Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk
YaradılıĢın üç mәrhәlәsinә iĢarә vuran ayәlәr
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2. YaradılıĢın üç mәrhәlәsinә iĢarә vuran ayәlәr.
Tәkamül nәzәriyyәsinin müdafiәçiәlәrinin istinad etdiyi digәr ayәlәr aĢağıdakılardır. مَدلآ ْاوُدُجْاا ِةَكِئلآَمْلِل اَنْلُ َُّ ْمُكَنَْرَّوَص َُّ ْمُكاَنْ َلَخ ْدَ َلَو ﴾ ﴿ “Sizi (babanız Adəmi) yaratdıq, sonra sizə surət verdik və mələklərə: "Adəmə səcdə edin!" – dedik” 1 . Ayәtullah MeĢkini Әraf surәsinin 11-ci ayәsini izah edәrәk yazır: ―Sözügedәn ayә Tәkamül nәzәriyyәsini isbat etmәk üçün әn uyğun ayәdir. Çünki ayәyә görә Allah öncә insanı yaratmıĢ, namәlum müddәtdәn sonra ( نث [summə] bağlayıcısı buna sübutdur) onu bugünkü insan Ģәklinә salmıĢdır. Uzun müddәt sonra isә mәlәklәrә insan növünün bir fәrdinin önündә sәcdә etmәyә әmr etmiĢdir‖. O, ayәni insanın üç mәrhәlәdә yaradılıĢı istiqamәtindә izah edәrәk yazır: ―Birinci mәrhәlә: YaradılıĢdan sonra vә insan Ģәklinә salınmazdan öncәki mәrhәlә. Ġkinci mәrhәlә: Ġnsan surәti verildikdәn sonra vә hәzrәt Adәmin (ә) insan növünün bir fәrdi olaraq seçilmәsindәn öncәki mәrhәlә. Üçüncü mәrhәlә: Adәmin seçilmәsi vә mәlәklәrә ona sәcdә etmәlәrinin әmr olunması mәrhәlәsi‖. O, Hicr surәsinin 28-29-cu ayәlәrini vә elәcә dә Sad surәsinin 71-ci ayәsini izah edәrәk bildirir ki, ayәdә sözü keçәn ―ششث‖ [bəşər] ifadәsindәn mәqsәd ümumilikdә insan növüdür. Yәni ―Adәm‖ vә ya hәr hansı bir seçilmiĢ fәrd 1 Әraf, 11. Hicr, 28-29 vә Sәcdә 8-9 ayәlәri dә eyni mәzmundadır. 150 deyil. ―َيْسر‖ (َزيْس) ifadәsi isә insanın tәkamül yolunu keçәrәk insan Ģәklini alması vә ruhun üfürülmәsi üçün hazır vәziyyәtә düĢmәsinә iĢarәdir 1 . Maraqlı burasıdır ki, müasir tәfsir alimlәrindәn Ayәtullah Mәkarim ġirazi Hicr surәsinin 26, 28 vә 29-cu ayәlәrini ―Növlәrin dәyiĢmәzliyi‖ nәzәriyyәsinin әn tutarlı dәlili kimi dәyәrlәndirmiĢdir 2 . YEKUN 1. Ayәtullah MeĢkininin mәlum ayәni (Әraf, 11) insanın yaradılıĢının üç mәrhәlәsi ilә әlaqәlәndirmәsi qәribәdir. Çünki ayәdә üçüncü mәrhәlәyә hәr hansı bir iĢarә yoxdur. 2. Hәr iki tәrәfin dәlillәrinә nәzәrәn demәk olar ki, mәlum ayәlәrin ―Tәkamül nәzәriyyә‖sinә heç bir aidiyyәtı yoxdur. Yüklə 2,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|