Pul, kredit va banklar
Nobank kredit tashkilotlarining aktiv operatsiyalari
Yüklə 1,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
14.6. Nobank kredit tashkilotlarining aktiv operatsiyalari O‘zbekiston Respupblikasida lizing operatsiyasi bilan tijorat banklari va lizing kompaniyalari shug‘illanadi. Asosiy muommo shundaki, to lizing obekti lizing-oluvchi tomonidan qabul qilib olinmagunga qadar tijorat banklari lizing kreditiga foiz hisoblay olmaydi. Kliring uylari (palatalari) nobank kredit tashkiloti hisoblanadi va ular chek va hosilaviy qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha o‘zaro hisob-kitoblarni amalga oshiradi. Kliring palatasi har bir ishtirokchi bankka schyotlar ochadi. Bu schyotlar mazmuniga ko‘ra aktiv-passiv schyotlar hisoblanadi, ya’ni bu schyotlar debitli qoldiqqa ham ega bo‘lishi mumkin, kreditli qoldiqqa ham ega bo‘lishi mumkin. Kliring palatasi bir ish kuni mbaynida barcha hisob- kitoblarni amalga oshiradi va ish kuni so‘ngida har bir bankka uning hisob-raqamidan ko‘chirma beradi. Agar bank ko‘chirmani debitli qoldiq bilan olgan bo‘lsa , demak unga to‘la berishadi. Ko‘pchilik mamlakatlarda nobank kredit tashkilotlari faoliyati markaziy bank Markaziy bank tomonidan tartibga solinadi va nazorat qilinadi. Ammo Angliya , Germaniya , Lyuksenburg kabi mamlakarlarda nazorat funksiyasiga ega emas . Shu sababli ushbu mamlakatlarda nobank kredit tashkilotlarining faoliyati moliya bozorining rugulyatori tomonidan nazorat qilinadi.Nazorat jarayonida nobank kredit tashkilotlarining ustav kapitalining minimal miqdoriga nisbatan talablar qo‘yiladi. O‘zbekiston Respublikasida Lombard ochish uchun minimal ish haqining 40 baravarining miqdorida pul mablag‘lari kerak. Mikrokredit tashkiloti uchun 100 ming yevro ekvivalenti miqdorida pul mablag‘lari kerak. Iqtisodiy adabiyotlarda olimlarnig bir guruhi “Mikrokredit tashkilotlarining faoliyati nazorat qilinmasligi kerak” degan fikrni ilgari surishadi. Kredit uyushmalari taraqqiy etgan mamlakatlarda tijorat banklari bilan raqobat qila oladigan darajada shakllangan kredit muassasalari hisoblanadi. Ular o‘z a’zolaridan depozitlar qabul qilish huquqiga ega . Shu sababli ularning faoliyati nazorat organlari tomonidan qattiq nazorat qilinadi. Yüklə 1,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|