Radioaktiv parçalanma zamanı meydana çıxan inizasiya edici şülar toxumalar tərəfindən udulur. Bu zamanxaric olnan enerji canlı toxmanı dağıdır, yerli və ümumi patoloji dəyişikliklər törədir
Radioaktiv parçalanma zamanı meydana çıxan inizasiya edici şülar toxumalar tərəfindən udulur. Bu zamanxaric olnan enerji canlı toxmanı dağıdır, yerli və ümumi patoloji dəyişikliklər törədir.
Şüanin orqanizmə yerlilokal təsirindən kapilyarlarda genəlmə və staz, sinir uclarında, hissi və trofii sinirlərdə degenerativ dəyişikliklər baş verir. Malpigi qatı tər və piy vəziləri dağılır. Zülallar denaturasiyaya uğtayır, radiodermatitlər inkişaf edir.
Radiasion yanıqlarından termiki yanıqlar kimi 4 dərəcəyə bölünür. Lakin, klinik əlamətlər mərhələlərlə meydana çıxır.
1)İlkin reaksiya dövrü – şüalanmadan bir neçə dəqiqə sonra meydana çıxır və 4- saat davam edən kəskin dermatit çəklində özünü büruzə verir. Baş ağrıları, zəiflik, taxikardiya, ürəkbulanma,bəzən qusma və təzyiq enməsi qeyd edilir.
2) Gizli dövür – şüalanmış nahiyədə heç bir dəyişiklik müşahidə edilmir. Gizli dövr 20 dünədək olarsa I dərəcəli (eritema), 7-10 gün olarda II dərəcəli (suluq), 3-4 gün olarsa III-IV dərəcəli (nekroz) yanıqlar müşahidə olunur.
3)Hiperemiya və ödem dövrü – Dəri qızarır, qalınlaşır və şişir. Sonra bu əlamətlərə ağrlarda qoşulur əv dəri bərkləşir.
4)Ekssudasiya dövrü – dəridə suluqlar əmələ gəlir və sonradan suluqlar partlayaraq 5-ci mərhələyə keçir.
5)eroziya, xora və nekrozun əmələ gəlməsi dövrü – Nekrozun qopması və regenerasiyası uzanır. Nəticədə uzun müddət sağalmayan xoralar əmələ gəlir.
Əgər radioaktiv maddəni yumaq mümkün deyilsə dəri və dərialtı toxuma cərahi olla kəsilib atılır.
Eritema birinci dövrdə krioterampiya aparılmaqla müalicə olunur, sonra yanıq səthinə lanolin sürtülür, yaxud bitki yağı, balıq yağı, ya da olazol, aerazol kimi emulsiyalarla sarğı qoyulur.
