Namuna muammosi: sud tibbiyotida PZR Faraz qiling, siz sud-tibbiy ekspertiza laboratoriyasida ishlaysiz. Qoʻlingizga uchta gumonlanuvchi shaxs DNK namunasi, shu bilan birga, jinoyat joyidan olingan soch DNK namunasi kelib tushdi. Sizning vazifangiz maʼlum bir genetik markerni tekshirish va uchta gumonlanuvchidan qaysi birining soch DNKsi ushbu markerga mos kelishini aniqlashdan iborat.
Marker ikkita allel yoki versiya koʻrinishida boʻladi. Bittasi bir marta takrorlangan qism (rasmda jigarrang bilan belgilangan), keyingisi ikki marta takrorlangan qismdan iborat. Praymerlar bilan kechadigan PZR reaksiyasida birinchi allel 200200200 \text{aj}ajstart text, a, j, end text, ikkinchisi esa 300300300 \text{aj}ajstart text, a, j, end text DNK fragmenti hosil qiladi:
Birinchi marker allel: takrorlanuvchi qismning yon tomonidagi praymerlar 200 aj DNK fragmentini hosil qiladi
Ikkinchi marker allel: takrorlanuvchi qismning yon tomonidagi praymerlar 300 aj DNK fragmentini hosil qiladi
Siz toʻrtta DNK namunasida PZR oʻtkazdingiz va quyida koʻrsatilgandek gel elektroforez yordamida natijalarni vizual tahlil qilasiz:
Gelda beshta qator boʻladi:
Birinchi qator: 100, 200, 300, 400 va 500 aj dan iborat DNK tasmalari.
Ikkinchi qator: jinoyat joyidan olingan 200 aj DNK tasmasi.
Uchinchi qator: gumonlanuvchi #1 300 aj DNK tasmasi.
Toʻrtinchi qator: gumonlanuvchi #2 200 va 300 aj DNK tasmasi.
Beshinchi qator: gumonlanuvchi #3 200 aj DNK tasmasi.
PZR va sud-tibbiy ekspertizasi haqida toʻliqroq Haqiqiy sud-tibbiy ekspertizalarida hodisa sodir boʻlgan joyda DNK tahlillari mutaxassislar tomonidan yuqoridagi misolda keltirilganga oʻxshash tartibda oʻtkaziladi. Shuningdek, bir qator turli xil markerlar (misoldagi kabi bitta markerda emas) voqea sodir boʻlgan joydan olingan DNK va gumon qilinuvchilarning DNKsi oʻrtasida taqqoslanishi mumkin.
Bundan tashqari, odatiy sud-tibbiy ekspertizasida ishlatiladigan markerlar faqatgina ikki xil koʻrinishda boʻlmaydi. Ular yuqori darajada
