R, L va c elеmеntlarni kеtma-kеt ulangandagi elеktr zanjiri

Mustaqil yechish uchun masalalar

5.6. Aktiv qarshiligi r=10 om va induktivligi L=70 mgn bo‘lgan g‘altak bilan, sig‘imi C=318 mkf da bo‘lgan kondensator ketma-ket ulangan. Ta’minlovchi tarmoqning kuchlanishi U_t=220 V, chastotasi f=50 gs. Zanjirdagi tok, g‘altakdagi va kondensatordagi kuchlanish, shuningdek, aktiv, reaktiv va to‘la quvvat aniqlansin. Vektor diagrammasi qurilsin.

5.10 -rasm

5.7. Parametrlari avvalgi masalada keltirilgan g‘altak va kondensator parallel biriktirilgan. Ta’minlovchi tarmoqning kuchlanishi U_t=220 V, chastotasi f=50 gs. G‘altakdagi va kondensatordagi tok, shuningdek, tarmoqlanishgacha bo‘lgan tok va butun zanjirning quvvat koeffisienti aniqlansin. Mashtabda tok va kuchlanishlarning vektor diagrammasi qurilsin.
5.8. Chastotasi f=50gs va kuchlanishi U=220V bo‘lgan o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga ferrorezonansli kuchlanish stabilizatori ulangan (5.10-rasm). Stabilizatorning parametrlari: aktiv qarshiligi r=200 om, induktivligi L=127mgn, sig‘imi C=0,845 mkf. Zanjirdagi tok va reaktiv qarshiliklardagi kuchlanishning tushuvi aniqlansin. Vektor diagrammasi qurilsin. Stabilizatorning ishlashi haqida xulosa bering.
5.9. 5.11-rasmda tasvirlangan elektr zanjiri rezonansga moslangan. Ta’minlovchi tarmoqning kuchlanishi U=220 V. Voltmetrning ko‘rsatishi aniqlansin.
5.10. 5.12-rasmda tasvir etilgan elektr zanjiridagi V₁, V₂, va V₃ voltmetrlarning kursatishi quyidagilarga teng:
U₁=120 V, U₂=150 V, U₃=150 V.
Ta’minlovchi tarmoqning kuchlanishi aniqlansin.


5.11-rasm



5.12-rasm



5.11. Aktiv qarshiligi r=10 om va induktiv qarshiligi x_L=50 om teng bo‘lgan g‘altak, chastotasi f=50 gs va kuchlanishi U=220 voltli o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga ulangan. Zanjirda kuchlanish rezonansi hosil bulishi uchun, g‘altak bilan ketma-ket ulash kerak bo‘lgan kondensatorning sig‘imi aniqlansin.
5.12. G‘altakning induktivligi L=15,9 mGn, aktiv qarshiligi R=0. kondensator sig‘imi C=637mkF, aktiv o‘tkazuvchanligi G=0. Agar g‘altak bilan kondensatorning har birida f=50 gs chastotada kuchlanish U=100V bo‘lsa, zanjirning shu elementlarining quvvatini aniqlang.
5.13. U=220V kuchlanishli va f=50Gs chastotali o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga rezistor R₁=5Om, induktiv g‘altak R₂=3 Om, L=38mGn va kondensator C₃=530mkF ketma-ket ulangan. Rezistor, induktiv g‘altak, kondensatorning va butun zanjirning aktiv, reaktiv va to‘la quvvatini aniqlang.
5.14. Chastotasi 1000 Hz bo‘lgan o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga aktiv qarshilik va kondensator ketma-ket ulangan. Kondensator sig‘imini 2 mkF va aktiv qarshilikni 70 Ω deb hisoblab, zanjirning to‘la qarshiligini aniqlang.
5.15. Kuchlanishi U=220 V va chastotasi f=10000 Hz bo‘lgan tarmoqqa kondensator hamda aktiv qarshiligi R=264 Ω bo‘lgan rezistor ketma-ket ulangan. Zanjirda oqayotgan tok kuchi I=0,05 A bo‘lsa, kondensatorning sig‘imini hisoblang.
5.16. RC-elementlari ketma-ket ulangan zanjirda amplituda qiymati I_m=1,41 A va chastotasi f=50 Hz bo‘lgan sinusoidal tok oqmoqda (5.13-rasm). Agar R=100 Ω va C=31,8 mkF bo‘lsa, butun zanjir, kondensator va aktiv qarshilikka tushgan kuchlanishning oniy qiymatlarini aniqlang.
5.17. Aktiv va sig‘im elementlari ketma-ket ulangan zanjirda chastota 800 Hz bo‘lganda 0,1 A, chastota 400 Hz bo‘lganda 0,08 A tok oqib o‘tdi. Har ikkala holda ham kuchlanish 20 V bo‘lsa, aktiv qarshilik va sig‘imni aniqlang.

5.13-rasm. Aktiv va sig‘im qarshiliklari ketma-ket ulangan o‘zgaruvchan tok zanjiri elektr sxemasi.

5.18. Aktiv qarshiligi R=30Ω va sig‘imi C=6 mkF bo‘lgan elementlar ketma-ket ulangan zanjirga kuchlanish berilgan. Tarmoq chastotasi f=400 Hz. Zanjirning to‘la qarshiligi hamda aktiv va sig‘im elementlaridagi kuchlanishning ta’sir etuvchi qiymati aniqlansin.