Редаксийа щейяти
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- E-mail: m.ruxsara@yahoo.com , Rəyçilər
- Ключевые слова
|
Redaksiyaya daxil olub: 21.05.2015
Бакы Гызлар Университети Elmi əsərlər 2015/2 43 Abbas Səhhətin “Açıq söz” qəzetinə Şamaxıdan müxbir məktubları Ruxsarə Məmmədova fəlsəfə doktoru proqramı üzrə doktorant, BDU E-mail: m.ruxsara@yahoo.com , Rəyçilər: prof. Ş.Vəliyev ped.ü.f.d., dos.Ə.M.Abbasov Açar sözlər: məktub, qəzet, Abbas Səhhət, hürriyyət, mətbuat, məşrutiyyət, Şamaxı Ключевые слова: письмо, газета, Аббас Саххат, свобода, прессса, конститу- ционализм, Шeмаха Key words: letter, newspaper, Abbas Sahhat, freedom, press, constitutionalism, Shamakhi XX əsrin ikinci onilliyində milli şüurun azadlıq ideyasına maraq göstərməsi daha da güclənir, yalnız Azərbaycanda deyil, bütövlükdə çar Rusiyası ərazisində yaşayan millətlər üçün “milli mədəni muxtariyyət” problemi aktuallaşırdı. Odur ki, 1905-ci il 17 oktyabr “Ma- nifest”i ilə verilən azadlıqlara qarşı çıxan monarxist idarə üsulu və senzura ilə milli mətbuat və digər qurumlar, xüsusən siyasi partiyalar arasındakı ziddiyyətlərin gərginliyi günü-gündən artırdı. Bu gərginliyin artmasına I Dünya müharibəsi mühüm təsir göstərdi və milli mədəni muxtariyyət ideyası günün ən parlaq və cəzbedici amilinə çevrildi. Belə bir zamanda, yəni 1915-ci ilin 15 oktyabrında nəşrə başlayan “Açıq söz” qəzeti milli ictimai ehtiyacları ödəmək və xalqın informasiyaya olan maraqlarını təmin etmək baxımından nüfuzlu bir mətbuat orqanına çevrildi. Qəzetin nüfuzuna müsbət mənada təsir göstərən amillərdən biri də onunla bağlıdır ki, ”Yeni iqbal” qəzeti bağlandıqdan sonra onun müəllifləri, eləcə də digər mətbuat orqanlarının tanınmış yazarları, habelə dövrün məşhur ədəbiyyat xadimləri “Açıq söz”lə mütəmadi əlaqə saxlayır, burada şeir, nəşr, ədəbi-tənqid, dramaturgiya və publisistikanın müxtəlif janrlarında olan əsərlərini çap etdirirdilər. Həmin müəlliflər sırasında dövrün gör- kəmli romantik şairi, tərcüməçi Abbas Səhhətin də özünəməxsus yeri vardır. O, digər müasirləri kimi “Açıq söz” qəzetində aktuallığı ilə ictimai maraq doğuran məsələlərə aydınlıq gətirir, qəzetin ümumi ideyasına uyğun olaraq Şamaxı bölgəsindən müxbir məktubları gön- dərir, publisistik yazıları ilə oxucuların rəğbətini qazanırdı. Ümumiyyətlə dövrün digər ədib- ləri kimi Abbas Səhhətin də bədii əsərlərində ictimai-siyasi məzmunu və ideyaları, milli də- yərlərə bağlı həqiqətləri “Açıq söz” qəzetinin redaksiya heyəti yüksək qiymətləndirir, onların yaradıcılığına geniş yer ayırırdı. Bunu Abbas Səhhətin “Açıq söz” qəzetində nəşr etdirdiyi “Haşım bəy üçün”, “Şair, şeir pərisi və şəhərləri”, “N. Barataşvili nəşidələrindən” əsərləri, Şamaxıdan göndərdiyi müxbir məktubları əsaslı şəkildə təsdiqləməkdədir. Eyni fikri “Açıq söz” qəzetinin redaksiya heyəti adından yazılan bir qeyd təsdiqləməkdədir. Qəzetdəki “Şama- xıda Sabir günü” adlı xəbər yazısında Abbas Səhhətin Mirzə Ələkbər Sabir haqqında yazdığı və ictimaiyyətdə rəğbət doğuran, dövrün milli siyasi mübarizəsini əks etdirən “Sabir” şeiri haqqında qeyddə deyilirdi: “Səhhətin Sabir haqqında yazdığı üçüncü şeiridir. Şairin 1917-ci ildə dostunun ölümünün altı illiyi münasibətilə yazdığı dördüncü şeiri isə əldə yoxdur. “Açıq söz” qəzetində çap olunan “Şamaxıda Sabir günü” adlı məqalədə Səhhətin bu mənzuməsindən bəhs edilir: ”...həmin iyul ayının 12-də Şamaxıda müəllimlər kursunda iştirak edən müəl- |