Pıhtılaşma faktörleri, kanın pıhtılaşması ve fibrinoliz Yrd. Doç. Dr. Mustafa altinişik adü Tıp Fakültesi

Pıhtılaşma faktörleri, kanın pıhtılaşması ve fibrinoliz

• Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK

• ADÜ Tıp Fakültesi

• Biyokimya AD

Hemostazın fazları (basamakları)

• Faz I: damarların kontraksiyonu

• Faz II: trombosit tıkacı oluşması

• Faz III: fibrin ağı (pıhtı) oluşması

• Faz IV: fibrinoliz (fibrin ağının çözülmesi)

Hemostazın birinci fazı

• Hemostazın birinci fazı, kan akımını azaltmak için, yaralanan damarın kontraksiyonla daralmasıdır

Hemostazın ikinci fazı

• Hemostazın ikinci fazında yaralanma yerinde gevşek bir trombosit tıkacı veya beyaz trombüs oluşur

Hemostazın üçüncü fazı (kan pıhtılaşması)

• kan pıhtılaşması, eritrositler ve fibrinden zengin üçüncü tip bir trombüs olan kırmızı trombüsün oluşmasıdır

Pıhtılaşmayı düzenleyici faktörler

Fibrinojen

• elipsoid ya da çomak şeklinde moleküllerden oluşmuş plazma proteini

• Plazma fibrinojeninin normal değeri 200-400 mg/dL kadar

plazma fibrinojen düzeyinin arttığı durumlar

• doku hasarı

• tifo hariç bütün enfeksiyonlar

• gebelik ve menstruasyon dönemi

• nefrozlar

• kollajen doku hastalıkları

• karsinomlarda

plazma fibrinojen düzeyinin azaldığı durumlar

• tifo

• ağır hemoraji durumları

• hemolitik hastalıklar

• ciddi kaşektik hastalıklar

• kloroform, fosfor, CCl4 ile zehirlenmeler

• obstetrik komplikasyonlar

• uygun olmayan kan transfüzyonları

• şiddetli yanık halleri

Hemostazın I. ve II. Fazlarının incelenmesi

• Kanama zamanı ölçümü

• Turnike testi

• Trombosit sayımı

Kanama zamanı

• Duke metodu ile ölçülen kanama zamanı, normalde 1-3 dakika kadardır; nadiren 5 dakikalık değerlere rastlanır.

Turnike testi

• kadınlarda menstruasyon zamanı

• vitamin C eksikliği

• trombositopeni

• kronik nefrit durumlarında pozitifdir

İntrinsik yol ve son ortak yoldaki olayların işlerliğinin incelenmesi

• Pıhtılaşma zamanı tayini

• Aktiflenmiş parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT) tayini

ekstrinsik yol ve son ortak yoldaki olayların işlerliliğinin incelenmesi

• Protrombin zamanı (PT) tayini

• Sağlıklı kişilerde protrombin zamanı 12-17 saniye kadardır

• Protrombin zamanının uzadığı durumlar:

• karaciğer hücrelerinde ağır harabiyet

• tıkanma sarılıkları

• vitamin K eksikliği

• heparin tedavisi

• oral antikoagulanların kullanılması

• aspirin kullanılması