QəRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

QAYAÜSTÜ TƏSVİRLƏR  – petroqliflər, obrazlı yazılar – ayrı-

ayrı mağaraların divar və tavanlarında təbii daş, qaya üzərində mineral 

rənglərlə (əsasən, oxra ilə) oyma və ya döymə üsulu ilə çəkilmiş qədim 

şəkillər. Q.t. Paleolitdən orta əsrlərə  qədər bütün dövrləri  əhatə edir. 

Q.t.-də insan, heyvan (vəhşi öküz, at, mamont, gərgədan, ayı, aslan və 

s.) təsvirləri, yaşayış  məskənləri, dini ayinlər, ov, döyüş  və  əmək 

---

 

259 

 

səhnələri, damğalar və s. əks olunmuşdur. Azərbaycanda Q.t. 

Qobustanda, Abşeronda, Ordubad rayonundakı  Gəmiqayada və 

Kəlbəcər rayonundakı Dəlidağda aşkar edilmişdir. Q.t. tarixin müxtəlif 

dövrlərində insanların təsərrüfat və  mənəvi həyatını öyrənmək üçün 

böyük əhəmiyyətə malik maddi mədəniyyət abidələridir.