“PEDAGOGS” international research journal ISSN: 2181-4027 _SJIF: 4.995 www.pedagoglar.uz
Volume-19, Issue-1, October- 2022 35 Respublikamizda xususiylashtirish bo'yicha qo’yilgan vazifa davlat sektori bozor
iqtisodiyoti sharoitida ham sezilarli rol o’ynashini inkor qilmaydi. Chunki
iqtisodiyotning davlat korxonalari maʼlum darajada saqlanib qolishi kerak bo’lgan
sohalar ham mavjud. Bunday korxonalar uchun ularning bozor sharoitlariga
moslashuviga imkon beradigan xo’jalik yuritish mexanizmini ishlab chiqish talab
qilinadi.
Mamlakatimizda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, xususiylashtirish, ulardan
samarali foydalanish, umuman iqtisodiyotni isloh qilish bo'yicha 400 dan ziyod qonun
hujjatlari ishlab chiqilib, qabul qilinganligi va joriy etilganligini, ularning barchasi
iqtisodiyotimizni yanada liberallashtirish va modernizasiya qilishda nafaqat
mustahkam huquqiy asos, balki amalga oshirilayotgan bozor islohotlarining kafolati
bo’lib xizmat qilishini taʼkidlamoq zarur.
Bu ishlarni amalga oshirishdan ko'zlangan asosiy maqsad qarovsiz holda bo'lgan
bino va inshootlar negizida zamonaviy, raqobatbardosh mahsulotlarni tayyorlovchi
yangi ishlab chiqarish quvvatlarini barpo etib, qo'shimcha o’rinlarini yaratishdir. Bu
esa, o'z navbatida, bozorlarimizni xaridorgir va import o'rnini bosuvchi ko'plab yangi
turdagi tovar hamda mahsulotlar bilan boyitish, eng muhimi, aholi bandligini
taʼminlash va turmush farovonligini bundanda yuksaltirishga xizmat qiladi. Davlat
aktivlarini boshqarish agentligi tashkil qilingandan so’ng o'tgan qisqa vaqt ichida
muayyan ishlar amalga oshirildi. Qabul qilingan normativ-huquqiy hujjatlar asosida
davlat mulki obʼektlarini xususiy sektorga sotishda bozor islohotlariga o'tish
taʼminlandi, iqtisodiyotda davlat ishtirokini yanada qisqartirish, faol investisiya
siyosatini yuritish, jamiyat va davlat faoliyatining barcha sohalarini jadal va barqaror
rivojlantirish uchun amaliy choralar ko'rildi.
Natijada davlat mulkini xususiylashtirish jarayonida fuqarolar, tadbirkorlar, shu
jumladan, investorlar o'rtasida shaffoflik va savdolarning ochikligi taʼminlandi. 2019 -
yilning birinchi yarmida jami 384 ta davlat aktivi xususiy mulkka sotilgan: Shundan:
- 15 tasi to'lov qiymatida (obyekt va aksiya paketi (ulushi) bo'lib, 7 tasida narxini
tushirish mexanizmi qo’llangan holda 23 994,0 mln. so'm to'lov qiymatida 9 650,0 mln.
so'm investisiya kiritish va 25 ta yangi ish o'rni yaratish sharti bilan;
- 293 tasi boshlang’ich narxi 1 so'm bo'lgan qiymatda o'tkazilgan savdolarda jami
8 463.0 mln. so'm sotib olish to'lovlarini to'lash hamda 201 853,0 mln. so'm investisiya
kiritish va 3 310 ta yangi ish o'rni yaratish sharti bilan;
- 76 tasi "nol" xarid qiymatida jami 146 213,0 mln. so'm va 37 860,0 ming AQSh
dollari ekvivalentida investisiya kiritish hamda jami 2 786 ta yangi ish o'rni yaratish
sharti bilan sotilgan.
Shuningdek, joriy yilning 30 - iyun holatiga ko'ra, savdoda turgan aktivlar soni
jami 186 ta bo'lib, shundan 26 tasi to’lov qiymatida, 22 tasi "nol" qiymatda hamda 138
tasi boshlang’ich bahosi 1 so'm bo'lgan qiymatdagi obʼektlardir.