Psixikaning nerv fiziologik asoslari


Miyaning yosh ulg’aygan sari o’sib borishi



Yüklə 6,08 Mb.
səhifə5/9
tarix31.08.2023
ölçüsü6,08 Mb.
#141192
1   2   3   4   5   6   7   8   9
PSIXIKANING NERV FIZIOLOGIK ASOSLARI

Miyaning yosh ulg’aygan sari o’sib borishi.

  • Yosh
  • Bosh miya vazni
  • Bola tug’ilganda
  • 389
  • 1
  • 890
  • 7
  • 1200
  • 15
  • 1400
  • Katta odam
  • 1400

Nerv jarayonlari uch qismdan iborat:

  • 1) Tashqi (yoki ichki) qo’zg’atuvchi ta’sirida vujudga kelgan qo’zg’alishning sezgi organlaridan to miyaga borguncha bosib o’tuvchi yo’li;
  • 2) Bu qo’zg’alishning miyada qayta ishlanishi;
  • 3) Impuls tarzida beriluvchi "buyruq", bu buyruqni miya hatti-harakatini amalga oshiruvchi mushaklar tomon yo’llaydi.
  • Nerv jarayonlarining bu uch tarkibiy qismi refleks yoyi deb ataladi.

3.Maktabgacha yoshdagi bolalar nerv sistemasining o`sishi.

  • Maktabgacha yoshdagi bolalar psixikasining rivojlanishida ularning nerv sistemalarida sodir bo`ladigan o`zgarishlar juda katta rol o`ynaydi. Yangi tug`ilgan bola bosh miyasining o`rtacha og`irligi 380-400 gr keladi. Bola bog`cha yoshiga yetguncha uning miyasi g`oyat tez rivojlanib, deyarli uch baravar ko`payadi. Bog`cha yoshiga yetgan bolalar miyasining og`irligi 1100-1200 gr ga yetadi. Maktabgacha yoshdagi bolalar nerv sistemasining bundan keyingi takomillashishi davomida bosh miya po`sti qismidagi markazlarni bir-biri bilan tutashtiruvchi nerv tolalari ham miyelin qobig`i bilan qoplana boshlaydi. Bosh miyadagi nerv tolalarining miyelin qobig`i bilan qoplanishi aks ettirish jarayoni, ya`ni psixik jarayonlar va ularning rivojlanishi uchun juda katta ahamiyatga ega. Nerv tolalari miyelin qobig`i bilan qoplanishi birinchidan, qo`zg`lishlarning nerv tolalaridan tez o`tishi ta`minlansa, ikkinchidan, qo`zg`lishning faqat tegishli markazigagina borishini ta`minlaydi. Buning natijasida organizmga tashqi muhitdan ta`sir etib turuvchi turli qo`zg`atuvchilar ta`siri tufayli yuzaga keladigan shartli reflekslar nisbatan tez hosil bo`ladi. Bundan tashqari, har bir qo`zg`alishning tegishli markazigagina aniq borishi bog`cha yoshidagi bolalarning o`z harakatlarini epchillik bilan idora qila olishini ta`minlaydi.

Yüklə 6,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin