PEDAGOGS
international research journal
www.pedagoglar.uz
Volume-27, Issue-1, February
–
2023
2
Editor in chief
Bosh muharrir
Saidova Mohinur Jonpo’latovna
Saidova Mohinur Jonpo’latovna
Executive Secretary
Mas’ul kotib
Abdurahmonov Boburjon
Abdurahmonov Boburjon
He is mathematic teacher at
O’zbekiston tumani 49
-
umumiy o’rta
Uzbekistan District 49 Secondary School
ta’lim maktabi matematika fani o’qituvchisi
Preparing for publishing
Nashrga tayyorlovchi
Kholikov Tokhirjon Shavkatjon ugli
Xoliqov Toxirjon Shavkatjon o’g’li
CODEMI academy teacher
CODEMI academiyasi o’qituvchi
Inobatxot Mirzaraximova
Rishton tuman XTB mudiri
Umida Barzieva
Far
g’
ona viloyat xalq
ta’limi
boshqarma metodisti
O’rinov Ahmadjon Qo’shaqovich
Farg’ona Davlat Universiteti, Matematika fanlari doktori, professor
Toshboltayev Muhammadjon
Toshkent mashinasozlik institute, Texnika fanlari doktori, Professor
Qodirov Nabijon O’lmasovich
O’zbekiston xalq usta
si, (usta kulol)
Turdiyev Azizbek Anvarovich
O’zbekiston madaniyat va san’at vazirligi, journalist
Ne’madaliyev A’zam Muhammadjonovich
Cyberlayn firmasi asoschisi, iqtisod fanlari nomzodi, PhD
Mohinur Saidova
P
edagogika fanlari bo’yicha falsafa doktori
(PhD), dotsent
Sharifaxon Xakimova
Far
g’
ona tumani 4-maktab matematika fani
o’qituvchisi
UZB: 712000. Farg
’ona viloyati, Rishton shahri, Istirohat bog’i ko’chasi 24
-uy
www.pedagoglar.uz
, E-mail: info@pedagoglar.uz Tel: +998 90 905-14-30
ENG: 712000. Fergana region, Rishtan city, Park park street 24
www.pedagoglar.uz,
E-mail: info@pedagoglar.uz Tel: +998 90 905-14-30
TAHRIRIYAT
| EDITORIAL
TAHRIRIYAT KENGASH A’ZOLARI
|
EDITORIAL BOARD MEMBERS
TAHRIRIYAT MANZILI
|
EDITORIAL ADDRESS
“
PEDAGOGS
”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-27, Issue-1, February - 2023
4
BOSHLANG'ICH SINFLARDA MANTIQIY MASALA VA MISOLLAR,
O'QUVCHILARNI FIKRLASHGA O'RGATADI
Mallayeva Saida O'razovna
Toshkent viloyati Oqqo'rg'on tumani 1-umumta' lim maktabining
Boshlang' ich sinf o' qituvchisi
Annotatsiya:
Boshlang’ich ta’limda matematika o’qitishning asosiy
maqsadlaridan biri ham mantiqiy fikrlashni oshirish, o’gzaki hisoblash ko’nikmalarini
shakllantirish asosida o’quvchilar qobiliyat va qiziqishlarini
rivojlantirish kabilar
yoritilgan.
Kalit so
’
zlar:
Uzluksiz ta’lim tizimi, konsepsiyaga muvofiq, Masala mazmuni
bilan tanishtirish; Masala yechimini izlash; Masalani yechish.
Hozirda respublikamiz umumta’lim maktablarining boshlang’ich sinflarida
matematika o’qitishning asosiy vazifalaridan biri o’quvchilarni har tomonlama yetuk
insonlar qilib tarbiyalash hisoblanadi. Bunda o’quvchilarda matematika fani bo’yicha
bilimlar berish bilan birga ularga o’rganilayotgan bilimlarni asosli va puxta bo’lishini
ta’minlash, ularni qo’llay olish ko’nikma va malakalarini
shakllantirish muhim
ahamiyatga ega.
Shu nuqtai nazardan mantiqiy masalalarni o’qitish usullari o’ziga xos
xususiyatlarga ega, ularni o’zaro aloqadorlikda va o’quvchilar amaliy faoliyati tajribasi
bilan qo’shgan holda o’qitis
h dolzarb masalalardan hisoblanadi. Bu usullarni ishlab
chiqish va amalda qo’llash o’qitish sifat va samaradorligini oshirishga xizmat qiladi.
Boshlang’ich ta’limda matematika o’qitishning asosiy maqsadlaridan biri ham
mantiqiy
fikrlashni oshirish, o’gzaki
hisoblash ko’nikmalarini shakllantirish asosida
o’quvchilar qobiliyat va qiziqishlarini rivojlantirish hisoblanadi. Mantiqiy masalalar
bolalarning tafakkurini shakllantirishda o'ta muhim hodisadir.
Masalalarni yechish
o'quvchilarda umumiy xulosadan aniq dalillarga o'tish ko'nikmasini hosil qilishga
yordam beradi. Masalalarni yechish orqali bolalar fikrlashga va o'z xulosalarini asoslab
berishga ham o'rganib oladilar. Va, albatta, masala yechish katta tarbiyaviy ahaimiyat
kasb etadi. U o’quvchilarda sabr
-to
qat, iroda, qat’iylik kabi insoniy fazilatlarning
shakllanishiga zamin yaratadi. Mamlakatimiz iqtisodiyoti va madaniy hayoli haqidagi
ko'rsatkichlarishlatilgan
masalalar
o'quvchilaming
saviyasini
oshiradi,
o'z
mamlakatiga nisbatan g'urur hissini uvg'otadi. Mantiqiy
masalalar va umuman
masalalar yechishga o’rgatishda quyidagi bosqichlarda amal qilish maqsadga
muvofiqdir.
1-bosqich. Masala mazmuni bilan tanishtirish;
2-bosqich. Masala yechimini izlash;