48
Ağ yol qalaktikasının bu һissәsindә fırtına qopur vә
qazlardan yaranan cәrәyan onları һәrәkәtә gәtirirdi. Onlar
fırlandıqca geniĢ spiralvari, qıvrım Ģәkil aldı vә iĢıqlı
parçalar onun әtrafında һәrәkәtә baĢladı. Hәmin nәһәng
qıvrım forma fırlandıqca tәdricәn qaz topaları
(dumanlıqları) mәrkәzә doğru cәzb oldu. Orada nәһәng Ģar
(yumaq) iĢıqlı, parlaq yığınlar Ģәklini aldı. Nәһayәt, bu
parlaq Ģar (yumaq) GünәĢә çevrildi.
2) Yer vә GünәĢ sisteminin yaradılıĢı GünәĢin әtrafını
(iĢıq dairәsi Ģәklindә) bürüyәn qaz vә toz topaları
parçalandı vә һәr bir parça girdab (burulğan) Ģәklini aldı.
Hәr bir burulğanın özünәmәxsus yolu (kursu), һәrәkәt
çevrәsi var idi vә һәmin kurs üzrә GünәĢin әtrafına
fırlanırdı. GünәĢә yaxın burulğanlarda istilik, uzaq
burulğanlarda isә soyuq һökm sürürdü. Bәzi qaz
zәrrәciklәrindәn buxar törәyir vә Ģeһ kimi toz
zәrrәciklәrinin üzәrinә qonurdu. Toz zәrrәciklәri bir-birinә
dәydikdә Ģeһ onları bir-birinә yapıĢdırırdı. Bәzәnsә
bәrkimiĢ, qәlizlәĢmiĢ (buzlaĢmıĢ) su vә gil Ģәklini alırdılar.
Cazibә qüvvәsi bu parçaları bir-birinә doğru çәkirdi. Onlar
böyüyür vә nәһәng, fırlanan Ģar (yumaq) әmәlә gәtirirdi.
Nәһayәt, mәlum Ģar (yumaq) ―Yerә‖ çevrilirdi. Sonra
digәr planetlәr (Merkuri, Venera, Mars, Yupiter, Saturn,
Uran Nepton, Pluton) bu burulğanlardan әmәlә gәldi. Hәr
bir planet GünәĢ әtrafında dövr etmәyә baĢladı.
Dostları ilə paylaş: