Raqamli iqtisodiyotda innovatsion texnologiyalar

24)Xeshlash nima deyiladi?
Hozirda deyarli hech qanday kriptografik dastur xeshlashsiz to'liq bajarilmaydi. 
Hash funktsiyalari - bu o'zboshimchalik bilan xabar yoki ma'lumotlar majmuini, odatda ikkilik 
alifboda yozilgan, konvolusiya deb nomlangan ba'zi bir uzunlikdagi bit naqshiga "siqish" uchun 
mo'ljallangan funktsiyalar. Hash funktsiyalari statistik tajribalarda, mantiqiy qurilmalarni 
sinashda, tezkor qidiruv algoritmlarini tuzishda va ma'lumotlar bazalaridagi yozuvlarning 
yaxlitligini tekshirishda turli xil dasturlarga ega. Xash funktsiyalarining asosiy talabi argument 
qiymatlarini tasodifiy tanlash uchun ularning qiymatlarini taqsimlanishining bir xilligi. 
Kriptografik xash funktsiyasi - bu kriptografik jihatdan kuchli bo'lgan, ya'ni kriptografik 
dasturlarga xos bo'lgan bir qator talablarni qondiradigan har qanday xash funktsiyasi. 
Kriptografiyada xash funktsiyalari quyidagi muammolarni hal qilish uchun ishlatiladi: 
- ularni uzatish yoki saqlash paytida ma'lumotlar yaxlitligini boshqarish tizimlarini qurish, 
- ma'lumotlar manbasini autentifikatsiya qilish. 
25)Bulutli texnologiyalar tushunchasi va paydo bo‘lish tarixi?
Bulut texnologiyasi bu ommabop texnologiya bo’lib, unda foydalanuvchilar internet –
platformada IT-resurslarda ma’lumot kiritish yoki olish uchun ishlatadilar. Bu texnologiya 

---

ma’lumotlar va resurslarni onlayn – serverda saqlaydigan va foydalanuvchi tog’ridan-tog’ri 
kompyuterning qattiq diskida saqlash o’rniga xavfsiz foydalanish uchun ishlatiladi.
Bulutli dasturlar texnologiyasi - bu Internetga asoslangan platforma, bu resurslar serverdan 
mijozga tarmoqlar kanallari orqali ma'lumot yetkazadi. Shu sababli, texnologiya yorug'lik 
tezligida yangilanayotgan hozirgi dunyoda qaysi texnologiyaga o'tish kerakligini va 
texnologiyadan to'g'ri foydalanishni bilish juda muhimdir. Shunday qilib, bulutli 
texnologiyalarning mashhurligi va Internetning salbiy ta'siriga qaramay, u eng tezkor 
texnologiya bo'lib qoladi va u bugungi bozorning so'nggi tendentsiyasiga aylandi.