери гурбанларына аид цмуми тяърцбя вя вязиййятлярин мювъудлуьу фактыны гябул едян ишчи щейят гурбанларын фярди хцсусиййятлярини, о ъцмлядян шяхслярин фярди, мядяни, ъинси, йаш фярглярини вя инсан алвериня мяруз галмаздан яввял, инсан алвери заманы вя инсан алвериндян сонра йашанан фяргли тяърцбяляри нязяря алмалы вя имкан дахилиндя онлара фярди шякилдя гайьы вя кюмяк эюстярмялидир. Ишчи щейят кюмяк эюстярилмяси просеси бойунъа щяр бир инсан алвери гурбанынын фярди ещтийаъ вя вязиййятляриня уйьун олараг, даща мцнасиб мцдафия, йардым вя дястяк тядбирляринин тямин олунмасына чалышмалыдыр. Щяртяряфли вя давамлы гайьы Тягдим олунан хидмятляр инсан алвери гурбанларынын бярпасы цчцн кюмяклийин эюстярилмясини вя бунунла да онларын физики, физиоложи вя сосиал вязиййятляриня уйьун щяртяряфли вя давамлы гайьы тяклиф едян ващид йанашманын бир щиссясини тяшкил етмялидир. Инсан алверинин гурбанлары цчцн тяклиф олунан йардымын мцвафиг мязмун вя кейфиййятини тямин етмяк, щямчинин гурбанын ещтийаъларынын максимум дяряъядя тямин едилмясиня наил олмаг мягсяди иля хидмят эюстярян тяшкилатлар гурбанлара мцнасиб вя щяртяряфли хидмятлярин эюстярилмяси цчцн диэяр тяърцбяли кюмяк эюстярянлярля ямякдашлыьын тяшкил едилмяси, ямякдашлыг сазишляринин имзаланмасы вя истигамятляндирмя механизмляринин йарадылмасы мясялялярини нязярдян кечирмялидир. Ресурсларын ядалятли шякилдя бюлцшдцрцлмяси Хидмят эюстярян тяшкилатлар бцтцн хидмят, материал вя ресурсларын ядалятли шякилдя вя инсан алвери гурбанларынын ещтийаъларына уйьун тягдим олунмасына вя бюлцшдцрцлмясиня чалышмалыдыр. Хидмят эюстярян тяшкилатын ямякдашлары инсан алверинин гурбанлары цчцн мювъуд ола билян диэяр хидмятляри дя нязярдя сахламалы, бцтцн мювъуд ресурс вя хидмятлярин, о ъцмлядян гейри-щюкумят, щюкумятлярарасы вя дювлят тяшкилатлары тяряфиндян тягдим олунан хидмятлярин ялйетярли олмасы цчцн инсан алвери гурбанларына кюмяк етмялидирляр. Ушаьын ян йахшы мараглары Ушаглар цчцн бцтцн йардым вя мцдафия нювляринин эюстярилмяси ушагларын ян йахшы марагларынын тямин олунмасы мясялясинин щямишя цмдя вязифя олаъаьы принсипиня ясасланмалыдыр. Йеткинлик йашына чатмамыш шяхсляря кюмяйин эюстярилмясиня аид мясяляляр дя бу Фясля дахил едилмишдир. Ушаглара гайьынын эюстярилмяси вя онларла мцсащибянин апарылмасына аид ялавя мялуматлар 5-ъи Фяслин 5.6-ъы бюлмясиндя тягдим олунур. Yüklə 3,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|