Reja: Amaliy va labaratoriya mashg`ulotlariga tayyorgarlik ko`rish



Yüklə 0,67 Mb.
səhifə35/45
tarix21.10.2023
ölçüsü0,67 Mb.
#158350
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   45
16 ta mavzu

Benzol

Metilbenzol

Etilbenzol

Propilbenzol

C6H5 — H

C6H5 — CH3

C6H5 — C2H5

C6H5 — C3H7

Benzolning gomologlarini nomlash uchun shakllangan trivial nomlashlar ham ishlatiladi: metilbenzol — toluol, dimetilbenzol — ksilol, izopropilbenzol — kumol, vinilbenzol — stirol deb ataladi. Molekulasida bir necha radikallar boʻlgan birikmalarni nomlash uchun benzol halqasidagi uglerod atomlari raqamlanib, birikma nomlanganda oʻrinbosar (radikal)ning oʻrni sonlar orqali koʻrsatiladi. Agar benzol molekulasining ikkita vodorod atom radikallarga almashingan boʻlsa, u holda benzolning orto-meta-para- hosilalari paydo boʻladi. Ular qisqacha birinchi harfi bilan belgilanadi: orto — ometa — mpara — p. Shuningdek, harflar oʻrniga sonlar orqali belgilash ham qabul qilingan.

o-ksilol
(1,2-dimetilbenzol)

m-ksilol
(1,3-dimetilbenzol)

p-ksilol
(1,4-dimetilbenzol)
Aromatik uglevodorodlar oʻziga xos hidli, suvda erimaydigan, suvdan yengil suyuq moddalardir. Aromatik uglevodorodlar bir qator organik erituvchilarda yaxshi eriydi va koʻpchilik organik moddalarni eritadi. Benzol gomologlarining nisbiy molekulyar massalarining suyuqlanishi bilan bogʻliq holda erish va qaynash haroratlari qonuniy ravishda oshadi. Benzol zaharli modda. Benzol bugʻi bilan doimiy nafas olinganda anemiya, leykemiya kabi kasalliklarga duchor boʻladi. Toluol va boshqa gomologlarining zarari benzolga qaragnada kamroq.

Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin