Psixologik trening asoslari. N. Ismoilova
Muloqot pozitsiyalarini bilishning ahamiyati
Yüklə 1,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
12.3. Muloqot pozitsiyalarini bilishning ahamiyati Ma’lumki, samarasiz muloqot uslublari insonlar o’rtasida nizoli vaziyatlaming kelib chiqishiga olib keladi. Odatda nizo - manfaat, qiziqish va dunyoqarashlaming qarama-qarshiligi sifatida ta’riflanadi. Har bir inson boshqalar bilan munosabatga kirishar ekan, u albatta biron manfaatni, hatto aytish mumkinki, eng awalo o’z manfaatini ko’zlagan holda va masalaga o’z qarashini ifodalab muloqotga kirishadi. Lekin muloqot kamida ikki tomonning o’zaro fikr almashuvidan iborat va ikkala tomon ham muloqot muammosiga nisbatan har xil fikrlami bildirishi mumkin. Natijada fikrlar qarama-qarshiligi, ya’ni nizoli vaziyatlar vujudga kelishi muqarrar. Odatda nizoli vaziyatlarda bir tomon o ’z fikrini to ’g ’ri deb hisoblaydi, ikkinchi tomonning fikrini esa inkor etadi, natijada muloqot jarayonida uzilish va muloqotdan qomqmaslik hissi yuzaga keladi. Bu qoniqmaslik hissi ochiq-oydin ifoda etilsa —- tomonlar o’rtasida kellshmovchiliklar kelib chiqadi, hatto o’rtada nizo (janjal) paydo buladi. Lekm ba’zi hollarda biz bunday qoniqmaslik hissini ochiq ifoda eta olmaymiz va ichimizga yutib" ketamiz, natijada tomonf’r o‘r”asida yashirin nizo paydo bo’ladi va o’rtadagi davomiy sovuqchilikning asosiga aylanadi. Demak, aytish mumkinki, birgalikdagi faoliyat va hayotga, ya’ni muloqotga halaqit beruvchi to‘siq hamda noxushliklarni o'z vaqtida bartaraf etishga intilish kerak. Buning uchun eng yaxshi usut — unutishdir. Unutish vazifasini esa vaqt bajarishi mumkin, ya’ni vaqt o‘tishi bilan biz nizoli vaziyatlami, kim bilandir o'rtamiizda paydo bo'lgan noxush vaziyatlami unuta boshlaymiz. Lekin hozirgi jadal taraqqiyot davrida vaqtga ishongandan ko'ra, faol harakat qilib nizoli vaziyatlar natijasi bo‘lgan noxushliklarni ixtiyoriy ravishda bartaraf etish samaraliroq natijalar berishi 79 mumkin. Buning uchun esa shu maqsadda tashkil etiladigan treninglar yaxshi natija bradi. Odatda o‘zaro munosabatda bo'layotgan odamlar — muloqot ishtirokchilari fiifif xfl 'jybzitstyalarclan kelib chiqqan holda o‘zaro munosabatlarda l|o‘ladilar. Bu pbzitsiyalar ko'p jihatdan muloqot ishtirokchilarining o‘zaro holatiga, muloqot natijasiga ta’sir etadi va keying! munosabatlar mazmunini ham belgilab beradi. Insonlar o‘zaro munosabatlarda qanday pozitsiyada turib muloqot o'matishlariga qarab psixologiyada 5 xil munosabat tiplari farqlanadi: Yüklə 1,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|