Pedagogik faoliyatning ijtimoiy jamiyatda o’rni reja

Birinchidan, ilmiy nazariyalar — taraqqiyotning umumiy qonuniyatlari, tamoyillari, qoidalarini aks ettiruvchi ilmiy bilimlardir, amaliyot bo’lsa, doimo aniq vaziyatga asoslanadi. Ikkinchidan, pedagogik faoliyar-falsafa, pedagogika, psixologiyaga oid bilimlar sinteziga asoslanuvchi yaxlit jarayondir. Bu bilimlar sintezisiz pedagogik amaliyotni maqsadli qurish juda mushkul“1.

• Birinchidan, ilmiy nazariyalar — taraqqiyotning umumiy qonuniyatlari, tamoyillari, qoidalarini aks ettiruvchi ilmiy bilimlardir, amaliyot bo’lsa, doimo aniq vaziyatga asoslanadi. Ikkinchidan, pedagogik faoliyar-falsafa, pedagogika, psixologiyaga oid bilimlar sinteziga asoslanuvchi yaxlit jarayondir. Bu bilimlar sintezisiz pedagogik amaliyotni maqsadli qurish juda mushkul“1.

Demak, o’qituvchidan nafaqat pedagogik mahoratni mukammal egallash talab etiladi, balki pedagogik amaliyotni to’gri va maqsadli tashkil qilish uchun chuqur ilmiy — nazariy ma’lumotlarga ham ega bo’lish lozim. Buyuk rus adibi L.N.Tolstoy o’qituvchi fazilatining mukammalligini o’z mutaxassisligiga nisbatan ijobiy munosabatda bo’lishi bilan bir vaqtda bolalarga bo’lgan munosabatida, ularni xuddi o’z farzandlaridek jon-dilidan sevishida ekanligida ko’rgan. 

• Demak, o’qituvchidan nafaqat pedagogik mahoratni mukammal egallash talab etiladi, balki pedagogik amaliyotni to’gri va maqsadli tashkil qilish uchun chuqur ilmiy — nazariy ma’lumotlarga ham ega bo’lish lozim. Buyuk rus adibi L.N.Tolstoy o’qituvchi fazilatining mukammalligini o’z mutaxassisligiga nisbatan ijobiy munosabatda bo’lishi bilan bir vaqtda bolalarga bo’lgan munosabatida, ularni xuddi o’z farzandlaridek jon-dilidan sevishida ekanligida ko’rgan. 

Uning ta’kidlashicha, “agar o’qituvchi faqat ishiga havas qo’ygan bo’lsa, u yaxshi o’qshpuvchi bo’ladi. Agar o’qituvchi bolaga faqat otasi va onasi kabi havas qo’ygan bo’lsa, u oldingi o’qituvchidan yaxshiroq bo’ladi. Bordiyu, ikkala xislatni ham o’zida mujassamlashtirsa, u holda u mukammal va mahoratlio’qituvchi bo’ladi”. Ma’lumki, pedagogik mahorat tizimida o’qituvchining pedagogik nazokati (odobi) muhim mavqega ega. O’qituvchi pedagogik nazokasiz, kasb odobisiz yuksak cho’qqilar sari odimlay olmaydi.

• Uning ta’kidlashicha, “agar o’qituvchi faqat ishiga havas qo’ygan bo’lsa, u yaxshi o’qshpuvchi bo’ladi. Agar o’qituvchi bolaga faqat otasi va onasi kabi havas qo’ygan bo’lsa, u oldingi o’qituvchidan yaxshiroq bo’ladi. Bordiyu, ikkala xislatni ham o’zida mujassamlashtirsa, u holda u mukammal va mahoratlio’qituvchi bo’ladi”. Ma’lumki, pedagogik mahorat tizimida o’qituvchining pedagogik nazokati (odobi) muhim mavqega ega. O’qituvchi pedagogik nazokasiz, kasb odobisiz yuksak cho’qqilar sari odimlay olmaydi.

• Adabiyotlar:
• Podlasiy I.P. Pedagogika / Kniga 1. — M.: Vlados, 2003.
• Ro’zieva D., Usmonboeva M., Holiqova Z. Interfaol metodlar: mohiyati va qo’llanilishi /
• Met.qo’ll. — T.: Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti, 2013.
• Sayidahmedov N.S. Yangi pedagogik texnologiyalar. — T.: Moliya, 2003.
• Slastenin V.A. Obshaya pedgogika. — M.: Pedagogika, 2003.