Паша Ибиш оьлу Сяфяров

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
113 
dey
ə bilərik ki, tufların seolitləşməsində burada intişar tapmış 
əhəng daşlarının da şübhəsiz ki, müəyyən rolu vardır. Bəzi 
sah
ələrdə yayılmış tuflar içərisində vulkan şüşələri 80-90%-ə, 
karbonatlar is
ə 9-16%-ə çatır.
Aydağ seolit yatağında aşkar olunmuş klinopitilolit mineralı 
qeylandit, nontronit, desmin, analsim v
ə. s minerallarla 
assosiasiya t
əşkil edir. Bu və ya digər seolit minerallarında 
iyn
əvari və sapvari formalarda rast gəlinir. Klinopitilolit mineralı 
əsasən rəngsizdir. Lakin müəyyən mexaniki qarışıqlardan asılı 
olaraq tünd v
ə qırmızımtıl rənglər alır. Bu seolit yatağında 
aksessor minerallardan sirkon,ilmenit,maqnetit,nadir hallarda is
ə 
turmalin,habel
ə sfen, avqit və digər mineral aqreqatlarıda rast 
g
əlinir.
Aydağ yatağında klinopitilolitin və digər seolit minerallarının 
vertikal k
əsişmələr boyunca yayılması yataq daxilində müəyyən 
zonallıqlar üzə çıxarmışdır.
 
Çardaxlı kaolin yatağı 
Geoloji baxımdan yataq Kiçik Qafqazın Samxet-Ağdam 
tektanomaqmatik zonasında, Şəmkir antiklinorisində yerləşir. 
Şəmkir rayonunun Çardaxlı kəndindən 3 km. cənubda yerləşir. 
Çardaxlı yatağında altı kaolinləşmiş zona müəyyən edilmişdir ki, 
bu zonalarda özl
ərində 20-40%-ə qədər kaolin saxlayır. Uzunluğu 
250-800 m.-
ə qədər olan bu zonalar 5-16 m. qalınlıq təşkil edir.

---

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
114 
Kaolin 
 
Quruçay qum v
ə qravellit yatağı 
 
Yataq iki hiss
ədən ibarətdir. Birinci hissə Vərgər kəndi ilə 
Füzuli-
Ağdam şosse yolu arasında yerləşir. C
2
kateqoriyası ilə 
hesablanmış ehtiyyatı 4.5-5.0 mln. m
3 
t
əşkil edir. İkinci hissə 
Füzuli-
Ağdam şosse yolu ilə Horadiz-Beyləqan yolu arasında 
yerl
əşir. C
2
kateqoriyası üzrə hesablanmış ehtiyyatı 10-12 mln. 
m
3
-
dır. Quruçay qravelit-qum yatağı Quruçayın yataq və çaybasar 
terrasının allüvial-prolüvial çöküntülərindən təşkil olunub. 
Çaybasar terrasın eni 150-350 m. təşkil edir. Faydalı qatı əmələ 
g
ətirən qravelit-qum çöküntüləri çox yerdə yer səthinə çıxır,ancaq 
b
əzi yerlərdə az qalınlıqlı qumca və gilcələrlə örtülürlər. Torpaq-
bitki qatının qalınlığı 0.0-0.40 m, orta hesabla 0.2 m. təşkil edir.