STR E SSN IN G ASO SIY SABABLARI Stressning sababi. Stressning sababi haqida turli nisbiy nazariyalar mavjud.
Stressning asosiy sababi esa o ‘zgarishlardir. H ar qanday o ‘zgarish, agar u ijobiy
bo‘lsa ham o‘z doirasida qo ‘llanib turgan muvozanatni buzadi. Uning natijasida
alohida xodimlar qiyin stress holatiga tushib qolishi oqibatida ishdan ketishga
ham majbur bo‘ladilar. Menejer stress paydo bo‘lishini sezib qolsa, ortiqcha stressga
olib keluvchi omillami bartaraf qilish uchun kurashish kerak, shuning uchun u
stress belgilarini yaxshi bilishi kerak.
Shaxsiy omillar. Har bir individ tashkilot bilan bog‘liq bo‘lmagan turli faoliyatda
qatnashadi. Bunday qism an voqealar stressning potensial sababi b o ‘lishi va
natijalami pastlab ketishiga olib kelishi mumkin.
Unga oila a ’zolaridan birining o ‘limi, ajralish, kasallik, shuningdek, tan jarohati
va boshqalar katta ta ’sir ko‘rsatadi.
Ammo hayotdagi ijobiy voqealar, masalan: to ‘y, xizmat lavozimi bo'yicha
ko‘tarilish, lotereyaga chiqqan yutuq ham shunday salbiy stressni vujudga keltirishi
mumkin. Stressni boshqarish va yuqori m ehnat unumdorligiga erishish hamda
stressni kamaytirish uchun quyidagilar zarur:
— o ‘z xodimlarining moyilligi va qobiliyatini, ehtiyojini baholash hamda ularga
mos ish hajmi va turini tanlash;
— agar xodimda yetarli darajada asosi bo'lsa b a’zi bir ishlami bajarishdan voz
kechish, agar zarur bo ‘lib qolsa xuddi shu ishni bajarish zaruriyatini tushuntirish,
ishdagi m uhim yo‘nalishni belgilash;
— huquq doirasini, m as’uliyatni, ishlab chiqarish natijasidan ikki yoqlama
aloqalardan foydalanib aniq tasvirlash;
— m a’lum vaziyatlarga mos talablar asosida sardorlik usulidan foydalanish;
— samarali ish uchun rag'batlantirishni ta ’minlash;
S tressni yuzaga chiqaruvchi om illar Tashkily 1 .
0 ‘rta charchoqlik.
2. Rollar konflikti.
3. Rollaming noaniqligi.
4. Qiziqarsiz ish.
