“Yangi O‘zbekiston ustozlari” Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №1 27
Zamonaviy pedagogik texnologiya o‘zining pedagogika va boshqa fan yutuqlari
bilan bog‘liq xususiy nazariyasiga ega; u birinchi galda o‘quv-tarbiyaviy jarayonini
ilmiy asosda qurishga yo‘naltirilgan, o‘qitishning axborotli vositalaridan va didaktik
materiallardan, faol metodlardan keng foydalanishga asoslangan o‘qituvchi va
o‘quvchilarning birgalikdagi faoliyatiga zamin yaratadi.
Ta’lim ijtimoiy tizimning bir qismi bo‘lib, u o‘z rivojlanishida jamiyat
taraqqiyotining yo‘nalishlariga bog‘liq ravishda ro‘y berayotgan aksariyat
o‘zgarishlarga muvofiq o‘zgara boradi. Ana shu doirada innovatsiyalar ta’lim oldida
turgan vazifalarni muvaffaqiyatli amalga oshirishning asosiy shartlaridan
hisoblanadi.
7
Hozirgi zamon o‘qituvchisi o‘z mutaxassisligiga oid bilimlar bilan birga,
pedagogik va psixologik bilimlarni hamda turli fan yo‘nalishlari bo‘yicha maxsus
bilimlarga ega bo‘lgan, kasbiy tayyorgarlik, yuksa axloqiy fazilatlarni egallagan,
ta’lim muassasalarida faoliyat ko‘rsatuvch shaxsdir. Ushbu nuqtai nazardan hozirgi
kunda quyidagi burch va mas’uliyatlar o‘qituvchilardan talab qilinadi:
1. O‘qituvchi, eng avvalo, mas’uliyatni his etuvchi tarbiyachi, tajribali notiq,
madaniyat va ma’rifat targ‘ibotchisidir.
2. O‘qituvchi tabiatan o‘quvchilarni seva olishi, o‘z mehrini, his tuyg‘ularini har
lahzada o‘quvchilar ichki dunyosi bilan bog‘lay olishi ularning ham mehriga,
hurmatiga sazovor bo‘lishi kerak.
3. O‘qituvchi jamiyat ijtimoiy hayotida ro‘y berayotgan o‘zgarishlar olib
borilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar mohiyatini chuqur anglab yetishi va ularga
xolisona baho berib, bu borada o‘quvchilarga to‘g‘ri asosli ma’lumotlarni doimiy
bera olishi lozim.
4. Zamonaviy o‘qituvchining ilm-fan, texnika va axborot-kommunikatsion
texnologiyalari yangiliklaridan va yutuqlaridan xabardor bo‘lib borishi talab etiladi.
5. O‘qituvchi o‘z rnutaxassisligi bo‘yicha chuqur va puxta bilimga ega bo‘lishi,
barcha fanlar integratsiyasini o‘zlashtirib borishi, bunda o‘z ustida tinimsiz ilmiy
izlanishlar olib borishi lozim.
6. O‘qituvchi pedagogika va psixologiya fanlari asoslarini puxta bilishi,
o‘quvchilarning yosh va psixologik xususiyatlarini inobatga olgan holda ta’lim-
tarbiya faoliyatini tashkil etishi kerak.
7. O‘qituvchi kasbiy pedagogik faoliyatida ta’lim va tarbiyaning eng samarali
zamonaviy shakl, metod va vositalaridan unumli foydalana olishi imkoniyatiga ega
bo‘lmog‘i lozim.
8
7
H.T.Omonov, N.X.Xo‘jayev, S.A.Madyarova, E.U.Eshchonov. Pedagogik texnologiyalar vа pedagogik mahorat.
Toshkent. “Iqtisod-moliya”-2009.
8
A. Xoliqov. Pedagogik mahorat. Toshkent. “Iqtisod-moliya”-2011.