Sokrat-Sokratik aga yaqinlashganda , Sokrat-Platon-Aristotel, uchraydigan maktablar , Skeptiklar Stoiklar va Epikuriylar maktablari uchovlon edi
Milesiya maktabi: miloddan avvalgi 7-6 asrlar
Milesiya maktabi: miloddan avvalgi 7-6 asrlar
Milet, bugungi Turkiyaning Kichik Osiyodagi G’arbiy qirg’og’ida qadimiy yunon Ioniyalik shahar edi. Milis maktabi Thales, Anaximander va Anaximenlardan tashkil topgan (Ularning hammasi Miletdan) . Ularning ba’zilari ba’zan “ materialistik ” deb ta’riflanadi, chunnki ular hamma narsalar bitta ma’lumotdan kelibchiqqan deb hisoblashgan.
Thales , albatta , haqiqiy tarixiy shaxs edi , lekin uning ishi yoki yozilishidan juda oz dalillar qolgan . U “hamma narsaning birinchi sababi ” suv ekanligiga ishonar edi va uning astronomic kuzatishiga e’tibor qaratgan “Quyosh va Onkoks ” nomli ikkita risolani yozgan bo’lishi mumkin . Shuningdek bir nechta muhim matematik teoremalarni ishlab chiqishi mumkin.
Yunon faylasufi Anaximander (mil.avv 611-547)
Thalesdan farqli o’laroq , uning maslahatchisi Anaximander aslida materiallarni o’z nomiga yozish mumkin . Thales singari , u faqat bitta materialning hamma narsaning manbai ekaniga ishongan, ammo bu narsani “cheksiz” yoki abadiy deb atagan.
Yana bir yunon faylasufi Geraklit (eramizdan avvalgi 520-460-yillar) Kichik Osiyoning Karib qirg’og’idagi Efes shahrida zargar oilasida dunyoga kelgan. U stixiali dialektikaga asos slogan, olov – odamning asosi deb bolgan . Uning fikricha, olamda hamma narsa harakatda . “Oskar suvga bir soniyada ikki marta tushishi mumkin emas chunki suv har daqiqada yangilanib turadi ”. Olamda turg’unlik yo’q . Harakat butun tabiatga , barcha jism va hodisalarga xosdir . Abadiy harajat – abadoy oo’zgarisgdir . Harakat qarama-qarshilik asosida hosil bo’ladi. “Kurash hamm anarsaning otasi, hamma narsaning podshosidir ” degan ekan Geraklit.