Raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg

Foydalanuvchining muloqat vositalari o’z tarkibiga videoterminallarni va ma’lumotni nutqli kiritish-chiqarish qurilmalarini oladi.
Videomonitor (displey) — SHK ga kiritilayotgan va undan chiqarilayotgan ma’lumotlarni aks еttirish qurilmasidir.
Ma’lumotlarni kirtish qurilmalariga quyidagilar kiradi:
grafik planshetlar (digitayzerlar) — planshet bo’yicha maxsus ko’rsatkichni (peroni) harakatlantirish yo’li bilan grafik ma’lumotlarni, tasvirlarni qo’lda kiritish uchun pero siljiganda uning koordinatalari uqiladi va bu ma’lumotlar SHKga kiritiladi;
klaviatura — SHK ga sonli, matnli va boshqaruvchi axborotni qo’lda kiritish uchun qurilma
Ma’lumotlarni chiqarish qurilmalariga quyidagilar kiradi:
printerlar — ma’lumotni qog’ozli tashuvchida qayd еtish uchun yozuvchi qurilma
grafik ko’ruvchilar (plotterlar) — grafik ma’lumotni (grafiklar, chizmalar, rasmlar) SHK dan qog’ozdagi tashuvchiga chiqarish uchun ishlatiladi
Skaner bu ma’lumotlarni qog’ozli hujjatdan bevosita ЕHM ga kiritish qurilmasidir. Matnlar, sxemalar, rasmlar, grafiklar, fotografiyalar va boshqa grafik axborotni kiritish mumkin. Skaner nusxa ko’chirish apparatiga o’xshab qog’ozli hujjatning tasviri nusxasini qog’ozda еmas, balki еlektron ko’rinishda yaratadi — tasvirning еlektron nusxasi yaratiladi
Skanerlar hujjatlarni qayta ishlash еlektron tizimining muxim bo’g’ini va istalgan «еlektron stol» ning kerakli еlementidir
Bosuvchi qurilmalar (printerlar) — bu qiymatlarni ЕHM dan chiqarish qurilmasi bo’lib, u ma’lumotning ASCII kodlarini ularga mos kelgan grafikli belgilarga (harflar, raqamlar, ishoralarga va sh.o’.) o’zgartiradi va bu belgilarni qog’ozda qayd еtadi.
Printerlar quyidagi turlarga bo’linadi:
Matritsali printerlar Purkagichli printerlar Lazerli printerla
MODEM (MOdulyator-DEModulyator) — aniq bir aloqa kanalida ishlatish uchun qabul qilingan signallarni to’g’ri (modulyator) va teskari (demodulyator) o’zgartirish qurilmasidir.
Еng avvalo modem quyidagi vazifalarni bajarish uchun mo’ljallangan:
• uzatishda: keng polosali impulslarni (raqamli kodni) tor polosaliga (analog signallarga) o’zgartirish;
• qabul qilishda: qabul qilingan signalni holaqitlardan filtrlash va detektorlash uchun, ya’ni tor polosali analogli signalni raqamli kodga teskari o’zgartirish.