Pul, kredit va banklar


Valyuta  va  depozit  siyosati



Yüklə 1,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə106/154
tarix01.01.2022
ölçüsü1,98 Mb.
#50588
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   154
Pul, kredit va banklar

Valyuta  va  depozit  siyosati.  Markaziy  bank  valyuta  siyosatining  asosiy 
maqsadi  milliy  valyuta  kursining  xorijiy  mamlakatlar  valyutasi  kursiga  bo’lgan 
nisbatining  barqarorligini  ta’minlashga  qaratilgan.  Markaziy  bank  o’zining 
vakolati  doirasida  hukumat  bilan  hamkorlikda  davlatning  valyuta  munosabatlari 
bo’yicha  siyosatining  asosiy  yo’nalishlarini  belgilaydi.  Mamlakatda  valyuta 
siyosatining joriy va kelgusi davrdagi holati yuzasidan rivojlantirish strategiyasini 
ishlab  chiqadi.  Bularning  ichida  eng  asosiylari  sifatida  mamlakatning  to’lov 
balansi,  hukumatning  valyuta  munosabatlari  bo’yicha  ichki  va  tashqi  pul  –  kredit 
siyosati  va  milliy  valyutaning  chet  el  valyutasiga  nisbatan  kursini  aniqlashning 
tartibini ta’kidlash mumkin.   
Markaziy bank valyuta siyosatini olib borishda quyidagi asosiy vazifalarni 
bajaradi: 
7.  Tijorat banklariga xorijiy valyutalarda operatsiyalarni amalga oshirish 
uchun bir marotabalik va Bosh litsenziyalarni beradi hamda qaytarib oladi; 
8.  Vakolatli  tijorat  banklarining  o’zlari  va  mijozlari  nomidan  chet  el 
valyutalarini  sotish    va  sotib  olishning  miqdorini,  ya’ni  ochiq  valyuta 
pozitsiyalarini belgilaydi. 
Ochiq valyuta pozitsiyasi deganda, bankning tegishli chet el valyutasidagi 
aktivlarini uning majburiyatidan ortiqchaligi (uzun valyuta pozitsiyasi) yoki ushbu 
aktivlarning majburiyatdan pastligi (qisqa valyuta pozitsiyasi) tushuniladi.   
9.  O’zbekiston  Respublikasi  valyuta  bozorida  chet  el  valyutalarini  sotish  va 
sotib olishni tartibga solib boradi; 
10. Tijorat  banklarida  chet  el  valyutasi  va  to’lov  hujjatlari  hamda  boshqa 
qimmatliklar  bo’yicha  kassa  operatsiyalarini  tashkil  etish  va  amalga  oshirishning 
tartibini belgilaydi; 
11. Vakolatli  banklarda  norezedentlarning  O’zbekiston  Respublikasi  milliy 
valyutasidagi hisob – varaqlarining yuritish tartibini belgilaydi; 
12.  Vakolatli  banklarda  rezident  va  norezedent  (yuridik  va  jismoniy 
shaxs)larga  chet  el  valyutasida  hisobvaraqlarni  ochish  va  yuritish  tartibini 
belgilaydi; 
                                                           
57
 O’zbekiston Respublikasi bank tizimi. F.Mullajonov taxriri ostida. –T.: «O’zbekiston» 
nashriyoti, 2001y. 62 – bet.
 


13. O’zbekiston  Respublikasida  korxona  va  tashkilotlarning  chet  el 
valyutalarini qabul qilish, hisobga olish, saqlash va kassa intizomiga rioya etishni 
tartibga soladi; 
14. Investitsion  loyihalarni  erkin  valyutalarda  kreditlashning  tartibini 
belgilaydi. 
Markaziy 
bank 
valyuta 
siyosatini 
amalga 
oshirishda 
valyuta 
interventsiyasidan  keng  miqiyosda  foydalandi.  Valyuta  interventsiyasi  –bu 
Markaziy  bankning  milliy  valyuta  kursi  va  pulning  yalpi  taklif  va  talabiga  ta’sir 
etishi uchun moliya bozorida chet el valyutasini sotish va sotib olish bilan bog’liq 
operatsiyasidir.  
Markaziy  bank  depozit  siyosati  orqali  mamlakat  resurs  bozori,  tijorat 
banklari depozit siyosati va depozit operatsiyalari holatiga ta’sir ko’rsatadi. Odatda 
Markaziy  bank  tijorat  banklari  depozit  operatsiyalari  bo’yicha  foiz  stavkalarining 
eng  yuqori  darajasini  belgilaydi.  Shuningdek,  tijorat  banklari  depozit  siyosatini 
ishlab chiqish, depozit siyosatining asosiy yo’nalishlari bo’yicha asosiy mezonlarni 
aniqlab beradi. 
 
 
 



Yüklə 1,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   154




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin