II darajali kapital
8 211
13,1%
11 866
15,3%
Jami regulyativ
kapital
62 909
100%
77 684
100%
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE "THE TIME OF SCIENTIFIC
PROGRESS "
2022 Warsaw, (Poland)
87
Kapital
monandlilik darаjasi
17,7%
17,0%
I darajali kapital
monandlilik darajasi
15,4%
14,4%
Shu o'rinda e'tirof etish joizki, hozirgi davrda, O'zbekiston Respublikasi bank
tizimining barqarorligini ta'minlash bilan bog'liq bo'lgan ayrim muammolarning
mavjudligi kuzatilmoqda. Ana shunday dolzarb muammolardan biri Markaziy
bankning majburiy zaxira talablari tijorat banklarining moliyaviy barqarorligiga
salbiy ta'sir ko'rsatishidir. Mamlakat bank tizimining barqarorligini ta'minlash
borasidagi keyingi muammo - banklarning kapitallashish darajasini xalqaro bank
amaliyotida umume'tirof etilgan me'yoriy talabdan past ekanligidir. Yuqorida qayd
etilgan muammolarni hal qilish maqsadida, fikrimizcha, quyidagi tadbirlarni amalga
oshirish kerak:
1. Monetar siyosatning bozor tabiatiga ega bo'lgan instrumentlaridan (qayta
moliyalash siyosati, ochiq bozor siyosati, valyuta siyosati, depozit siyosati)
foydalanish amaliyotini takomillashtirish yo'li bilan majburiy zaxira siyosatidan voz
kechish lozim. Buning natijasida majburiy zaxira siyosatining tijorat banklarining
likvidliligi va moliyaviy barqarorligiga nisbatan yuzaga kelgan salbiy ta'siri barham
topadi.
2. Devalvasiya zaxirasini tijorat banklarining regulyativ kapitali tarkibidan olib
tashlab, uni banklarning daromadi sifatida hisobga olish va zaxirani o'tgan yillarning
taqsimlanmagan foydasi hisobidan shakllantirishni yo'lga qo'yish lozim. Buning
natijasida, birinchidan, tijorat banklari kapital bazasining barqarorlik darajasi
oshadi, ikkinchidan, Bazel qo'mitasining tijorat banklari regulyativ kapitalining
tarkibini shakllantirishga qo'yilgan talablarini bajarish yo'lida bir jiddiy qadam
qo'yiladi.
3. Respublikamizning bir qator yirik tijorat banklarining depozit xizmatining
samaradorligiga salbiy ta'sir qiluvchi omillarning mavjudligi.
Tadqiqotning ikkinchi bobida amalga oshirilgan tahlillarning natijalari shuni
ko'rsatadiki, depozitlarining umumiy hajmida talab qilib olinadigan depozitlarning
|