17.4-rasm . Ishchi jismga beriladigan solishtirma issiqlik miqdori:
Ishchi jismdan soviq manbaga olinadigan issiqlik miqdori:
(b)
Siklning termik f.i.k.
T2 , T3 va T4 - temperaturalarni ishchi jism boshlang’ich temperaturasi
T1 orqali ifodalab, quyidagiga ega bo’lamiz:
O’zgarmas hajmda issiqlik beriladigan GTQ termik f.i.k. qiymati va K qiymatlariga to’g’ri proportsional.
TS- diagrammada o’zgarmas hajmda issiqlik berilishi bilan boradigan GTQ sikli f.i.k. 17.6-rasmda beriladigan va olinadigan solishtirma issiqlik miqdorlari yuzasi farqiga ko’ra aniqlanadi:
(yuza 5236 -yuza 5146) /yuza 5236 = yuza 1234/yuza 5236. (17. 3)
Termik f.i.k. jihatidan biroz avfzalligiga qaramasdan yoqilg’i V= const da yonadigan gaz turbinali qurilmalar yoqilg’i R=const da yonadigan gaz turbinali qurilmalarga nisbatan kam qo’llaniladi. CHunki bu qurilmada termik f.i.k. katta bo’lishiga qaramasdan, uning absolyut samarali f.i.k. yoqilg’i R=const da yonadigan gaz turbina qurilmasining absolyut samarali f.i.k.ga nisbatan kichik. Bunga sabab turbinaga beriladigan yoqilg’i parametrlarining vaqt ichida o’zgaruvchan bo’lishidir. Bundan tashqari, konstruktiv jihatdan, V=const bo’lganda, ichki yonuv turbinasi yoqilg’i R=const da yonadigan turbinaga nisbatan murakkabroq bo’ladi.
GTQ iqtisodiy samaradorligini oshirishning asosiy usullari issiqlikni regeneratsiya qilish, ishchi jismni bosqichli siqish, kengaytirish va boshqalar. Ushbu usullar maxsus kurslarda keng yoritilgan.
P
q1 T
2 3 3