Microsoft Word kimyoi saodat ziyouz com doc
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com кутубхонаси
227 tuxmat, hasadgo‘ylik, chaqimchilik, xaromxo‘rlik va h. k. Gunohi sag‘ira - kichik, yengilroq gunohlar: dangasalik, yalqovlik, beg‘amlik, dag‘allik, hasislik, sabr-toqat kamligi, do‘stlarga, qarindoshlarga beparvolik va h. k. Zodi roh- oxirat yo‘lining ozig‘i, ya’ni, savob, hayrli, olijanob ishlar, go‘zal xulqlar. Fasod-aynish, ruhan chirish yemirilish, odatda ba’zi amirlar, xokimlar va boshqalar, yana ba’zi boy badavlat odamlarga xos illatlar. G’aflat - yaxshi, savob ishlardan xabarsizlik g‘aflat ahli og‘ir gunohlarga botadi. Dil g‘izosi (taomi) - go‘zal xulqlar, savobli ishlar, ilm-ma’rifat. Xorut va Morut - Qur’onda tilga olingan ikki farishta. Bular go‘zal Zuhrani zinokorlikka majbur qilmoqchi bo‘lganlar. Zuxra Xudoga iltijo qilganida, u osmonga parvoz qilib, yulduzga aylangan. Xorut va Morut og‘ir gunohlari uchun Bobildagi chuqur choqga oyog‘i osmondan qilib osib qo‘yilgan. Malakul-mavt - Azroil, o‘lim farishtasi. Ruhi insoniy - modda, shakl, hajm, rang yoki vaznga muhtoj bo‘lmagan, abadiy yashaydigan, sira o‘lmaydigan ruh. Vujud, badan o‘lganida insoniy ruh qafasdan qutilib. ozodlikka chiqadi. Vahiy - payg‘ambarlarga Alloh tomonidan yetkaziladigan amr-farmon, Qonun-Qoida, pand-nasihatlar. Bovar qilmoq - ishonmoq. O’zligini tanimoq- insonlar aslida o‘zini farishtalarga yaqin, Allohga sevimli, barchaga yaxshilik tilaydigan, hech kimga yomonlik tilamaydigan, gunoh ishlar qilmaydigan sofdil xilqat ekanligini, ya’ni asl o‘zligini bilmaydi. Komil insonlar bundan mustasno. Baxllik, zinokorlik, munofiklik, aldov, qotillik, o‘g‘rilik kabi gunoh ishlar aslida devlar va shaytonlarning odatidir. Ba’zilaro‘zining insonligini unutib, devlar va shaytonlar kabi yovuzlik qiladilar. Fuqaho - faqihlar, musulmon xuquqshunoslari. Mutakallim - kalom ilmi sohibi. Ahli basirat - qalb ko‘zi ochiq insonlar. Ahli taqlid - tushunmasdan yomonlarga taqlid qilib yashovchilar. Xashr - mahshargoh. Ba’as - qiyomatda tirilmoq. Maod - ruhning o‘z joyiga qaytishi. O’lmak birla botil bo‘lmas - inson vujudi o‘lgach, ruhi erkin parvoz qiladi va fazilatlarini yo‘qotmaydi. «Bu dunyo - mo‘minlarning do‘zahi va kofirlarning jannatidur» - hadisning ma’nosi: bu dunyoda birovlarni aldab, jabr-zulm qilib, qiynab, mol-mulk, boylik topuvchilar, ya’ni do‘zahiy odamlar jannatda yashaganday rohatlanadilar, lekin abadiy hayot, oxiratda do‘zah azoblarini tortadilar. Ruhiy (ruhoniy) do‘zax,- jismoniy azob ham og‘ir, lekin ruhazobi jonni o‘rtaydi, ya’ni, undan omonlik yo‘q. «Qiyomat kuni suvrat ma’noga tobe’ bo‘lg‘usidur» - ya’ni, qiyomatda har qanday ayyor, makkor odam o‘zining yomonligini, do‘zahiyligini yashirolmas. Ahli ma’rifat va ahli toat - ma’noga ko‘ra, ma’rifat hosil . qilish taot-ibodat qilish bilan barobardir. X,am ma’rifat, ham ibodat bo‘lsa - nur ustiga a’lo nurdir. «Rux insonning x.aqiqatidur» - ya’ni, odam tilida ming chandon ajoyib so‘zlar aytib, xalqni aldasa ham. ruh yomonligi, majruxligini, Alloxdan va sofdil odamlardan yashirolmaydi. Ma’qulot - aqliy bilim, tushunchalar. Asl aql - ayyorlik va yovuzlikda emas, balki Xaq taologa xush keladigan savob ishlarda ko‘rinadi. «Bir yuz yigirma to‘rt ming payg‘ambar...» - shunchalik dono insonlar Alloh, oxiratni |