Gipsning asosiy xossalari. Gips bogʼlovchisining zichligi 2,6-2,75 g/sm3, oʼrtacha zichligi toʼkilgan holatda 800-1100 kg/m3 va zichlangan holatda esa 1250-1450 kg/m3 atrofida boʼladi
Gipsning asosiy xossalari. Gips bogʼlovchisining zichligi 2,6-2,75 g/sm3, oʼrtacha zichligi toʼkilgan holatda 800-1100 kg/m3 va zichlangan holatda esa 1250-1450 kg/m3 atrofida boʼladi.
Gipsning asosiy xossalari. Gips bogʼlovchisining zichligi 2,6-2,75 g/sm3, oʼrtacha zichligi toʼkilgan holatda 800-1100 kg/m3 va zichlangan holatda esa 1250-1450 kg/m3 atrofida boʼladi.
Gips bogʼlovchisining normal quyuqligi 50-70% suv sarfi bilan ifodalanadi va u gipsning maydalik darajasi va aralashmalarning miqdoriga bogʼliq boʼladi. Suv sarfini kamaytirish uchun gips bogʼlovchisi tarkibiga turli organik plastifikatorlar kiritish mumkin.
Kaustik magnezitning quyuqlanish davri 20 minutdan keyin boshlanishi va qotish oxiri 6 soatgacha boʼlishi shart. Kaustik magnezit 400, 500 va 600 (kg/sm2) markalarda ishlab chiqariladi. Siqilishdagi mustahkamligi 1000 kg/sm2 boʼlishi mumkin. Kaustik dolomit tabiiy dolomit toshini (CaCO3.MgCO3) kuydirib olinadi. Tarkibida erkin holda CaCO3 boʼlishi tufayli kaustik dolomit sifati kaustik magnezitga nisbatan pastroq boʼladi. Kaustik dolomit 100, 150, 200 va 300 markalarda ishlab chiqariladi.
Gips toshi zahiralari Oʼzbekistonda va boshqa Markaziy Osiyo mamlakatlarida keng tarqalgan boʼlib, tarkibiy qismi jixatidan farq qiladi.
Gips bogʼlovchisi asosida kompozitsion qurilish materiallari, xususan gipskarton plitalarni ishlab chiqarishni yoʼlga qoʼyilishi bunday bogʼlovchilarni koʼplab ishlab chiqarishni taqozo etadi.
Gips bogʼlovchisi asosida kompozitsion qurilish materiallari, xususan gipskarton plitalarni ishlab chiqarishni yoʼlga qoʼyilishi bunday bogʼlovchilarni koʼplab ishlab chiqarishni taqozo etadi.
Gips bogʼlovchilari ishlab chiqarish usuliga koʼra past va yuqori haroratda pishirilgan turlariga boʼlinadi.
Past haroratda pishirilgan gips ikki molekulyar suvli gips toshini (CaSO4*2H2O) 110-1800 oS haroratda qisman suvini yoʼqotish hisobiga olinadi::
СаСО4*2Н2ОСаSO4*0,5H2O1,5H2O (3)
Yuqori haroratda kuydirilgan gips (angidrit) bogʼlovchisi gips toshini 600-1000oC haroratda kuydirib olinadi. Bu jarayon tufayli gips toshi tarkibidan suv butunlay chiqib ketadi va suvsiz kaltsiy sulfati (CaSO4) hosil boʼladi. Hosil boʼlgan gips bogʼlovchisi -modifikatsiyadagi gips boʼlib, kukun maydalanganda tez qotuvchan bogʼlovchiga aylanadi (1-rasm).
Gips bogʼlovchisi avtoklavlarda 0,15-0,6 MPa bosim ostida, 95-1000oS haroratda pishirilganda -modifikatsiyadagi CaSO4*0,5H2O hosil boʼladi. -modifikatsiyadagi gips bogʼlovchisi kukun holatigacha maydalanganda yuqori mustahkamlikdagi gips hosil boʼladi. va -modifikatsiyalardagi gips bogʼlovchilari kristallari oʼlchamlari va xarakteri bilan farqlanadi.