min(iter,[args…]*[, key])-ketmaketlikning minimal elementi.
next(x)-iteratorning keyingi elementini qaytaradi.
oct(x)- butun sonni sakkizlik sanoq sistemasiga o`tkazadi.
open(file, mode=’r’, buffering=None, encoding=None, errors=None, newline=None, closefd=True)- faylni ochadi va kerakli oqimni qaytaradi.
ord(x)- belgi kodi.
pow(x, y[,r])-(x**y)%r.
reversed(object)-yoyilgan obyektning iteratori.
print([object,…],*,sep=” ”, end=’/n’, file=sys.stdout)- ma’lumotlarni ekranga chop etish.
round(X,[N])- verguldan keyin N- belgilargacha to`g`rilash.
setattr(obekt, nom, qiymat)- obyekt atributini belgilash.
sorted(iterable[, key][, reverse])- tartiblangan ro`yxat.
staticmethod(function)- funksiya uchun statistik metod.
sum(iter, start=0)-ketmaketlik elementlarini yig`indisi.
type(object)- obyekt tipini qaytaradi.
type(name, bases, dict)- name sinfidagi yangi ekzemplarni qaytaradi.
vars([object])- obyekt atributlarining ro`yxati. Jimlik holatida- local nomlar lug`ati.
Fayllar bilan ishlash Fayllar bilan ishlash fileklassi obyektini hosil qilish hamda uning read, readline va write metodlari yordamida amalga oshiriladi. Faylni o’qish yoki faylga yozish faylni ochish vaqtida ko’rsatilgan rejimga bog’liq. Fayl bilan ishlab bo’lgandan keyin close metodini chaqirish kerak bo’ladi.
Natija: Dasturlash qiziqarli.
Agar ish zerikarli bo’lsa,
Unga quvnoq tus berish uchun – Pythonni ishlating!
Bu misolda biz birinchi navbatda faylni rejim ko’rsatgan holda open funksiyasi bilan ochyapmiz. Rejim o’qish uchun («r»), yozish uchun («w») yoki fayl oxiriga yozuvni qo’shish uchun («a») bo’lishi mumkin. Faylni yana qanday holda o’qish, yozish yoki matn qo’shish holatini ham ko’rsatish mumkin: («t») tekst ko’rinishida yoki («b») binar ko’rinishida.
Bizning holatda faylni yozish («w») rejimida ochyapmiz va writemetodi yordamida matnni faylga yozyapmiz. Shundan so’ng faylni close metodi yordamida yopyapmiz. So’ng xuddi shu faylni o’qish rejimida ochamiz. Bu holda rejimni ko’rsatishga hojat yo’q. Sababi agar rejim ko’rsatilmasa, fayl o’qish rejimida ochiladi. Faylni qatorma-qator readlinemetodi yordamida, sikl ichida o’qib olamiz. Qachonki bu metod bo’sh qator qaytarsa, u holda bu biz faylning oxiriga yetib borganimizni anglatadi va break yordamida siklni to’xtatamiz.
Shundan so’ng printfunksiyasi yordamida o’qib olinayotgan satrlarni ekranga chop qilamiz. Oxirida close metodi yordamida faylni yopamiz. Haqiqatda dastur matnni faylga yozganligini tekshirish uchun poem.txt faylini tekshirib ko’ring.